چاپ لترپرس چیست؟ انواع چاپ لترپرس

چاپ لترپرس (چاپ حروفی) Letterpress چیست ؟

لترپرس، یکی از روش های چاپ برجسته، از قدیمی ترین روش های چاپی است و تا اوایل سال های ۱۹۷۰عمده ترین روش چاپی بود که در سطح وسیعی مورد استفاده قرار می گرفت.

لترپرس یک روش چاپ برجسته هست که در اون تصاویر پس از برخورد مرکب با سطح برجسته لوح از روی اون بر روی مثلا کاغذ منتقل می شوند. روش لترپرس یکی از روشهای اولیه و اساسی چاپ بوده روشی که گوتنبرگ پدر اون رو به عنوان یکی از اصلی ترین روش های چاپ ابداع و مطرح کرد.

اصطلاح لترپرس در نگاه اولیه که ما بهش داریم شاید اشاره به برجسته بودنه این روش نداشته باشه چون معنی اون « چاپ حروف » هست. دلیل این نامگذاری بیشتر تاریخی هست و به طور خلاصه علتش این هست که روش لترپرس یکی از روش‌هایی بوده که ابتدا از اون برای چاپ حروف چاپی استفاده می کردن و در اون مقطع روشی که برای چاپ تصاویر به کار می رفته عموما جدا از روش چاپ حروف بوده. پس اساسا از لترپرس برای چاپ حروف استفاده می شده . قدیمی ترین روش کار هم برای آماده کردن لوح چاپ، استفاده از روش حروف چینی، حروف چاپی سربی در کنار هم و استفاده از اون برای چاپ بوده. که به مرور به ظهور انقلاب صنعتی، اختراع عکاسی و روش های نوین جای خودش رو به روش های دیگه حروف چینی داد.
لترپرس به انگلیسی : (Letterpress printing) یکی از روش‌های چاپ برجسته از قدیمی‌ترین روش‌های چاپی است و تا اوایل ۱۹۷۰ عمده‌ترین روش چاپی بود که در سطح وسیعی مورد استفاده قرار می‌گرفت پیدایش و دیگر روش‌های چاپی به دلیل سرعت بیشتر و کیفیت بهتر و هزینه کمتر جایگزین چاپ برجسته یا لترپرس شد. چاپ افست و دیگر روش های چاپی به دلایل زیادی که شامل سرعت بیشتر و کیفیت بهتر و هزینه کمتر است جایگزین چاپ برجسته لترپرس شد.

تا آن جا که مشخص شده است، شکل اولیه این روش با کنده کاری بر روی قطعات چوب انجام می شده، به صورتی که پس از کنده کاری و تراشیدن چوب، تصویر مورد نظر به شکل برجسته ظاهر شود. سپس با قرار دادن کاغذ بر روی لوح چوبی که به آن مرکب زده شده و وارد کردن فشار، عمل چاپ انجام می گرفته است. بعده‌ها حروف چاپی از جنس چوب تراشیده می شد که پس از آن حروف سربی متحرک اختراع شده و جایگزین چوب گردید.

اختراع حروف متحرک در اروپا را عموما به يوهان گوتنبرگ نسبت می دهند. وی در سال های ۱۴۴۰ میلادی شروع به تجربه اولین کار چاپی نمود و شهرت وی به دلیل تکامل و گسترش حروف متحرک و ارائه آن به بازار کار تجاری در سال ۱۴۵۰ بود که اولین کتاب خود را با استفاده از این روش در سال ۱۳۵۵ به چاپ رساند. اختراع چاپ را نمی توان به گوتنبرگ نسبت داد، بلکه باید گفت که وی با اختراع خود، روش چاپ لترپرس را به مرحله عمل رساند و توانست با امکانات موجود و دانش خود، آن را به مرحله کار تجاری نیز وارد کند.

اجزای حروف به صورت جداگانه و با پمپ کردن فلز مذاب در قالب حروف با ابعاد بسیار دقیق تولید می شد، بعد از آن حروف به صورت یک خط يکپارچه تولید شد. در ماشین های لترپرس مسطح حروف سربی در یک شاسی فلزی بسته شده و سپس با دقت کامل بر روی صفحه ماشین لترپرس قرار داده می شود. ارتفاع شاسی به صورتی تنظیم می شود که سطح برجسته حروف به صورت یکنواخت مرکبی شده و چاپ بدهد، قسمت های بدون چاپ نیز در ارتفاع پایین تر قرار گرفته و چاپ نمی شوند.

