قرص زینک سولفات چه فوایدی دارد؟

زینک بعد از آهن دومین عنصر مهمی است که برای عملکرد طبیعی دستگاه‌های بدن ما بسیار ضروری است. منظور از زینک سولفات در واقع زینک به همراه نمک سولفات است. در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا بیشتر با این ماده معدنی مهم و مکمل‌های حاوی آن از جمله شربت زینک سولفات آشنا شوید. همچنین درباره این صحبت می‌کنیم که شربت زینک سولفات برای چیست و چه فوایدی دارد.

زینک سولفات چیست؟

در پاسخ باید گفت مثل بسیاری از فلزات دیگر، اگر بخواهیم بدون ملح و به صورت آزاد این ماده معدنی را به بدن وارد کنیم، جذب خوبی نخواهد داشت و حتی ممکن است برای بدن تحریک‌کننده نیز باشد. در مورد سولفات ها می‌بایست به این نکته توجه داشته باشید که اگر بر روی محصول به طور مثال عبارت “زینک سولفات ۲۲۰ میلی‌گرم” نوشته شده، تمام این ۲۲۰ میلی‌گرم زینک نیست. این مقدار نشان‌دهنده ملح (نمک) است و در مورد زینک سولفات حدود ۲۳% این ملح خود زینک عنصری می‌باشد.

منظور از زینک سولفات در واقع زینک به همراه نمک سولفات است و در مصرف مکمل‌ها باید به مقدار زینک عنصری دقت شود. به همین دلیل شما بایستی به مقدار زینک عنصری در محصولات توجه بفرمایید. به طور مثال در ۵ میلی‌گرمِ رازک به میزان ۵ میلی‌گرم زینک عنصری وجود دارد. دقت داشته باشید که سولفات به تنهایی خاصیت درمانی خاصی ندارد. در مورد ماده معدنی زینک، از نظر فراهم زیستی، حجم توزیع و میزان عوارض جانبی ملح‌های مختلف آن تاکنون تفاوت خاصی ثابت نشده است.

چرا مصرف زینک برای حفظ سلامتی مهم است؟

یکی از مهم‌ترین تاثیرات زینک، تقویت رشد سالم به ویژه در اطفال است. زینک همچنین برای سلامتی پوست، عملکرد سیستم ایمنی، عملکرد سالم دستگاه جنسی و به طور کلی عملکرد جسمی بسیار ضروری است. این ماده معدنی در تطبیق دید در تاریکی، حس چشایی و بویایی نیز اهمیت بالایی دارد. پس از بررسی مهمترین نکات درباره زینک و مصرف مکمل‌های آن، به صورت دقیق‌تر به کاربردهای شربت زینک سولفات می‌پردازیم.

کمبود زینک چه علائمی دارد؟

ممکن است شما هم متوجه شده باشید پزشک معمولاً برای تعیین سطح میزان زینک در بدن درخواست آزمایش خون نمی‌کند، زیرا سطح پلاسمایی زینک شاخص مناسبی برای اندازه‌گیری مقدار زینک موجود در بدن نیست. زینک در حجم‌های مختلفی در بدن توزیع شده و در استخوان، پروستات یا ماهیچه‌ها ممکن است تجمع پیدا کند. به همین دلیل اکثر اوقات پزشکان به علائم کمبود زینک توجه کرده و با گرفتن شرح حال از بیمار این کمبود را تشخیص می‌دهند.

به طور مثال اگر بیمار از داروهای خاصی استفاده می‌کند، رژیم غذایی مناسبی ندارد و یا دچار بیماری‌های مزمن گوارشی است ممکن است پزشک مصرف مکمل‌های زینک را توصیه کند. اگر ما دچار کمبود زینک شویم با چه علائمی مواجه خواهیم شد؟ از جمله رایج‌ترین نشانه‌های کمبود زینک موارد زیر است:

• بی اشتهایی
• کندی رشد در اطفال
• کاهش وزن به دنبال بی‌اشتهایی
• ریزش مو (حتی کچلی)
• تاخیر در بهبود زخم‌ها
• ابتلای مکرر به سرماخوردگی و انواع عفونت‌ها

شربت زینک سولفات برای کودکان

به طور کلی شربت زینک سولفات اغلب اوقات برای کودکان و اطفال تجویز می‌شود، اما این شربت‌ها، به ویژه می‌تواند برای بزرگسالان نیز مورد استفاده قرار گیرد.

مقدار نیاز روزانه به زینک در اطفال

میزان نیاز روزانه به زینک در سنین و جنسیت‌های مختلف متفاوت است و این مقدار می‌بایست از طریق رژیم غذایی و یا مصرف مکمل‌هایی چون شربت زینک سولفات تامین گردد. به طور کلی شربت زینک سولفات اغلب برای کودکان تجویز می‌شود ولی درمورد میزان مصرف باید با پزشک مشورت شود. اطفال ۰ تا ۶ ماه، روزانه به ۲ میلی‌گرم زینک نیاز دارند که این مقدار با شیر مادر تامین می‌گردد، اما بعد از ۶ ماه تا یک سالگی، نیاز کودکان به احتیاج به ۳ میلی‌گرم زینک افزایش پیدا می‌کند و این ۱ میلی‌گرمِ بیشتر می‌بایست از طریق رژیم غذایی و یا مکمل‌ها تامین شود. پیش از مصرف زینک برای کودکان لازم است تا حتما با پزشک مشورت نمایید.

