خلاصه کتاب گزینش تکنولوژی از دریچه ی بینش توحیدی ( نویسنده اصغر طاهرزاده )

کتاب «گزینش تکنولوژی از دریچه بینش توحیدی» اثر استاد اصغر طاهرزاده، راهنمایی عمیق برای مواجهه با پدیده تکنولوژی و مدرنیته از منظر توحیدی ارائه می دهد. این اثر تلاش می کند تا چالش های جهان امروز در برابر پیشرفت های فنی را با نگاهی الهی تحلیل کند و مسیر رهایی از اسارت ابزارها را به انسان بنمایاند. خواننده در این کتاب با بینشی نوین در خصوص انتخاب تکنولوژی و تأثیر آن بر زندگی روبرو می شود.

در دنیایی که هر روز با ابزارهای جدید و پیشرفته تر محاصره می شویم، شناخت جایگاه واقعی تکنولوژی و نسبت آن با هویت معنوی و فرهنگی انسان اهمیتی حیاتی پیدا کرده است. بسیاری از اوقات، تکنولوژی که قرار بود وسیله ای برای راحتی و پیشرفت باشد، خود به یک مقصد و حتی در مواردی به «معبودی» جدید بدل می شود که سرنوشت انسان را تحت سیطره خود درمی آورد. استاد اصغر طاهرزاده در این اثر ارزشمند، با نگاهی ریشه ای و برآمده از بینش توحیدی، به واکاوی این پدیده می پردازد. او خواننده را به سفری فکری دعوت می کند تا در آن، ماهیت تکنولوژی، پیامدهای روحی و اجتماعی آن و چگونگی گزینش صحیح ابزارها بر اساس مقاصد الهی تبیین شود.

این خلاصه جامع، دروازه ای است به سوی درک عمیق استدلال های استاد طاهرزاده و مسیر او برای مواجهه با مدرنیته از دریچه توحید. با مطالعه این نوشتار، افق های جدیدی برای درک چالش های پیرامون تکنولوژی و فرهنگ غرب زده گشوده می شود و اهمیت کاربردی کردن نگاه توحیدی در زندگی روزمره، به وضوح نمایان می گردد.

چرایی نگارش و دغدغه های اصلی نویسنده

استاد اصغر طاهرزاده، این کتاب را در ابتدا در سال های ۶۹-۷۰ در خلال تفسیر سوره یوسف (علیه السلام) مطرح کرده اند که سپس در سال ۷۲ به صورت کتاب به چاپ رسید و اکنون با ویرایش و نکات اضافی جدید در اختیار علاقه مندان قرار گرفته است. دغدغه اصلی نگارش این اثر، نه صرفاً معرفی کتاب، بلکه تبیین و ترویج یک دیدگاه بنیادین و کاربردی در مواجهه با مدرنیته و تکنولوژی است؛ دیدگاهی که از بینش توحیدی سرچشمه می گیرد.

محوریت نگاه توحیدی در گزینش تکنولوژی نوین، نکته ای است که این کتاب را از سایر مباحث مربوط به غرب و تکنولوژی متمایز می سازد. استاد طاهرزاده با بصیرتی عمیق، نشان می دهد که تکنولوژی نوین در جهان امروز، گاه به مثابه یک «معبود» برای بشر مدرن عمل می کند و همین امر، انسان را از درک حقیقت و غایت اصلی زندگی محجوب می سازد. او معتقد است که تکنولوژی صرفاً یک ابزار خنثی نیست، بلکه حامل یک روح و فرهنگ خاص است که می تواند به تدریج سبک زندگی و بینش انسان را تغییر دهد.

یکی از مهم ترین دغدغه های استاد، کاربردی کردن نگاه توحیدی در زندگی عملی است. انسان موحد، اگر متوجه افق یگانه عالم هستی نباشد، ممکن است ناخواسته بر اساس امیال نفسانی و هوس های زودگذر خود انتخاب هایی کند که او را به هلاکت رساند. کتاب تأکید می کند که ضعف انتخاب های ما، غالباً ناشی از غفلت از یک بینش توحیدی است که باید معیار همه گزینش ها در زندگی باشد.

