عمومیکسب و کار ایرانیان

ورق های فولادی موجود در بازار

ورق فولادی چیست و انواع آن کدام است؟

ورق فولادی دارای انواع مختلفی می باشد از جمله :

به ورق ساخته شده از فولاد طی فرآیند نورد گرم Hot Rolling، که در دمای بالاتر از 930 درجه سانتی گراد تحت عملیات نورد فشاری قرار گرفته و در اثر این عملیات خاصیت فرم پذیری آن ها بهینه شده است، ورق فولادی نورد گرم یا ورق سیاه گفته می شود. ورق سیاه از عمده ترین محصولات کارخانجات بزرگ فولاد هستند که دامنه گسترده در نوع فولاد، ضخامت و ابعاد دارند.

رایج ترین ورق فولادی تولید شده در ایران ورق های st37، st52 می باشد. سطح خارجی ورق سیاه در اثر وجود آثاری از اکسیداسیون و زنگ زدگی به حالت مات در آمده و مانند ورق روغنی و گالوانیزه براق نمی باشد. ورق سیاه دارای ابعاد گوناگونی می باشد که هرچقدر ضخامت آن بالاتر برود محصول حالت تختال اسلب پیدا کرده و شکل پذیری آن کاهش پیدا می کند.

مدیران تیرآهن ذوبی , آهن نماینده ی اکثر تولیدکنندگان معتبر ورق سیاه از جمله ورق سیاه فولاد مبارکه اصفهان، ورق فولاد اکسین خوزستان، ورق سیاه فولاد کاویان، ورق فولاد گیلان و ورق سیاه سبا بوده و بهترین کیفیت و ارزان‌ترین قیمت ورق سیاه را در اختیار متقاضیان خود قرار می دهد.

انواع ورق سیاه

ورق سیاه st37

ورق سیاه st44

ورق سیاه st52

 ورق سیاه A6

ورق سیاه  Ck45

ورق سیاه آجدار

ورق پانچ

ورق آلیاژِی

معرفی ورق روغنی

ورق روغنی با اعمال فرآیند های نورد سرد و آنیل بروی ورق سیاه، تولید می گردد. ورق نورد سرد به دلیل آغشته کردن ورق به روغن، قبل از عملیات آنیل، ورق روغنی نیز نامیده می شود. فرم پذیری این نوع ورق بسیار بالا است و همی امر باعث شده برای ساخت لوازم خانگی از جمله کابینت و کمد بسیار مناسب باشد. ورق روغنی استحکام کششی و مقاومت بالاتری نسبت به ورق سیاه دارد. سطح این ورق براق و شفاف می باشد.

انواع ورق روغنی

ورق روغنی مطابق با استاندارد st12 برای مقاصد عمومی کاربرد دارد و برای خم کردن و شکل دهی ساده و کاربردهای جوشکاری به کار می رود.

ورق روغنی نیمه کششی st13 برای تولید محصولاتی که نیاز به شکل دهی از روش کشش نیاز دارند مناسب است.

ورق ورغنی فوق کشش st14

ورق روغنی فوق فوق کششی st16

به ورق فولادی که با فلز روی zn پوشش داده شده است، ورق گالوانیزه گفته می شود. عموما ضخامت ورق های گالوانیزه پایین می باشد. ورق گالوانیزه با انجام فرآیند گالوانیزاسیون بروی ورق فولادی تولید می گردد. گالوانیزاسیون به دو روش گرم (غوطه وری) و یا روش سرد (الکترولیز) انجام می گیرد. ورق گالوانیزه ظاهری متفاوت به ورق روغنی و ورق سیاه دارد.

ناخالصی های موجود در مذاب روی در هنگام شکل گیری کریستالهای روی بر سطح فولاد، باعث شکل گیری نوعی عیب بروی سطح ورق گالوانیزه می گرددکه به اصطلاح به آن اسپنگل Spangle یا گل گالوانیزه می گویند. کارخانه های تولید کننده ورق گالوانیزه عبارتند از ورق گالوانیزه کاشان، ورق گالوانیزه هفت الماس قزوین، ورق گالوانیزه تاراز، ورق گالوانیزه فولاد مبارکه می باشد.

انواع ورق گالوانیزه

زینک (ورق گالوانیزه معمولی)

زینک – آهن (ZF در این نوع پوشش مقداری آهن نیز در پوشش گالوانیزاسیون شرکت دارد)

زینک – آلومینیوم (ZA به این نوع ورق زینکالوم یا آلوزینک می گویند)

آلومینیوم – زینک (این نوع ورق گالوانیزه بیشتر با آلومینیوم پوشش داده شده است)

آلومینیوم – سیلیسیوم (پوشش آلومینیوم و سیلسیوم نیز یکی از انواع پوشش هایی در تولید ورق گالوانیزه است)

ورق رنگی در مصارفی نظیر تولید لوازم خانگی، صنعت حمل و نقل و ساختمان سازی کاربرد فراوان دارد. بیشترین مصرف استفاده از ورق رنگی، ساخت و نصب شیروانی ساختمانی در نواحی جغرافیایی با میزان بارندگی و رطوبت بالا می باشد. مقاومت ورق رنگی در برابر زنگ زدگی و خوردگی نیز عامل مهمی در انتخاب این ورق ها به عنوان شیروانی ساختمان می باشد. کارخانه های تولید کننده ورق رنگی شامل ورق رنگی فولاد مبارکه ، ورق رنگی فولاد بهمن و ورق رنگی هفت الماس می باشد. ورق های رنگی در اشکال متفاوت شامل ورق رنگی کرکره ای یا سینوسی، ورق رنگی ذوزنقه، ورق رنگی شادولاین، ورق رنگی سفال فرم دهی می شوند.