حکاکی با دست بر روی چوب و فلز به عنوان یک روش کاری برای تولید تصاویر برجسته که به همراه حروف چاپ می شوند تا قرن بیستم ادامه پیدا کرد. کاربرد تکنیک عکاسی در چاپ امکان کلیشه سازی و حکاکی با استفاده از عکس را پدید آورد و به این وسیله روش تولید حروف برجسته با به کارگیری تکنیک عکاسی به همراه روش های مکانیکی پدید آمد.

اولین ماشین چاپ با استفاده از صفحات چوبی ساخته شد که مجهز به یک پیچ عمودی برای بالا و پایین آوردن صفحه تخت آن بود که به وسیله آن کاغذ را بر روی حروف مرکب خورده فشار می داد تا عمل چاپ صورت گیرد. پیشرفت های بیشتر از سال ۱۷۹۸ ادامه پیدا کرد و در آن زمان اولین ماشین چاپ دستی که از آهن ساخته شده بود، به بازار عرضه شد و به دنبال آن اولین ماشین چاپ سیلندری که با نیروی بخار کار می کرد، در سال ۱۸۴۱معرفی گردید و پس از آن ماشین چاپ با سیلندر مدور یا روتاتیو ساخته شد که در آن از پلیت های نیم دایره فلزی موسوم به اشتریوتایپ استفاده می شد که بعدا جای خود را به پلیت های قابل انعطاف از جنس لاستیک و پلاستیک داد.

روش بیش از ۵۰۰ سال به عنوان مهم ترین و فراگیر ترین روش چاپی شناخته شد و با ظهور روش چاپ افست سهم آن در بازار چاپ از سال های ۱۹۶۰ رو به افول نهاد و از اوایل سال های ۱۹۷۰ چاپ افست مشخصا جایگزین لترپرس شد.

ما روشهای مختلف چاپی داریم که تقسیم بندی‌های برای اونها از ابعاد مختلف وجود داره . یکی روشهای تقسیم بندی روش های چاپ روشی هست که در اون ما لوح چاپی رو مبنای تقسیم قرار می دیم . منظور ما از لوح چاپی هر سطحی هست که ما با استفاده از روشهای خاص تصاویر و حروف مورد نظرمون رو برای چاپ باید ابتدا بر روی اون منتقل کنیم تا در مراحل بعدی با آغشته شدن اون به مرکب یا هر روش ماده دیگه ای غیر از مرکب بشه تصاویر رو از روی اون بر روی سطح چاپ شونده ای مثل کاغذ یا … منتقل کرد.
لوح چاپ به عنوان یک سطح می تونه انواع و اشکال مختلفی داشته باشه اما وقتی صحبت از چاپ هست شکلی که تصاویر ما بر روی اون نقش بسته اهمیت پیدا می کنه و مبنای ما برای تقسیم بندی روش های چاپ می شود
• روش برجسته
• روش گود
• روش غربالی (یا )
• روش مسطح ( یا لیتوگرافی)
اینها در واقع ۴ روش ایجاد تصاویر بر روی لوح‌ها و به تبع اون ۴ روش برای چاپ تصاویر هستن (‌ البته نه همه روشها بلکه روش های اصلی)

سیستم‌ لترپرس‌ چگونه‌ کار‌ می‌کند‌ و‌ چه‌ مزایایی‌ دارد؟

مزایای‌ اصلی‌ چاپ‌ لترپرس‌

• خوانا‌ بودن‌ متون‌ حتی‌ روی‌ کاغذهای‌ بدون‌ پوشش (uncoated)
• پایین‌ بودن‌ باطله‌ کار‌ حتی‌ با‌ وجود‌ توقف‌های‌ مکرر‌ در‌ ضمن‌ چاپ‌

معایب اصلی‌ چاپ‌ لترپرس‌

• هزینه‌ تهیه‌ پلیت‌‌ لترپرس‌ به‌ نسبت‌ زیاد‌ است.
• کیفیت‌ چاپ‌ نوانس‌های‌ رنگی‌ در‌ مقایسه‌ با‌ چاپ‌ افست‌ بسیار‌ ضعیف‌ است‌ که‌ از‌ درشت‌ بودن‌ ترام‌ ها‌ در‌ این‌ روش‌ ناشی‌ می‌شود.
• سرعت‌ چاپ‌ نیز‌ نسبت‌ به‌ افست‌ پایین‌ است.