مؤلف همچنین به نقد نگاه غربی به عالم و آدم می پردازد؛ نگاهی که روشنفکران غرب زده را تحت تأثیر قرار داده و آن ها را از فهم نظامی که خداوند باید بر آن ولایت داشته باشد، محروم ساخته است. این تحلیل به خواننده کمک می کند تا نسبت به سرمایه های معنوی و ملی خود هوشیار باشد و به آسانی آن ها را در برابر جاذبه های ظاهری مدرنیته از دست ندهد. پیامد توسعه تکنولوژی بدون حکمت و فضیلت، ویرانی و گمراهی جامعه است و سرگیجه ای که جهان مدرن بدان گرفتار آمده، به دلیل غفلت از همان توحیدی است که حکمت و فضیلت را به ارمغان می آورد. این کتاب، دعوتی است به تفکر و انتخاب آگاهانه در مسیری که به پیوند با حقیقت و رهایی از اسارت ظواهر می انجامد.

استاد طاهرزاده بر این نکته تأکید دارد که تکنولوژی نوین، گاه به مثابه یک معبود جدید عمل می کند و انسان را از درک حقیقت دور می سازد.

مفاهیم بنیادی و ارکان فکری کتاب

برای درک عمق بینش استاد اصغر طاهرزاده در «گزینش تکنولوژی از دریچه بینش توحیدی»، لازم است با مفاهیم بنیادی و ارکان فکری این اثر آشنا شویم. این مفاهیم، ستون های اصلی استدلال های نویسنده را تشکیل می دهند و به خواننده کمک می کنند تا با ابعاد مختلف نگاه توحیدی به تکنولوژی آشنا شود.

بینش توحیدی

بینش توحیدی در این کتاب، صرفاً اعتقاد به یکتا بودن خداوند نیست، بلکه نگاهی جامع و فراگیر به هستی است که در آن، همه چیز با محوریت خداوند و به سوی او معنا پیدا می کند. این بینش، انسان را قادر می سازد تا هر انتخاب و گزینشی در زندگی، از جمله انتخاب تکنولوژی را، بر اساس مقصود نهایی آفرینش و قرب الهی تنظیم کند. بینش توحیدی به انسان بصیرتی می دهد که بتواند حق و باطل، حقیقت و مجاز، و خیر و شر را در میان پیچیدگی های جهان مدرن بازشناسد و مسیر واقعی خود را گم نکند.

تکنولوژی؛ هدف یا وسیله؟

یکی از مهم ترین پرسش هایی که کتاب به آن می پردازد، جایگاه تکنولوژی است: آیا تکنولوژی هدف است یا صرفاً وسیله؟ استاد طاهرزاده توضیح می دهد که چگونه ابزارهایی که قرار بود در خدمت انسان باشند، به تدریج به مقصد زندگی انسان مدرن تبدیل شده اند. این تبدیل ابزار به مقصد، نوعی «پرستش مدرن» را شکل می دهد که در آن، انسان به جای آنکه از تکنولوژی برای رسیدن به اهداف متعالی استفاده کند، خود را اسیر دستیابی به جدیدترین و پیشرفته ترین ابزارها می بیند. این رویکرد، انسان را در دایره ای بی پایان از حرص و نارضایتی گرفتار می سازد.

وهم در برابر عقل

کتاب تمایز عمیقی میان انتخاب های برآمده از «وهم» و «عقل» قائل می شود. انتخاب های وهمی، بر اساس توهمات و فریب های نفسانی شکل می گیرند و منجر به ساخت «خدایان دروغین» می شوند. این خدایان می توانند در قالب ثروت، قدرت، شهرت و یا حتی تکنولوژی ظاهر شوند. در مقابل، انتخاب های عقلی، مبتنی بر حقیقت و واقعیت عالم وجود هستند و انسان را به سوی کمال مطلق و رضایت الهی رهنمون می شوند. استاد طاهرزاده بیان می کند که فرهنگ غیرتوحیدی، دل در گرو چیزهایی دارد که ریشه اش در وهم افراد است، نه در عقل سلیم.