ورق استیل

ورق استیل یا استنلس استیل به دلیل آلیاژ های خاص خود دارای خواص مکانیکی متفاوتی است. که عناصر تشکیل دهنده آن شامل کربن، کروم، نیکل و آهن می باشد. تفاوت اصلی بین آهن و استیل در میزان کربن آن ها است. کربن موجود در فلز استیل از 0.30 الی 1.75 درصد متغیر می باشد. ورق استیل در ساخت بدنه خودرو، ساخت لوازم خانگی، پوشش بدنه و سقف درب آسانسور، سقف ساختمان و … کاربرد فراوان دارد.

ورق استیل دارای دو اصطلاح بگیر و نگیر می باشد. که استیل بگیر به فولاد ضد زنگی می گویند که خاصیت جذب به وسیله آهن‌ربا را داشته باشد و استیل نگیر به فولاد ضد زنگی می گویند که به آهن‌ربا جذب نشود. ورق استیل 316 و 304 دارای دو عنصر کروم و نیکل می باشد که این دو عنصر باعث نگیر بودن استیل می شود.

ورق آلومینیوم

ورق آلومینیوم از جنس فلز آلومینیوم بوده که به فلز سبک نیز معروف می باشد. بیشترین کاربرد ورق آلومینیوم در منازل و ساخت لوازم خانگی، صنایع نظامی، ساخت پلاک و … می باشد. از مزیت عمده ورق آلومینیوم می توان به طول عمر بالای آن اشاره کرد.

انواع ورق فلزی

ورق های فولادی (#فلزی) به دو صورت کلی #نورد (تولید) می شوند.

نورد سرد (ورق روغنی )

نورد گرم ( #ورق سیاه )

نام دیگر ورق روغنی ورق با نورد سرد است.

ورق روغنی در واقع اصطلاح عامیانه ورق هایی است خرید تیرآهن که با تکنولوژی نورد سرد تولید می شوند. در این فرآیند ورق های با ضخامت بالا توسط نورد به ضخامت های پایین تر تبدیل می شوند. در این فرآیند به علت استفاده از نورد سرد کیفیت ظاهری ورق های نورد شده بسیار عالی می باشد، از ین رو از این نوع ورق ها بیشتر در کاربردهایی که ورق ظاهر جسم را تشکیل می دهد استفاده می شود. ورق های روغنی بسته به نوع آلیاژ و همچنین عملیات حرارتی صورت گرفته بر روی آنها به چند دسته کلی تقسیم می شوند:

ورق های معمولی (مانند ST12)

ورق های نیمه کشش (مانند ST13)

ورق های فوق کشش(مانند ST14)

ورق های روغنی به طور کلی و استاندارد از ضخامت ۳۰ صدم میلی متر الی ۳ میلی متر #تولید می شوند و دارای دو عرض استاندارد ۱۰۰ سانتی متر و ۱۲۵ سانتی متر هستند.

ورق های روغنی ای که در بازار ایران پرکاربرد ترند را شرکت های #فولاد مبارکه #اصفهان ، شرکت هفت الماس ، و شرکت فولاد غرب تولید می نمایند. و در مورد ورق های روغنی خارجی نیز معمولا ورق های روس و قزاق پرکاربد و همچنین در بازار موجود هستند.

ورق های نورد سرد (ورق روغنی ) پایه تولید ورق های #گالوانیزه ( ورق سفید ) هستند.

در ضمن ورق های رنگی گالوانیزه ( ورق رنگی ) از ورق گالوانیزه تولید می شود. پس صراحتا می توان نتیجه گرفت که پایه تولید ورق رنگی نیز همین ورق های نورد سرد (روغنی ) هستند.

ورق های روغنی یا نورد سرد دارای وزن استاندارد ویژه هستند که تقریبا با آهن معمولی یکسان می باشد.

جدول زیر حدود وزن ورق های نورد سرد (ورق روغنی ) را نشان می دهد:

ردیف     طول (میلیمتر)      عرض(میلیمتر)     ضخامت (میلی متر)            وزن(کیلوگرم)

۱          ۲۰۰۰    ۱۰۰۰    ۳۰ صدم ۵

۲          ۲۰۰۰    ۱۰۰۰    ۴۰ صدم ۶

۳          ۲۰۰۰    ۱۰۰۰    ۵۰ صدم ۸

۴          ۲۰۰۰    ۱۰۰۰    ۱          ۱۶

۵          ۲۰۰۰    ۱۰۰۰    ۲          ۳۲

۶          ۲۰۰۰    ۱۰۰۰    ۳          ۴۸

ورق سیاه چیست؟

ورق سیاه در ۲ نوع ورق سیاه صنعتی و ورق سیاه معمولی و در استانداردهای مختلف تولید می شود که این مجموعه تنها در نوع معمولی آن استاندارد st ۳۷ را و در نوع صنعتی آن استاندارد st 52،A283 – GR C، A285-GR C، A516 –GR ۶۰ ,۷۰ را فروش دارد.

ورق سیاه ST ۳۷ بیشتر برای مصارف ساختمانی(ساختمان ها-سوله ها و …) مصرف می شود ولی ورق های صنعتی در مصارف و پروژه های صنعتی کاربرد دارد از قبیل سد سازی، پروژه های پتروشیمی، مخزن سازی و …. این اقلام در دو شکل مختلف وارد بازار می شود: رول و شیت (البته ورق تنها تا ضخامت ۱۵ میل می تواند در دو شکل رول و یا شیت وارد بازار شود و از سایز ۱۵ میل به بالا تنها به صورت شیت خام وارد بازار می شود.) هر دوی این دو شکل ورق قابل برش به سایز های مختلف می باشد.