ماشین های لترپرس به طور کلی به چند دسته تقسیم می شوند؟

به طور معمول ماشین های لترپرس به سه شکل یافت می شوند:

• فرم‌ چاپ‌ و‌ سطح‌ چاپ‌شونده‌ هردو‌ روی‌ صفحه‌ تخت‌ قرار‌ دارند‌ (platen)
• فرم‌ چاپ‌ روی‌ سطح‌ تخت‌ و‌ سطح‌ چاپ‌شونده‌ روی‌ سیلندر‌ قرار‌ دارد (flatbed)
• فرم‌ چاپ‌ و‌ سطح‌ چاپ‌شونده‌ هردو‌ روی‌ سیلندر‌ قرار‌ دارند (rotary)

مرکب و سیستم مرکب رسانی ماشین لترپرس چه ویژگی هایی دارند؟

به خاطر ویسکوزیته مرکب لترپرس و این نکته که برای انتقال مرکب از طریق کلیشه های خشک لترپرس، به نوردهای لاستیکی قابل ارتجاع نیاز است،سیستم مرکب رسانی و مرکب مورد استفاده در لترپرس و اصول خشک کنی مرکب در این روش شبیه چاپ افست است.

پلیت‌ های‌ لترپرس‌ از‌ چه‌ جنسی‌ ساخته‌ شده‌ ‌ و‌ به‌ چه‌ روشی‌ تهیه‌ می‌شوند؟‌

چگونه با استفاده از سیستم چاپ لترپرس بر روی فلز نیز می توان چاپ کرد؟

از چاپ لترپرس افست (Offset Letterpress) برای چاپ روی قوطی های نوشیدنی و ورقه های فلزی استفاده می شود. مزیت این روش انتقال رنگ های مختلف تصویر طراحی شده برای چاپ از سیلندر چاپ به لاستیک افست است. یک تصویر یک به یک از طرح روی کلیشه، بر لاستیک نقش می بنددو سپس به بستر چاپ شونده انتقال داده می شود.

چاپ لترپرس اغلب برای چاپ چه اقلامی به کار می رود؟

ماشین های چاپ لترپرس مسطح و سیلندری هنوز هم برای انجام بخشی از کارهای چاپی کم تیراژ و محدود به کار می روند، به خصوص برای ، سربرگ و دفترچه های کوچک و همچنین برای چاپ بر روی پاکت نامه، چاپ کاتالوگ و دیگر موارد چاپی که با قلم حروف متفاوت چاپ می شوند.

اغلب کارهای چاپی که با روش لترپرس انجام می شود، به صورت مشکی و یا تک رنگ موضعی هستند. ماشین های چاپ لترپرس مسطح عمر کاری طولانی را پشت سر گذاشته اند و هم اکنون نیز بیشتر برای انجام عملیات تیغ زنی، پرفراژ، برجسته کردن، خط زنی و شماره زنی به کار می روند. بعضی از این عملیات را می توان به همراه چاپ نیز انجام داد . و به این ترتیب چند عمل، به صورت یکجا و با هزینه کم انجام می شود.

ماشین های چاپ لترپرس رول عمدتا جای خود را به ماشین های و با داده اند، هرچند که هنوز هم برای چاپ بعضی از روزنامه ها که عمدتا با رنگ مشکی و یا تک رنگ موضعی چاپ می شود، مورد استفاده قرار می گیرد. در بعضی از موارد حرفه ای نیز برای چاپ فرم های تجارتی و برچسب نیز استفاده می شوند.

