مجتبی مینوی و شاهنامه‌پژوهی – ایران تودی
برای مدت کوتاهی و برای روزی که آسمان ایران در نیم صفحه یک روزنامه درباره این ستارگان درخشان و شیرین نمی گنجد، سخت است، زیرا حتی اگر مختصر از آنها یاد کنیم، خود را به هم نزدیکتر یافته ایم. خودآگاهی و خودشناسی ایران. شده‌ایم.
نکته این است که نسلی که در اوج وقایع مربوط به پیروزی مشروطیت، در دوران رضاشاه پهلوی متولد شده بودند، فرصتی تاریخی یافتند تا بر هوشمندی، استقامت و میهن پرستی تکیه کنند. عصر جدیدی در تاریخ ایران بازگشت منابع و تاریخ پربار تاریخ طولانی ایران. با کمی مقایسه، همه نهادهای مسئول فرهنگ و ادب ایران در چهل سال اخیر نتوانسته اند با تلاش کسانی چون دهخدا، بهار، فراقی، قزوینی و همایی برگردند. ، فروزانفر، نفیسی و مینوی. از این منظر نسل مذکور شاهکاری خلق کرد. در این میان مقتبی مینوی یکی از شاهکارهای مدرن فرهنگ و ادب ایران است. چندی پیش مصادف با چهل و پنجمین سالگرد درگذشت این نویسنده و پژوهشگر مردم ایران بود.
از نخستین سال های جوانی به فرهنگ و اندیشه میهن پرستی ایرانی خدمت کرد. زمانی که تنها ۲۳ سال داشت، مقاله ای با عنوان «نقد تهران یا مقاله تهران» در مجله سراسری آینده به سردبیری محمود افشار یزدی منتشر کرد. پنج سال بعد، وقتی از یک سفر یک ساله به بریتانیا بازگشت، در وزارت آموزش و پرورش مشغول به کار شد. مینوی در سال 1309 یک گروه چهار نفره تشکیل داد و با همکاری دیگران جلد اول شاهنامه و چند کتاب ماندگار مانند نوروزنامه خیام را ویرایش و منتشر کرد.
در همین دوره بود که در تنظیم خلاصه شاهنامه با محمدعلی فروگی همکاری کرد. مینوی در سال 1313 در کنگره بین المللی هزاره فردوسی در تهران شرکت کرد و با بسیاری از خاورشناسان اروپایی که به ایران آمدند ملاقات کرد. پس از آن به مدت 15 سال ایران را به مقصد انگلیس ترک کرد. مینوی در سال 1328 به ایران بازگشت و تا سال 1347 در دانشگاه تهران به تدریس ادبیات و متون کهن پرداخت. مینوی از زمان بازنشستگی از دانشگاه تهران تا پایان عمر، مدیر علمی بنیاد شاهنامه فردوسی شد و یکی از شاهنامه پژوهان بزرگ ایرانزمی شد. او قبل از مرگ تمام کتاب های خود را به مردم ایران اهدا کرد.
* روزنامه نگار و نویسنده در حوزه اندیشه