کاربرد های ورق سیاه

ورق های نورد گرم (ورق سیاه ) در صنایع مختلفی از جمله صنعت ساختمان ، تانکر سازی ، خودروسازی ، مخازن خاص ، کشتی سازی و صنایع سنگین فلزی و … کاربد دارند. ورق سیاه به دو شکل کلی رول فرم و فابریک تولید می شوند .

ضخامت ورق سیاه

ضخامت ورق سیاه از ۱/۵ میلی متر شروع شده و نهایتا به ۱۰۰ میلی متر ختم می شود.

ابعاد فیزیکی ورق سیاه

در حالت رول فرم عرض ورق های سیاه بسته به ضخامت چهار عرض ۱۰۰ سانت و ۱۲۵ سانت و ۱۵۰سانت و ۲۰۰ سانت را دارا خواهند بود.طبعا در حالت رول فرم محدودیت طولی وجود نخواهد داشت. در حالت فابریک نیز بسته به مقدار سفارش می توان هر اندازه و ابعادی را تولید کرد اما بعضی ابعاد مرسوم و پرکاربرد هستند. این ابعاد مرسوم و طبیعتا موجود به شرح زیر می باشند

ورق سیاه ابعاد ۲۰۰۰*۱۰۰۰ میلی متر

ورق سیاه ابعاد ۲۵۰۰*۱۲۵۰ میلی متر

ورق سیاه ابعاد ۶۰۰۰*۱۰۰۰ میلی متر

ورق سیاه ابعاد ۶۰۰۰*۱۵۰۰ میلی متر

ورق سیاه ابعاد ۶۰۰۰*۲۰۰۰ میلی متر

ورق سیاه ابعاد ۱۲۰۰۰*۲۰۰۰ میلی متر

استاندارد های ورق سیاه

ورق سیاه را معمولا با استاندارد ST37 می شناسند. سایر استانداردها و کاربردها در صفحه استاندارد ها و همچنین در انتهای این مقاله قابل رویت هستند.

جدول وزنی ورق فلزی سیاه

ردیف     طول(میلی متر)     عرض (میلی متر)  ضخامت (میلی متر)            وزن (کیلوگرم)

۱          ۲۰۰۰    ۱۰۰۰    ۲          ۳۲

۲          ۲۰۰۰    ۱۰۰۰    ۳          ۴۸

۳          ۲۰۰۰    ۱۰۰۰    ۴          ۶۴

۴          ۲۰۰۰    ۱۰۰۰    ۵          ۸۰

۵          ۲۰۰۰    ۱۰۰۰    ۶          ۹۶

۶          ۶۰۰۰    ۱۵۰۰    ۸          ۵۷۶

۷          ۶۰۰۰    ۱۵۰۰    ۱۰        ۷۲۰

۸          ۶۰۰۰    ۱۵۰۰    ۱۲        ۸۶۴

۹          ۶۰۰۰    ۱۵۰۰    ۱۵        ۱۰۸۰

۱۰        ۶۰۰۰    ۱۵۰۰    ۲۰        ۱۴۴۰

نکته : برای محاسبه وزن ورق از فرمول محاسبه وزن ورق به شرح ذیل استفاده نمایید:

وزن ورق سیاه = طول ورق(میلی متر) * عرض ورق (میلی متر) *ضخامت (میلی متر)* چگالی ورق

چگالی آهن : در حالت استاندارد عدد ۷٫۸۶ تعریف شده است اما برای محاسبه منطقی بهتر است از عدد ۸ استفاده نمایید. ۸ عدد تجربی است که تلورانس ضخامت را پوشش می دهد.

ورق گالوانیزه

آهنی است که با روی پوشانده شده باشد. این آهن ، حتی اگر پوشش آن هم شکستگی پیدا کند، از زنگ زدن محفوظ می‌ماند. ماهیت آهن گالوانیزه در آهن گالوانیزه ، بین آهن و روی ، پیلی الکتروشیمیایی تشکیل می‌شود که در آن روی به جای آهن به عنوان آند و آهن به عنوان کاتدبکار می‌رود. روی در آند اکسید می‌شود چون فلزی پست‌تر یا فعالتر از آهن است و دارای پتانسیل احیاء کمتری از آهن است و پتانسیل اکسید بیشتری از آن دارد.

حلبی در حلبی هایی که از آن ، قوطی می‌سازند، عمل معکوسی انجام می‌شود. در حلبی ، بر روی آهن ، پوشش قلع بکار رفته است و عمل معکوس آهن گالوانیزه انجام می‌شود. چون آهن فلزی فعالتر از قلع است و پتانسیل احیاء قلع بیشتر از آهن است و به عنوان کاتد در حلبی به کار می‌رود و آهن آند می‌شود. البته در صورتی که پوشش قلع بشکند، خوردگی آهن در زیر این پوشش پیش می‌رود. علت استفاده از آهن گالوانیزه آهن گالوانیزه ، آهنی است که با روی پوشانده شده باشد.

این آهن ، حتی اگر پوشش آن هم شکستگی پیدا کند، از زنگ زدن محفوظ می‌ماند. ماهیت آهن گالوانیزه در آهن گالوانیزه ، بین آهن و روی ، پیلی الکتروشیمیایی تشکیل می‌شود که در آن روی به جای آهن به عنوان آند بکار می‌رود و آهن به عنوان کاتد. روی در آند اکسید می‌شود چون فلزی پست‌تر یا فعالتر از آهن است و دارای پتانسیل احیاء کمتری از آهن است و پتانسیل اکسید بیشتری از آن دارد.