اومانیسم و غفلت از عبودیت

مؤلف به تحلیل پیامدهای اومانیسم (انسان محوری) می پردازد؛ اندیشه ای که محوریت خداوند را به محوریت انسان تغییر می دهد. این جایگزینی، منجر به غفلت از عبودیت و فراموشی نقش بندگی در زندگی انسان می شود. وقتی انسان خود را محور و معیار همه چیز بداند، دیگر نیازی به هدایت الهی نمی بیند و در نتیجه، از مسیر حقیقی سعادت منحرف می گردد. اومانیسم با نادیده گرفتن مقام عبودیت، راه را برای پرستش پدیده های دنیوی از جمله تکنولوژی هموار می سازد.

زیبایی در برابر تجمل

کتاب میان «زیبایی حقیقی» و «تجمل» تمایز قائل می شود. زیبایی حقیقی، به عالم معنا و قدس ارجاع می دهد و انسان را به سوی خدا و کمال سوق می دهد. این زیبایی، از هماهنگی و یگانگی اجزای یک پدیده نشأت می گیرد که منعکس کننده وحدت ذات و صفات الهی است. اما تجمل، انسان را مشغول ظاهر و وهم می کند و هدفش صرفاً ارضای نفس اماره است. تکنولوژی های جدید، اگرچه ظاهری زیبا دارند، اما اگر در طراحی آن ها روح به عالم معنا راه نداشته باشد، به جای زیبایی حقیقی، تجملاتی را خلق می کنند که نه تنها انسان را به سمت تعالی نمی برند، بلکه او را در دایره ای از مصرف گرایی و دلتنگی گرفتار می سازند.

کارشناسان به جای انبیاء

یکی دیگر از نکات کلیدی، خطری است که در آن، متخصصان و کارشناسان تکنولوژی، جایگاه هدایتی انبیاء را اشغال می کنند. زمانی که داشتن پیشرفته ترین تکنولوژی هدف اصلی زندگی می شود، کسانی که می توانند انسان را به این هدف برسانند – یعنی کارشناسان تکنولوژی – مورد احترام قرار می گیرند، حتی به اندازه پیامبران. این اتفاق، به معنای جایگزینی هدایت الهی با رهنمودهای فنی و علمی است که انسان را در وهمیات و اهداف غیرواقعی غرق می کند و دیگر جایی برای وحی و حکمت الهی باقی نمی گذارد.

اتحاد روح با مقاصد وهمی

استاد طاهرزاده به این حقیقت اشاره می کند که روح و روان انسان، ناخودآگاه با آنچه مقصد خود می گیرد، متحد می شود و شخصیت درونی او را شکل می دهد. اگر مقصد انسان، مقاصد وهمی و مادی باشد (مانند داشتن مدرن ترین ابزار یا ثروت)، روح انسان نیز با صورت های وهمی این مقاصد متحد شده و شخصیت او در گرو آن ها شکل می گیرد. این اتحاد، انسان را در اسارت این پدیده ها درمی آورد و او را از دستیابی به کمال مطلق و هدف حقیقی زندگی بازمی دارد. تنها زمانی که روح مقصد خود را خداوند قرار دهد، با انوار الهی متحد شده و از پوچی و بی ثمری رهایی می یابد.

خلاصه تفصیلی فصول کتاب

کتاب «گزینش تکنولوژی از دریچه بینش توحیدی» در هفت فصل، به بسط مفاهیم بنیادین خود می پردازد. در ادامه به خلاصه ای تفصیلی از محتوای هر فصل پرداخته می شود تا خواننده با سیر منطقی استدلال های استاد اصغر طاهرزاده آشنا شود.