عوارض جانبی مصرف مکمل های زینک

یکی از عوارض جانبی که ممکن است به دنبال مصرف مکمل های زینک چون شربت زینک سولفات ایجاد شود، مشکلات گوارشی است. در چنین مواردی توصیه می‌شود تا بعد از غذا مکمل‌های زینک را مصرف کنید تا این عوارض کاهش پیدا کند. توجه داشته باشید مصرف مکمل‌های زینک در دوزهای بالا و به صورت طولانی مدت ممکن است عوارض جانبی خطرناکی مثل کاهش مس و سرکوب شدن سیستم ایمنی را به دنبال داشته باشد.

مصرف شربت زینک سولفات برای چه کسانی ممنوع است؟

به طور کلی می‌توان گفت مصرف مکمل‌های زینک منع خاصی ندارد، اما کسانی که به زینک و یا سایر ترکیبات موجود در شربت زینک سولفات حساسیت دارند، بهتر است در مصرف این محصول احتیاط کنند. مورد دیگری که پیش از مصرف مکمل‌های حاوی زینک باید مورد توجه قرار گیرد، میزان قند خون است، زیرا مصرف زینک به ویژه در دوزهای بالا ممکن است باعث کاهش قند خون شود.

همچنین کسانی که به طور همزمان با مصرف انواع از داروهای ضد دیابت استفاده می‌کنند، بهتر است قند خون خود را کنترل نمایند تا به طور ناگهانی کاهش پیدا نکند. افرادی که دچار نارسایی حاد کلیوی هستند نیز برای جلوگیری از تجمع زینک ممکن است احتیاج به تنظیم دوز داشته باشند. در چند بخش بعدی مقاله به این سوال پاسخ می‌دهیم که شربت زینک سولفات برای چیست و در این حین به تعدادی از متداول ترین سوالات در این مورد می‌پردازیم.

شربت زینک سولفات برای تقویت و افزایش رشد مو

یکی از کاربردهای متداول زینک برای افزایش رشد مو یا کاهش ریزش مو است. در این رابطه باید توجه داشته باشید که اگر شما کمبود زینک نداشته باشید، مصرف زینک رشد موی شما را افزایش نخواهد داد. اما اگر دلیل ریزش مو و کاهش رشد موهای شما کمبود زینک باشد، مصرف مکمل‌های زینک به مدت سه تا شش ماه می‌تواند این کمبود را برطرف کرده و به دنبال آن ریزش مو را نیز درمان کند. اگر شما کمبود زینک نداشته باشید، مصرف زینک رشد موی شما را افزایش نخواهد داد.

زینک سولفات برای حفظ سلامت پوست

همانطور که پیش از این نیز گفته شد، اگر دچار کمبود زینک باشید پوست خاصیت ترمیم‌کنندگی خود را به طور قابل توجهی از دست خواهد داد. به همین دلیل ترمیم زخم‌ها و لک‌های پوستی مدت‌ها طول می‌کشد. همینطور کمبود زینک ممکن است موجب بروز آکنه‌های پوستی شود. طبق تحقیقات انجام شده مصرف مکمل های زینک از جمله شربت زینک سولفات، در دوزهای خاصی به مدت ۳ ماه می‌تواند باعث کاهش شدت و تعداد ضایعات آکنه شود. طبق تحقیقات مصرف مکمل‌های زینک از جمله شربت زینک سولفات می‌تواند با تامین زینک مورد نیاز بدن باعث کاهش آکنه و ترمیم پوست شود.

آیا مصرف شربت زینک سولفات در درمان کم خونی موثر است؟

باید توجه داشته باشید که دو نوع کم‌خونی وجود دارد، کم‌خونی ناشی از کمبود زینک و کم‌خونی ناشی از فقر آهن. از آنجا که زینک نیز مانند آهن در تولید سلول‌های خونی اهمیت دارد کمبود آن ممکن است باعث کم‌خونی گردد. بنابراین مصرف زینک سولفات در درمان کم خونی‌های ناشی از فقر زینک موثر است.

اما در کم خونی ناشی از فقر آهن که شایع‌ترین نوع کم‌خونی می‌باشد، زینک جایگاهی ندارد، مگر در موارد و شرایط خاص مانند افرادی که همودیالیز انجام می‌دهند. مصرف مکمل‌های زینک ممکن است برای افرادی که کمبود فقر آهن دارند مضر باشد و سطح آهن را کاهش دهد، زیرا یکی از تداخلات مهم مکمل‌های زینک با آهن است. یعنی آهن جذب زینک و زینک جذب آهن در بدن را کاهش می‌دهد.

تداخلات دارویی زینک سولفات

پنی‌سیلامین، آنتی‌بیوتیک‌ها، تتلاسایپلیپ‌ها، سکروفلیکلسین‌ها و فلوکساسین‌ها از جمله داروهایی می‌باشند که با زینک و مکمل‌های حاوی آن تداخل دارند. فیبرهای غذایی، ذرت، آسرولا (گیاه حاوی ویتامین c بالا) و بروملوئین (عصاره آناناس) نیز می‌بایست با فاصله از مکمل‌های زینک مصرف شوند. همچنین مصرف نوشیدنی‌های داغ مثل قهوه و چای بهتره که همزمان با زینک نباشد.

سخن پایانی

شربت زینک سولفات یکی از مکمل‌های محبوب برای تامین زینک مورد نیاز بدن است که اغلب برای کودکان تجویز می‌شود، اما مناسب مصرف بزرگسالان نیز می‌باشد. در این مقاله گفتگوی کوتاهی با خانم دکتر ضحا مرتضوی در مورد انواع مکمل‌های حاوی زینک از جمله شربت زینک سولفات رازک داشتیم و درباره این که شربت زینک سولفات برای چیست، احتیاطات و تداخلات دارویی آن صحبت شد.