خوردگی یا زنگ زدن آهن فقط در حضور اکسیژن و آب صورت می‌گیرد. در جایی بر سطح جسم آهنی، اکسایش آهن انجام می‌شود و آند را تشکیل می‌دهد و در جایی دیگر سطح آن جسم که (O2(g و H2O وجود دارد، کاهش انجام می‌شود و کاتد را تشکیل می‌دهد و در نتیجه این عمل، ایجاد یک سلول ولتایی یا پیل ولتایی یا الکتروشیمیایی بسیار کوچک است. الکترونهای تولید شده در ناحیه آندی در میان آهن بسوی ناحیه کاتدی حرکت می‌کند.

کاربرد : از آهن گالوانیزه در ساختن لوازمی مثل لوله بخاری ، کانال کولر ، کابینت آشپزخانه ، شیروانی منازل ، لوله‌های آب و هر جا که احتمال خوردگی آهن و خسارت وجود دارد، استفاده می‌شود. اصطلاح فولاد (Steel) برای آلیاژهای آهن که تا حدود ۱،۵ درصد کربن دارند و غالبا با فلزهای دیگر همراهند، بکار می‌رود. خواص فولاد به درصد کربن موجود در آن ، عملیات حرارتی انجام شده بر روی آن و فلزهای آلیاژ دهنده موجود در آن بستگی دارد.

مزایای ورقهای گالوانیزه چیست؟

استفاده از ورقهای گالوانیزه ۱۰ فایده خواهد داشت که عبارتند از:

هزینه کمتر: برای انجام عملیات گالوانیزینگ، در مقایسه با سایر روشهای معمول جلوگیری از خوردگی، نیاز به هزینه کمتری خواهد بود.

هزینه کمتر برای تعمیرات و نگهداری: حتی در شرایطی که انجام عملیات گالوانیزینگ در مقایسه با سایر روشهای جلوگیری از خوردگی، هزینه برتر است، اجرای آن به دلیل عدم نیاز به تعمیرات پرهزینه‏، توصیه می شود.

طول عمر زیاد: طول عمر ورقهای پوشش داده شده با روی‏ در محیط های کاملا خورنده، در حدود ۲۰ تا ۳۰ سال است

اعتبار: استانداردهای مختلف در خصوص گالوانیزینگ ورقهای فولادی، قیمت هاش, درزمینه ایجاد پوششهای نازک بحث می کنند و این نشان دهنده آن است که طول عمر و نحوه عملکرد لایه روی‏، برای مصرف کننده قابل اعتماد است

دوام پوشش: پوشش ایجاد شده از طریق گالوانیزه به دلیل داشتن یک ساختار متالورژیکی خاص، دارای مقاومت مناسب در برابر صدمات مکانیکی، سایش و خوردگی خواهد بود

محافظت در برابر صدمات محیطی به صورت اتوماتیک: پوششهای گالوانیزه به دلیل آنکه در فولاد نفوذ کرده و به عنوان کاتد عمل می کنند، به همین دلیل خواهد توانست مقاطع ریز موجود در روی سطح فولاد را در برابر صدمات محیطی و خورندگی، محافظت نمایند

محافظت کامل: پوشش ایجاد شده می تواند کلیه نقاط و سطوح فولاد را اعم از گوشه ها، جاهای کوچک و فرورفتگیها پر نموده و از خوردگی آنها جلوگیری کند. در این زمینه هیچ پوششی بهتر از پوشش گالوانیزه عمل نخواهد کرد

بازرسی آسان: پوشش گالوانیزه را به راحتی و بدون نیاز با هیچ آزمایش مخربی و تنها از طریق چشم می توان کنترل و بازرسی نمود (در شرایط خاص که نیاز به ارائه تضمین برای کنترل کیفیت است، نیاز به آزمایشهای مخرب می باشد)

رسیدن به هدف در زمان کوتاه: در صورتی که نیاز باشد از ورقهای گالوانیزه در محل استفاده شود، در این حالت نیاز به صرف زمان برای آماده سازی سطح، رنگ کردن و یا بازرسی نخواهد بود

محافظت کامل توسط پوشش گالوانیزه: پروسه گالوانیزه وابسته به شرایط آب و هوائی نمی باشد

گالوانیزه با روش غوطه وری گرم چیست؟

فرایند خوردگی در مجاورت آب ، اکسیژن و سایر عناصر خورنده موجود در محیط ، که بر سطح فولاد نفوذ می کنند ، تشدید می شود ،حبابهای ناشی از زنگ زدگی سریعاً رشد کرده و زمانی که این حباب ها می ترکند ،آثار زنگ زدگی بر سطح فولاد کاملا آشکار می گردد و نیاز به ترمیم یا جایگزینی قسمت آسیب دیده (پوسته شده)می باشد . راه حل این مشکل پوشش گالوانیزه می باشد، که از یک سری لایه های آلیاژی روی- آهن در اندازه های مولکولی تشکیل شده ، که بصورت متالورژیکی به سطح ورق می چسبند و مانع از پیشروی سریع فرایند خوردگی شده و منجر به محافظت فولاد در برابر خوردگی می شود.

تاریخچه گالوانیزه به سال ۱۷۴۲ ، زمانی که یک شیمیدان فرانسوی به نام ملوین در سمیناری روشی را برای پوشش آهن با فروبردن آن در مذاب روی ارایه کرد ، بر می گردد . در سال ۱۸۳۶ یک شیمیدان فرانسوی دیگر به نام سورل ، به روشی برای پوشش آهن با روی ، بعد از تمیز کردن اولیه آن با اسید سولفوریک وفر و بردن آن درفلاکس کلرید آمونیوم ، دست یافت . موفقیت های تجاری فرایند گالوانیزه،از بین صدها روش موجود برای محافظت از خوردگی در ۱۴۰ سال گذشته ، به اثبات رسیده است.