تاریخچه پیدایش و سیر تکامل ماشینهای چاپ برجسته

طراحی و ساخت ماشینهای چاپ یکی از مدارک ارزنده خالقیت، ابتکار و تفکر انسانی است. این راهی است که آغازکنندگان هنر چاپ طی کردند که هنوز هم بسیار ارزشمند است و چیزی از اعتبار تاریخی ابداعات جالب آنها کاسته نشده است. تا چندین قرن چاپ و تکثیر به همان صورت ساده و دستی انجام میشد. بدین گونه که کاغذ روی فرمهای مرکبی شده سنگی یا چوبی حکاکی شده، قرار داده میشد و به وسیله مالش و اصطکاک دست روی آنها، چاپ صورت میگرفت
سیستم هدایت ماشینی فرم : در اواسط قرن پانزدهم در یک مقطع زمانی که تعداد زیادی از ماشینهای صنایع دیگر به بازار آمده بودند، اولین سیستم ماشینی هدایت فرم برای چاپ و نمونه برداری نیز ساخته شد. با وجود اینکه از نظر فنی، ساختمان این سیستم ساده بود ولی حدود ۳۰۰ سال بدون تغییر ساختاری چشمگیری باقی ماند.
ساخت اولین پرس چاپ : در سال ۱۴۴۰ میالدی اولین پرس چاپ، طبق نقشه یوهاس گوتنبرگ، توسط یک خراط به ام کُنرادزاه اشباخ از اهالی اشتراسبورگ آلمان از چوب ساخته شد، متأسفانه نه از خود پرس و نه حتی از تصاویر پرسهایی که بعداً از روی آن ساخته شد اطالعاتی در دسترس نیست، ولی شواهد نشان میدهد که بایستی گوتنبرگ ترغیب شده باشد پرس دیگری را تحویل بگیرد. این پرس شبیه به پرس کاغذ سازها بود.
حقیقتاً اولین پرس چاپ دارای ویژگیها و نکات مهمی بود که بعدها نیز در ماشینهای چاپ برجسته به کار رفت. ویژگیهایی مانند: پایه و بدنه اصلی ماشین، سیستم بستر یا حامل فرم و سیلندر فشار، البته سیستم مرکب دهی در آن پیشبینی نشده بود.

پرس دستی چوبی
مکانیزم کار: در این ماشین کلیه کارهای چاپی در دفعات متعددی صورت میگرفت. مرکبدهی به فرم چاپی توسط مشته های چرمی (تامپون)، قرار دادن کاغذ روی درپوش، استقرار و گونیا نمودن کاغذ، بستن قاب و در آخر نگهداری کاغذ توسط یک قاب (ماسک). این قاب درست به اندازه فرمهای چاپی ساخته میشد. قاب با ماسک (قالب)خود، هنگام بسته شدن صفحه درپوش پرس، کاغذ چاپی را محکم نگاه میداشت تا بتواند روی فرم چاپی قرار گیرد که همزمان از کثیف شدن نیز محفوظ میماند. با عملکرد یک اهرم لنگ، یک تسمه قوی بستر فرم را به زیر صفحه فشار هدایت میکرد. با گرداندن محور پیچ اصلی دستگاه توسط یک اهرم، صفحه کاملا صاف پرس پایین آمده و کاغذ را به فرم چاپی پرس میکرد. پس از اتمام چاپ، این صفحه به همان شیوه ال کشیده میشد. صفحه حامل فرم به خارج هدایت شده، درپوش و قاب کوچک به صورت لوالیی باز و کاغذ چاپ شده خارج میشد.

کیفیت کار چاپ شده: چاپ های خوبی که از این پرس به دست میآمد در واقع بیشتر حاصل کار هنرمندان چاپکار بود. روی این پرس ساده چوبی دستی که پرس کاملی هم نبود، هنرمندان چاپکار میتوانستند چاپهایی با کیفیت باال به دست آورند که نهتنها در آن زمان بسیار زیبا بود، بلکه هنوز هم از ارزش زیادی برخوردار است.
روش کار : تا جایی که میدانیم در آن زمان به منظور ارائه چاپهای با کیفیت باال، دو نفر چاپکار روی اینگونه پرسها کار میکردند. یک نفر به عنوان استاد چاپ، که کاغذ را در محل خود قرار میداده و کاغذ چاپ شده را از دستگاه برمیداشت و احتماالً دسته اهرم را میگرداند، و یک نفر به عنوان استاد مرکبدهی که با مشتههای چرمی (تامپون) وظیفه سنگین مرکبدهی یکنواخت به فرم را به عهده داشت . با وجود محکم و بزرگ بودن پرس، درپوش آن از نظر کار چاپ ضعیف بود. به گونهای که صفحات بزرگ دو برگی را میبایست در دو مرحله چاپ میکردند.