فصل اول: تکنولوژی؛ هدف یا وسیله؟

این فصل با نقد تفکر غیرتوحیدی آغاز می شود و «خدایان دروغین» را که حاصل توهمات بشر هستند، تبیین می کند. از منظر استاد طاهرزاده، سراب تفکر غیرتوحیدی، انسان را به سوی بت های ذهنی سوق می دهد. سوال کلیدی این فصل این است: «آیا ما برای تکنولوژی هستیم یا تکنولوژی برای ما؟» نویسنده به نقد وابستگی دائمی به مدرن ترین ابزارها می پردازد و نشان می دهد که این وابستگی چگونه می تواند به نوعی پرستش مدرن بدل شود. غفلت از عبودیت و جایگزینی کارشناسان به جای انبیاء، از دیگر پیامدهای این رویکرد است. این فصل، تمایز میان زیبایی حقیقی (که به عالم معنا ارجاع می دهد) و تجمل (که انسان را مشغول ظاهر می کند) را روشن می سازد و تأکید می کند که «خداوند عین زیبایی» است و زیبایی های حقیقی، باید انعکاس دهنده یگانگی های عالم معنا باشند تا پایدار بمانند.

فصل دوم: روح تکنولوژی مدرن

در این فصل، استاد طاهرزاده به پوچی مظاهر شرک در تکنولوژی و بیهودگی گرایی ناشی از آن اشاره می کند. او بیان می دارد که تکنولوژی، فراتر از یک ابزار، می تواند خود فرهنگ ساز شود و اهداف خاصی را به انسان تحمیل کند. مفهوم «تکنیک بی اسارت» در این بخش مطرح می شود و نگاه اسلام به ابزار در مقابل شیوه «داشتن پیشرفته ترین ابزار به هر قیمت» نقد می گردد. نویسنده با ارائه مثالی از خرید سلاح در دوران پهلوی، نشان می دهد که چگونه اسیر شدن در تکنولوژی می تواند به جای قدرت، وابستگی و آسیب به بار آورد. «تولد انسان ناراضی» یکی از مهم ترین آسیب های این اسارت است؛ انسانی که با وجود دستیابی به پیشرفت های تکنولوژیک، همچنان در درون خود احساس پوچی و نارضایتی می کند. راهکارهای رهایی، از جمله سادگی و قناعت، برای مقابله با حکومت ابزارها بر روان انسان مطرح می شود. طبیعت در این نگاه، بستری برای تعالی انسان است، نه منبعی برای مصرف بی پایان.

فصل سوم: انسان پیشرفته، ابزار پیشرفته!

این فصل بر نقش توحید به عنوان عامل رهایی از وهم و آشفتگی ناشی از اهداف ناپایدار تأکید می کند. اگر انسان به دنبال اهداف پراکنده باشد که به یک هدف واحد و متعالی ختم نمی شوند، زندگی او نیز پراکنده و بی مقصد خواهد شد. معیار گزینش ابزار در زندگی توحیدی، نگاه به مقصد ابدی است. انسان موحد، ابزاری را انتخاب می کند که او را به کمال مطلق نزدیک کند، نه صرفاً ابزاری که پیشرفته تر باشد. تبیین حقیقت و مجاز و خطر قربانی شدن دین در پای تکنولوژی، از دیگر محورهای این فصل است. استاد طاهرزاده خطر می دهد که اگر هدف، صرفاً کمال ابزار مدرن باشد، فضائل اخلاقی به پایین ترین درجه نزول می کنند. او تأکید دارد که اصیل ترین بعد انسان، یعنی هدف ابدی او، هرگز کهنه نمی شود و باید همواره مورد توجه قرار گیرد.

فصل چهارم: تکنولوژی؛ فرهنگ یا ابزار!