گالوانیزاسیون به روش غوطه وری گرم ، فرایندی برای ایجاد پوشش روی بر سطح آهن یا فولاد با فرو بردن آن در حمامی حاوی روی مذاب ، می باشد . سادگی پروسه گالوانیزه ،یکی از مزایای بارز این روش به سایر روش های محافظت در برابر خوردگی است . مقاومت به خوردگی ورق های فولادی با فرایند پوشش روی ایجاد می گردد و متناسب با ضخامت پوشش . روی و شرایط محیطی می باشد.

مقاومت به خوردگی این محصولات را می توان با رنگ کردن یاپوشش کویل بالا برد . روش گالوانیزاسیون با روش غوطه وری گرم ،بیش از هر روش دیگری فولاد را در برابر خوردگی محافظت می کند گالوانیزاسیون با روش غوطه وری گرم یا محافظت مرزی یکی از قدیمی ترین و پر استفاده ترین روش ها در محافظت از خوردگی می باشد که از طریق ایجاد یک لایه محافظ بین الکترولیت در محیط و فولاد یا آهن عمل می کند.

از مهمترین خواص این لایه محافظ،چسبندگی آن به فلز پایه و مقاومت به سایش آن می باشد.

فرایند گالوانیزه ،بیش از یک لایه محافظ می باشد ،این لایه در حقیقت جزیی از سطح فولاد می گردد که نسبت به فولاد زیر لایه، آند می باشد .چون روی با محیط اطراف واکنش می دهد و پوشش گالوانیزه به طور پیوسته تغییر می کند.

روی با محیط اطراف برای تشکیل یک لایه محافظ اکسید روی ، هیدروکسید روی و کربنات روی ، واکنش می دهد .کربنات روی با مرور زمان به صورت یک زمینه مناسب برای رنگ کردن ، عمل می کند.

پوشش روی به دو صورت زیر از زیر لایه محافظت می کند:

تشکیل پیوند های متالورژیکی بین پوشش و زیر لایه ، که به صورت لایه محافظ عمل می کند

پوشش برای محافظت از زیر لایه خود را فدا می کند

بعلاوه ، گالوانیزه کردن برای محافظت آهن و فولاد بدلیل هزینه کم ، راحتی کاربرد ، راحتی تعمیرات و نگهداری مطلوب می باشد .بسیاری دیگر از روش های استفاده از روی برای جلوگیری از خوردگی بکار می رود مانند پوشش های فدا شونده که با عنوان محافظت کاتدی شناخته می شوند ، و یا رنگ های غنی از روی،که هیچ کدام از این روش ها نمی توانند با گالوانیزاسیون با روش غوطه وری گرم رقابت کنند

ضخامت پوشش های گالوانیزه

استانداردهای متفاوتی مینیمم ضخامت پوشش های گالوانیزه را تعیین می کنند.مینیمم ضخامت پوشش توسط گالوانیزه کنندگان تعیین می شود. مهمترین فاکتورهایی که ضخامت و ظاهر پوشش گالوانیزه را تحت تاثیر قرار می دهد عبارتند از:

ترکیب شیمیایی فولاد

شرایط سطحی

کار سرد انجام شده روی فولاد قبل از گالوانیزه

زمان غوطه وری در حمام

نرخ خارج کردن از حمام

متالورژی فرایند گالوانیزه

نرخ سرد کردن فولاد

ترکیب شیمیایی فولادی که گالوانیزه می شود ،بسیار مهم است ، به عنوان مثال ، مقدار سیلیکون و فسفر موجود در فولاد شدیدا ضخامت و ظاهر پوشش گالوانیزه را تحت تاثیر قرار می دهد .مقدار ۰٫۰۴ % سیلیکون یا بیشتر و یا مقدار ۰٫۰۵ % فسفر یا بیشتر در فولاد منجر به ضخیم شدن پوشش می شود ،که شامل آلیاژهای آهن –روی می باشد.

کربن ، سولفور و منگنز موجود در فولاد اثر کمی در ضخامت پوشش گالوانیزه دارد.

تاثیر سیلیکون در ضخامت پوشش

ترکییات مشخصی از فولاد رشد لایه آلیاژی آهن _ روی را تشدید می کند که در نهایت پوشش گالوانیزه که شامل آلیاژهای روی_آهن می باشد به جای ظاهری درخشان ، خاکستری تیره و مات می باشد مقاومت به خوردگی این پوشش خاکستری تیره و مات معادل مقاومت به خوردگی پوشش گالوانیزه با ظاهر درخشان ، می باشد.

از آنجاییکه واکنش گالوانیزه یک فرایند نفوذی است ، بالا بودن دما و یا طولانی شدن زمان غوطه وری منجر به تشکیل لایه های آلیاژی ضخیم تری می شود، مانند سایر فرایند های نفوذی ، در مراحل اول واکنش سریع پیشروی کرده و در ادامه با رشد لایه های آلیاژی وضخیم تر شدن آنها سرعت آن کاهش می یابد.

طولانی تر شدن زمان غوطه وری از یک حد مشخص، تاثیر زمان ،ناچیز می باشد . در گالوانیزه کردن فولاد هایی که بیش از ۰٫۰۴ درصد سیلیکون دارند ، فرایند گالوانیزه به طور مشخصی ، تغییر می کند.

ضخامت خارجی ترین لایه روی شدیدا به نرخ خارج کردن نمونه از حمام روی بستگی دارد . سریع خارج کردن نمونه از حمام روی ، منجر به ضخیم تر شدن پوشش روی می گردد .برای تطبیق با استانداردهای خاصی ,برای اندازه گیری ضخامت پوشش نیاز است که چند نقطه از آن اندازه گیری شده و سپس میانگین آنها ضخامت نهایی پوشش در نظر گرفته شود.

ورق رنگی

معمولاً ورق های گالوانیزه را در کوره های خاص رنگ پاشی می کنند تا ورق رنگی تولید شود. ورق های رنگی در سقف سالن ها و کانکس مورد استفاده است. ورق های رنگی در رنگ های متنوعی تولید می شود که دارای استاندارد یکسانی در تمام دنیا می باشد.