ساخت اولین پرس فلزی: در سال ۱۷۷۲ یک نفر حروفریز به نام ویلهلم هاس توانست تغییرات قابل توجهی در پرسهای معمولی به وجود آورد؛ و چون بیشتر قطعات ماشین او فلزی بود از نظر چاپ بسیار قویتر بود.

تغییرات مکانیکی: هاس برای به وجود آوردن نیروی بیشتر در لحظه چاپ، از سیستم چرخ طیار استفاده کرده بود. همچنین از اهرمی با دسته بلندتر استفاده کرد و در دو سر آن نیز یک کره فلزی قرار داده بود. با این وجود او اجازه نداشت پرس خود را برای چاپخانهها بسازد. زیرا برای او به عنوان حروفریز، چنین حقی را قائل نبودند. از اینرو پسر او توانست اختراع پدرش را قابل استفاده کند.
– مکانیزم تغییرات فشار چاپ:لرد چارلز استانهوپ در سال ۱۸۰۰ با یک پرس دستی آهنی که در آن دستهای به اهرم عملکننده اصلی ماشین متصل بود، توانست نیروی فشاری را به میزان زیادی کاهش دهد و یا به اندازه الزم تنظیم کند. یک وزنه تعادل کار اهرم عملکننده تیگل (سیلندر فشار) را تسهیل میکرد.

دستگاه فتوکپی یک دستگاه الکترونیکی است که از تصاویر و اسناد کپی می‌کند.خرید پرینتر، کپی، اسکنر و فکس از سایت مرکز کپی می توانید خریداری کنید

سیستم اهرم زانویی: با اختراع پرسهای مجهز به اهرم زانویی در سال ۱۸۰۳، انجام تغییرات اصولی در ساخت پرسهای دستی میسر شد. نوع ساختمان بخشهای مهم این پرسها را ممکن است بتوان در برخی از ماشینهای نمونه گیری بخش حروفچینی چاپخانه شیراز ا ملاحظه نمود.
مخترعین پرس های مجهز به اهرم زانویی، ثبت اختراع خود را در مورد ساخت ماشینهای مدرن چاپ به مدت یک سال به تأخیر انداختند. ولی در همین زمان با جدیت به کار ساخت ماشینهای سریع چاپ ادامه دادند. اگر کسی در آن زمان به اولین ماشین سیلندری چاپ عنوان (ماشین سریع) میداد، به ویژه تا زمان ساخت ماشینهای سریع چاپ کامل، درست بود. زیرا این ماشین واقعاً نسبت به ماشینهای دستی سریعتر چاپ میکرد.

ساخت ماشینهای سیلندری توقفی: در همین زمان، ماشینهای سیلندری با فرم تخت و با ویژگی ماشین سیلندری توقفی تولید و به نام پرس سریع نامیده شدند

تعریف پرسهای سریع: امروز تعریف کلی ما از پرسهای سریع بدینگونه است: کلیه ماشینهای چاپ که مکانیزم محرکه آنان دارای موتور جداگانه باشد و سیستم هدایت مرکب مستقل و قابل تنظیم داشته باشند و ضمناً بتوانند تیراژ چاپی را به صورت تولیدی چاپ کنند، جزء ماشینهای سریع محسوب میشوند

ماشینهای تیگل با فرم تخت و ماشینهای روتاسیون:
پس از ماشینهای سیلندری این ماشینها نیز جزء ماشینهای سریع محسوب شدند. ماشینهای مدرن نمونه گیری نیز در حالی که از نظر فنی، قطعات و اجزای اصلی ماشینهای سیلندری در آنها به کار رفته است، ولی از نظر اقتصادی فاقد شرایط تولید چاپ هستند.