در این فصل، برکات بصیرت توحیدی و تفاوت میان «نگرش توحیدی» و «گرایش توحیدی» روشن می شود. نگرش توحیدی، یک فهم عمیق و اصولی از توحید است که در تمام لایه های فکری و رفتاری انسان جاری می شود، در حالی که گرایش توحیدی ممکن است صرفاً یک میل یا علاقه سطحی باشد. اهمیت عبرت از گذشته و نقد «انسان بی تکیه گاه» که در دنیای مدرن بدون مبنای فکری محکم زندگی می کند، از نکات این بخش است. استاد طاهرزاده به این نکته اشاره می کند که تکنیک بدون کنترل و بدون بینش توحیدی می تواند بسیار خطرناک باشد و انسان را از مسیر اصلی خود منحرف سازد. این فصل، به نوعی جمع بندی بر این دیدگاه است که تکنولوژی فقط یک ابزار نیست، بلکه همراه با خود فرهنگی خاص را به ارمغان می آورد و باید با بصیرت کامل به آن نگاه کرد.

فصل پنجم: اسلام سکولار و تکنولوژی

استاد طاهرزاده در این فصل به تحلیل مفهوم «مسلمانان سکولار» می پردازد و ارتباط آن را با فراموشی خدا و تسلط فرهنگی غرب تبیین می کند. او توضیح می دهد که چگونه در دیدگاه سکولار، دین از حوزه عمومی و زندگی اجتماعی خارج شده و صرفاً به یک امر شخصی و فردی تبدیل می شود. این جدایی دین از سیاست و فرهنگ، زمینه را برای پذیرش بی قید و شرط تکنولوژی غربی فراهم می کند. مفهوم واقعی ترقی در این بخش مورد بررسی قرار می گیرد و راه نجات از گمراهی و تسلیم شدن در برابر الگوهای غربی، در بازگشت به جایگاه ادیان الهی و هویت توحیدی معرفی می شود. تقابل غرب با کدام اسلام؟ این سوال نیز مطرح می شود که غرب در واقع با کدام چهره از اسلام دشمنی دارد و آیا این دشمنی به دلیل محتوای حقیقی دین است یا به دلیل ایستادگی اسلام در برابر سلطه و فرهنگ مادی گرای غرب؟

فصل ششم: غفلت غرب از حقایق کلّی

راه عبور از تاریخ ظلمانی و نقد روحیه جزءنگری غربی، محور این فصل است. استاد طاهرزاده اعتقاد دارد که فرهنگ غرب با تمرکز بر جزئیات و نادیده گرفتن حقایق کلی و متافیزیکی، از حضور همه جانبه خداوند غافل شده است. این غفلت، منجر به کینه توزی غرب با انبیاء و نادیده گرفتن سنن الهی می شود. نقش روحیه یهودی گری در شکل گیری فرهنگ غرب و تأثیر آن بر مسیحیت نیز مورد بررسی قرار می گیرد. نویسنده با استناد به قرآن، وظیفه مسلمانان را در برابر غرب و خطرات ارتداد فکری در جامعه اسلامی تبیین می کند. او تفاوت غرب با مسیحیت حقیقی را آشکار می سازد و نشان می دهد که رویکرد غربی چگونه از مسیر اصلی ادیان الهی منحرف شده است.

فصل هفتم: رابطه روشنفکری و تکنولوژی

فصل پایانی به رمز ناکامی تمدن ها و ویژگی های تمدن مورد انتظار اسلامی می پردازد. استاد طاهرزاده به تفاوت میان «عقل شیطانی» (که تنها به منافع مادی و تکنیکی می اندیشد و از حقیقت غافل است) و «عقل قدسی» (که با نور الهی هدایت می شود و به حکمت و فضیلت می رسد) در مواجهه با تکنولوژی می پردازد. او نقد نگاه روشنفکران غرب زده به دین را مطرح می کند و به این سوال پاسخ می دهد که آیا امکان «راه سوم» در مواجهه با غرب وجود دارد؟ نویسنده تأکید می کند که با روش های غربی نمی توان با غرب مقابله کرد، زیرا غرب یک «کل واحد» است و راه چاره، در اصالت دادن به هویت توحیدی و تمدن اسلامی است. راز ماندگاری و پیروزی در این مسیر، در غفلت نورزیدن از حقیقت و قربانی نکردن روحیه حقیقت جویی در پای تکنولوژی برتر است. این فصل، فراخوانی به بیداری فکری و هویت سازی بر اساس مبانی اصیل اسلامی است.