این استاندارد به نام رال رنگ شناخته می شود، تقریبا بیش از ۱۶ رنگ متنوع ورق رنگی تولید می شود که عبارتند از: سفید یخچالی – رال ۹۰۱۶ ، کرم – رال ۹۰۱۰ ، قرمز – رال ۳۰۰۰ ، قرمز گوجه ای – رال۳۰۲۰ ، آبی نیسانی – رال ۵۰۱۵ ، آبی کاربنی – رال ۵۰۱۸ ، نارنجی – رال ۲۰۰۴ و رال۲۰۰۳ ، زرد – رال ۱۰۲۳ ، زرد لیمویی – رال ۱۰۲۸ ، بنفش – رال ۴۰۰۵ ، سبز چمنی – رال۶۰۲۴ ، سبز تیره – رال ۶۰ ۱۸ ، صورتی – رال ۴۰۰۳ ، قهوه ای رنگ سفال – رال ۸۰۰۴ ، قهوه ای سوخته ۸۰۱۸

ورق اسیدشوئی

ورق‌های اسید شویی شده نیز از ورق‌های گرم تولید می‌شود که طی پروسه ایی اسید شویی می‌شوند و زغال‌های سطحی ورق و مقداری از ناخالصی‌ها گرفته می‌شود و قدری ظاهر ورق براق‌تر می‌شود یعنی نزدیک به ورق روغنی است. به فرآیندی که طی آن چربی های روی ورقی که توسط نورد گرم به ضخامت دلخواه رسیده است، با استفاده از اسید کلریدریک از ورق زدوده می شود، اسیدشویی می گویند.

بخشی از محصول تولیدی در واحد نورد گرم جهت شستشوی سطح ورق بوسیله اسید، به واحد اسید شوئی انتقال می یابد.در خطوط اسیدشوئی کلافها پس از باز شدن توسط قرقره های باز کننده وارد حوضچه های اسید از نوع اسید کلر یدر یک شده و در آنجا جهت اکسیدزدایی شسته می شو ند. این کلاف ها پس از شسته شدن و خارج شدن از حوضچه های اسید توسط آب شسته شده و با عبور از تو نل هوای گرم خشک می شوند.پس از عملیات اسید شو ئی بخشی ازمحصول به صورت کلاف اسید شوئی شده به بازار عرضه و بخش عمده آن برای تولید محصولات سرد به واحد نورد سرد انتقال می یابد.

کاربردهای ورق اسیدشوئی:

مصارف ساختمانی: تولید لوله و پروفیل و غیره

اتومبیل سازی: قسمتهای ساختمانی و چرخ اتومبیل قطعات خودرو و اجزاء داخلی آن (ر ینگ و شاسی)

صنایع لوله سازی تولید انواع لوله های انتقال آب ، نفت و گاز

تولید مخازن گاز ،مایع و مخازن تحت فشار

فرم دهی مجدد جهت محصولات گالوانیزه

فرم دهی سرد و کشش عمیق سیلندر گاز

ضخامت ورق اسدشویی

از ضخامت ۱٫۵ میلی متر تا ۶ میلی متر تولید می شود.

ابعاد فیزیکی ورق اسید شویی

معمولا به دو صورت رول و شیت (فابریک و برشی) توید می شوند.

رول ها معمولا در دو عرض ۱۰۰ سانتی متر و ۱۲۵ سانتی متر تولید می شود.

ورق های اسید شور فابریک نیز دارای ابعاد زیر هستند:

ورق اسیدشور شده ۱۰۰۰*۲۰۰۰ میلی متر

ورق اسیدشور شده ۱۲۵۰*۲۵۰۰ میلی متر

وزن ورق اسیدشویی

وزن ورق های اسید شویی مانند ورق های نورد گرم (سیاه) می باشند.

جدول وزنی ورق های اسیدشوئی

ردیف     طول (میلی متر)    عرض (میلی متر)  ضخامت (میلی متر)            وزن (کیلوگرم)

۱          ۲۰۰۰    ۱۰۰۰    ۱٫۵       ۲۴

۲          ۲۰۰۰    ۱۰۰۰    ۲          ۳۲

۳          ۲۰۰۰    ۱۰۰۰    ۳          ۴۸

۴          ۲۰۰۰    ۱۰۰۰    ۴          ۶۴

۵          ۲۰۰۰    ۱۰۰۰    ۵          ۸۰

۶          ۲۰۰۰    ۱۰۰۰    ۶          ۹۶

ورق‌های دیگری که برای لوله های نفت و گاز مناسب می‌باشند کیفیت GRB و X۴۲وx۴۶وx۵۲ psl ۲را دارا هستند.

همچنین برای کشتی سازی ورق‌های با کیفیت GR.A و NVA می‌باشد. برخی ورق‌های فولادی جهت رینگ و شاسی اتومبیل بکار می‌رود که بایستی ضد سایش و سخت باشند که از کیفیت SAPH ۳۷۰-SAPH ۳۱۰ تاSAPH۴۴۰برخوردارند.

همچنین کیفیت QSTE۳۸۰نیز ضد سایش و سخت می‌باشد.

ورق تین پلیت

به ورق هایی با ضخامت ۰.۱۶ میلی‌متر تا ۰.۴۵ میلی‌متر گفته می‌شود که بیشتر جهت قوطی‌های چای ، کنسرو ، مواد غذایی و روغن‌های نباتی استفاده می‌شود کهجهت مصون سازی مواد غذایی یک لایه قلع روی ورق سرد (روغنی)ST۱۲ پوشیده شده است. گاهی اوقات دو طرف ورق قلع یکسان ندارد (یک طرف ۲.۸ و طرف دیگر ۵.۶) که طرف قلع بیشتر جهت داخل ظرف و طرف قلع کمتر جهت بیرون ظرف مورد استفاده قرار می‌گیرد. تین پلیت ها از نظر سختی و نرمی به ۳ گروه شامل تمپر ۲ که نرم و تمپر ۳ که معمولی و تمپر ۴ که سخت بوده تقسیم می‌شود.

ورق کرکره

طرح کرکره سینوسی: ابتدایی‌ترین طرح ورق‌های موج دار که از زمان‌های دور تولید و به بازار عرضه می‌شود. ورق‌های موج دار شیروانی جهت پوشش سقف ‌های شیروانی از متریال مختلفی استفاده می‌شود، که این متریال ها را (با توجه به گسترش استفاده از ورق‌های فلزی) می‌توان به دو دسته پوشش‌های فلزی و پوشش‌های غیر فلزی تقسیم نمود. در دسته پوشش‌های غیر فلزی متریال گوناگونی نظیر ایرانیت، آردواز، سفال، دکرا، شینگن، آندولین، آندو ویلا و غیره قرار می‌گیرند.

اما پوشش فلزی شامل ورق‌های فلزی فرم شده در طرح‌های متنوع است، که به دلیل ماهیت پوشش شیروانی ( که تماس دایمی با باران و برف است) باید ورق استفاده شده دارای پوشش گالوانیزه باشد، تا از خوردگی و زنگ‌زدگی آن جلوگیری شود. ورق‌های موج دار شیروانی در ابتدا فقط ورق‌های گالوانیزه بودند، که با پیشرفت ساخت تکنولوژی‌شان ورق‌های گالوانیزه رنگی نیز به بازار عرضه گردید.

امروزه ورق‌های گالوانیزه رنگی در رنگ‌های متنوعی تولید می‌گردد. فرمینگ ورق‌های گالوانیزه و یا گالوانیزه رنگی در طرح‌های متنوعی انجام شده و به بازار عرضه می‌شود: رح ذوزنقه: ورق موج دار با مقطع ذوزنقه طرح شادولاین: طرحی شبیه به طرح ذوزنقه با تنوع بیشتر طرح سفال: این نوع ورق موج دار از جدیدترین ورق‌های موج دار تولید شده است که برای بیننده سقف شیروانی ایجاد نمای سفال می‌نماید اما مزایای بسیاری نسبت به سفال داراست.

ورق گالوانیزه و استانداردهای آن

آهنی است که با روی پوشانده شده باشد. این آهن ، حتی اگر پوشش آن هم شکستگی پیدا کند، از زنگ زدن محفوظ می‌ماند. ماهیت آهن گالوانیزه در آهن گالوانیزه ، بین آهن و روی ، پیلی الکتروشیمیایی تشکیل می‌شود که در آن روی به جای آهن به عنوان آند و آهن به عنوان کاتدبکار می‌رود. روی در آند اکسید می‌شود چون فلزی پست‌تر یا فعالتر از آهن است و دارای پتانسیل احیاء کمتری از آهن است و پتانسیل اکسید بیشتری از آن دارد. حلبی در حلبی هایی که از آن ، قوطی می‌سازند، عمل معکوسی انجام می‌شود.

این آهن ، حتی اگر پوشش آن هم شکستگی پیدا کند، از زنگ زدن محفوظ می‌ماند. ماهیت آهن گالوانیزه در آهن گالوانیزه ، بین آهن و روی ، پیلی الکتروشیمیایی تشکیل می‌شود که در آن روی به جای آهن به عنوان آند بکار می‌رود و آهن به عنوان کاتد. روی در آند اکسید می‌شود چون فلزی پست‌تر یا فعالتر از آهن است و دارای پتانسیل احیاء کمتری از آهن است و پتانسیل اکسید بیشتری از آن دارد.

در حلبی ، بر روی آهن ، پوشش قلع بکار رفته است و عمل معکوس آهن گالوانیزه انجام می‌شود. چون آهن فلزی فعالتر از قلع است و پتانسیل احیاء قلع بیشتر از آهن است و به عنوان کاتد در حلبی به کار می‌رود و آهن آند می‌شود. البته در صورتی که پوشش قلع بشکند، خوردگی آهن در زیر این پوشش پیش می‌رود. علت استفاده از آهن گالوانیزه آهن گالوانیزه ، آهنی است که با روی پوشانده شده باشد.

خوردگی یا زنگ زدن آهن فقط در حضور اکسیژن و آب صورت می‌گیرد. در جایی بر سطح جسم آهنی، اکسایش آهن انجام می‌شود و آند را تشکیل می‌دهد و در جایی دیگر سطح آن جسم که (O2(g و H2Oوجود دارد، کاهش انجام می‌شود و کاتد را تشکیل می‌دهد و در نتیجه این عمل، ایجاد یک سلول ولتایی یا پیل ولتایی یا الکتروشیمیایی بسیار کوچک است. الکترونهای تولید شده در ناحیه آندی در میان آهن بسوی ناحیه کاتدی حرکت می‌کند.

کاربرد : از آهن گالوانیزه در ساختن لوازمی مثل لوله بخاری ، کانال کولر ، کابینت آشپزخانه ، شیروانی منازل ، لوله‌های آب و هر جا که احتمال خوردگی آهن و خسارت وجود دارد، استفاده می‌شود. اصطلاح فولاد(Steel) برای آلیاژهای آهن که تا حدود ۱،۵ درصد کربن دارند و غالبا با فلزهای دیگر همراهند، بکار می‌رود. خواص فولاد به درصد کربن موجود در آن ، عملیات حرارتی انجام شده بر روی آن و فلزهای آلیاژ دهنده موجود در آن بستگی دارد.