نقاط قوت و اهمیت راهبردی کتاب

کتاب «گزینش تکنولوژی از دریچه بینش توحیدی» اثر استاد اصغر طاهرزاده، نه تنها یک خلاصه یا معرفی ساده نیست، بلکه با ارائه یک چارچوب فکری عمیق، خواننده را به تأمل وامی دارد و به او ابزارهایی برای مواجهه هوشمندانه با چالش های عصر مدرن می بخشد. اهمیت راهبردی این کتاب در چندین جنبه کلیدی قابل بررسی است:

• ارائه چارچوب فکری عمیق: این کتاب صرفاً به ارائه راهکارهای سطحی نمی پردازد، بلکه با ریشه یابی مشکلات عصر مدرن در غفلت از بینش توحیدی، یک مبنای نظری قوی برای تحلیل و مواجهه با پدیده های مختلف، به خصوص تکنولوژی، ارائه می دهد. این چارچوب به خواننده کمک می کند تا مسائل را از منظری کلان و ریشه ای ببیند.
• کاربردی کردن بینش توحیدی: یکی از نقاط قوت بی بدیل کتاب، تلاش برای کاربردی کردن مفاهیم انتزاعی توحید در یکی از ملموس ترین و مهم ترین مسائل زندگی معاصر، یعنی تکنولوژی است. استاد طاهرزاده نشان می دهد که چگونه یک انسان موحد می تواند در انتخاب ها و استفاده از ابزارهای زندگی، نگاه الهی را محور قرار دهد و از اسارت آن ها رها شود.
• تحلیل ریشه ای وابستگی به غرب: کتاب به شکلی عمیق، ریشه های وابستگی فرهنگی و فکری جوامع اسلامی به غرب را تحلیل می کند. این تحلیل، تنها به نقد ظاهری بسنده نمی کند، بلکه نفوذ تفکر اومانیستی و سکولار در بطن تکنولوژی را آشکار می سازد و راه های برون رفت از این اسارت را نشان می دهد.
• دعوت به بیداری فکری و مسئولیت پذیری در گزینش ها: از طریق تبیین این اثر، خواننده به بیداری فکری و مسئولیت پذیری در برابر انتخاب های خود فراخوانده می شود. این کتاب، صرفاً برای اطلاع رسانی نیست، بلکه با هدف ایجاد تحول در بینش و رفتار مخاطب نگاشته شده است. او می آموزد که انتخاب تکنولوژی، یک انتخاب صرفاً فنی نیست، بلکه یک انتخاب فرهنگی، اخلاقی و معنوی است.
• روشنگری درباره «تمدن مورد انتظار اسلامی»: این کتاب تصویری روشن از تمدن اسلامی ارائه می دهد که با تمدن های مادی گرا و سکولار متفاوت است. تمدنی که در آن، تکنولوژی ابزاری در خدمت اهداف الهی و انسانی است، نه مقصدی که انسان را به بردگی خود درآورد.

در مجموع، این کتاب ابزاری قدرتمند برای دانشجویان، پژوهشگران، فعالان فرهنگی و عموم علاقه مندان به مباحث دینی و فلسفی است تا با نگاهی عمیق تر و مسئولانه تر به پدیده تکنولوژی و مدرنیته بنگرند و از اسارت آن رهایی یابند. این اثری است که خواننده را به تفکر، انتخاب و در نهایت، زندگی بر اساس حقیقت دعوت می کند.