ورق گالوانیزه به دو صورت کلی رول فرم و فابریک در کارخانه تولید می شود.

ورق های رول فرم گالوانیزه با ضخامت های ۱۸ صدم میلی متر تا ۶ میلی متر و با دو عرض ۱۰۰ سانتی متر و۱۲۵ سانتی متر تولید می شوند.

ورق های فابریک گالوانیزه هم به دو صورت فابریک ۲۰۰۰*۱۰۰۰ میلی متر و فابریک ۲۵۰۰*۱۲۵۰ میلی متر تولید می شوند .

وزن عمومی رول ها بسته به عرض رول یا ضخامت و کارخانه تولید کننده بین ۵ تا ۷ تن می باشد.

فولاد گالوانیزه(به انگلیسی: Galvanized Steel) به فولاد گالوانیزه شده توسط روی گفته می‌شود.

معرفی خصوصیات ورق گالوانیزه

عرض : ۱۰۰۰ و ۱۲۵۰

کوتینگ : ۱۰۰ – ۱۲۰ – ۱۸۰ – ۲۲۰ – ۲۷۵

ضخامت : ۰٫۱۸ – ۰٫۴۰ – ۰٫۹۰ – ۲ – ۶

وزن کویل : ۳٫۵ الی ۱۲ تن

قطر داخلی کویل : ۵۷۰ الی ۶۲۰

کرم دار ( به انگلیسی : Chromated )

بدون روغن ( به انگلیسی : Unoiled )

ورق گالوانیزه فابریک کوتاه

مزایای ورقهای گالوانیزه چیست؟

استفاده از ورقهای گالوانیزه ۱۰ فایده خواهد داشت که عبارتند از:

۱-هزینه کمتر: برای انجام عملیات گالوانیزینگ، در مقایسه با سایر روشهای معمول جلوگیری از خوردگی، نیاز به هزینه کمتری خواهد بود.

۲- هزینه کمتر برای تعمیرات و نگهداری: حتی در شرایطی که انجام عملیات گالوانیزینگ در مقایسه با سایر روشهای جلوگیری از خوردگی، هزینه برتر است، اجرای آن به دلیل عدم نیاز به تعمیرات پرهزینه‏، توصیه می شود.

۳- طول عمر زیاد: طول عمرورقهای پوشش داده شده با روی‏ در محیط های کاملا خورنده، در حدود۲۰ تا ۳۰ سال است.

۴- اعتبار: استانداردهای مختلف در خصوص گالوانیزینگ ورقهای فولادی، درزمینه ایجاد پوششهای نازک بحث می کنند و این نشان دهنده آن است که طول عمر و نحوه عملکرد لایه روی‏، برای مصرف کننده قابل اعتماد است.

۵- دوام پوشش: پوشش ایجاد شده از طریق گالوانیزه به دلیل داشتن یک ساختار متالورژیکی خاص، دارای مقاومت مناسب در برابر صدمات مکانیکی، سایش و خوردگی خواهد بود.

۶- محافظت در برابر صدمات محیطی به صورت اتوماتیک: پوششهای گالوانیزه به دلیل آنکه در فولاد نفوذ کرده و به عنوان کاتد عمل می کنند، به همین دلیل خواهد توانست مقاطع ریز موجود در روی سطح فولاد را در برابر صدمات محیطی و خورندگی، محافظت نمایند.

۷- محافظت کامل: پوشش ایجاد شده می تواند کلیه نقاط و سطوح فولاد را اعم از گوشه ها، جاهای کوچک و فرورفتگیها پر نموده و از خوردگی آنها جلوگیری کند. در این زمینه هیچ پوششی بهتر از پوششگالوانیزه عمل نخواهد کرد.

۸- بازرسی آسان: پوششگالوانیزه را به راحتی و بدون نیاز با هیچ آزمایش مخربی و تنها از طریق چشم می توان کنترل و بازرسی نمود (در شرایط خاص که نیاز به ارائه تضمین برای کنترل کیفیت است، نیاز به آزمایشهای مخرب می باشد). special uses .

۹-رسیدن به هدف در زمان کوتاه: در صورتی که نیاز باشد ازورقهای گالوانیزه در محل استفاده شود، در این حالت نیاز به صرف زمان برای آماده سازی سطح، رنگ کردن و یا بازرسی نخواهد بود.

۱۰-محافظت کامل توسط پوششگالوانیزه: پروسه گالوانیزه وابسته به شرایط آب و هوائی نمی باشد.

مصرف ورق های گالوانیزه:

در بین انواع ورق های فولادی، ورق سیاه یکی از پرکاربرد‌ترین‌ها به شمار می‌آید. در مورد نام ورق سیاه باید بدانید که این نام صرفاً یک اصطلاح در بازار فولاد کشور است و خبری از رنگ سیاه بر روی این ورق نیست و چون این ورق براق و صیقلی نیست اصطلاحاً به آن سیاه می‌گویند.

تولید ورق فلزی سیاه به روش نورد گرم انجام می‌شود، به این صورت که شمش فولادی تا دمایی قبل از ذوب حرارت داده شده تا خمیری شود، سپس وارد مراحل نورد شده و آرام‌آرام پهن و مسطح می‌گردد به صورتی که تبدیل به یک مکعب مستطیل با طول زیاد گردد، طی این فرایند به دلیل حرارت بالای شمش مسیر انجام فرایند با آب خنک می‌شود و پس از انجام هر مرحله نورد مجدداً محصول خروجی هر مرحله وارد کوره می‌گردد تا به دمای مناسب برسد. در هر مرحله فاصله غلتک‌ها کمتر می‌گردد تا جایی که در مرحله آخر فاصله غلتک‌ها به اندازه ضخامت ورق می‌رسد.