کاربرد عملی و پیام نهایی کتاب

پس از واکاوی مفاهیم و فصول کتاب «گزینش تکنولوژی از دریچه بینش توحیدی»، این پرسش اساسی پیش می آید که چگونه می توان آموزه های عمیق این اثر را در زندگی فردی و اجتماعی به کار گرفت؟ پیام نهایی استاد اصغر طاهرزاده در این کتاب، فراتر از یک تحلیل نظری، یک راهبرد عملی برای زندگی در عصر حاضر است؛ راهبردی که بر رهایی از اسارت تکنولوژی و بازگشت به محوریت الهی تأکید دارد.

رهایی از اسارت تکنولوژی و بازگشت به محوریت الهی

کتاب به وضوح نشان می دهد که راه رهایی از اسارت تکنولوژی و پیامدهای فرهنگی آن، در تغییر دیدگاه از «تکنولوژی به عنوان هدف» به «تکنولوژی به عنوان وسیله ای در خدمت اهداف الهی» نهفته است. این تغییر دیدگاه به معنای نفی تکنولوژی نیست، بلکه به معنای گزینش آگاهانه و مسئولانه آن است. خواننده می آموزد که برای دستیابی به این رهایی، باید پیوسته به این سوال بیندیشد که آیا ابزاری که استفاده می شود، او را به خدا نزدیک تر می کند یا از او دور می سازد؟ این رویکرد، انسان را قادر می سازد تا حتی از پیشرفته ترین ابزارها نیز به گونه ای استفاده کند که به تعالی او کمک کند و نه آنکه او را در دایره خواسته های نفسانی و مادی محبوس سازد.

برای کاربرد عملی این آموزه ها، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تعیین هدف واقعی: پیش از هرگونه انتخاب و استفاده از تکنولوژی، لازم است هدف واقعی از آن را مشخص کنیم. آیا این ابزار ما را به مقصد حقیقی (قرب الهی) نزدیک می کند یا صرفاً یک فریب وهمی است؟
• قناعت و سادگی: کتاب بر اهمیت قناعت و سادگی در زندگی تأکید می کند. این به معنای دور شدن از حرص برای داشتن «بهترینِ» ابزارها و در عوض، تمرکز بر «مفیدترین» و «کارآمدترین» ابزارها بر اساس نیازهای واقعی و مقاصد الهی است. قناعت، انسان را از دایره بی پایان مصرف گرایی و نارضایتی می رهاند.
• تفکر نقادانه: خواننده باید همواره نسبت به فرهنگ پنهانی که تکنولوژی با خود به ارمغان می آورد، هوشیار باشد. این هوشیاری به او کمک می کند تا از پذیرش بی قید و شرط ارزش های غربی که ممکن است در پس تکنولوژی پنهان شده باشند، پرهیز کند.
• بازخوانی هویت توحیدی: کتاب به فرد و جامعه کمک می کند تا هویت توحیدی خود را بازخوانی کرده و در هر شرایطی، ملاک های دینی را در تعامل با دنیای جدید حفظ کند. این به معنای نوآوری و شکوفایی به صورتی دینی و توحیدی است، نه غربی و سکولار.

تأکید بر اصالت حکمت و فضیلت در مقابل صرفاً پیشرفت تکنیکی

یکی از مهم ترین پیام های نهایی کتاب، تأکید بر اصالت حکمت و فضیلت در مقابل صرفاً «پیشرفت تکنیکی» است. استاد طاهرزاده به خواننده یادآوری می کند که کمال انسان در دستیابی به فضائل اخلاقی و حکمت الهی است، نه در داشتن مدرن ترین ابزارها. او بیان می دارد که اگر پیشرفت تکنولوژی همراه با حکمت و فضیلت نباشد، جامعه را به گمراهی و ویرانی می کشاند. سعادتمندی واقعی، در کشف هدفی عالی و داشتن برنامه برای رسیدن به آن هدف از طریق بندگی خدا است، نه در داشتن آخرین مدل از ابزارهای تکنولوژیک. این کتاب، به نوعی دعوت به یک «تمدن مورد انتظار اسلامی» است؛ تمدنی که در آن، علم و تکنولوژی در خدمت انسانیت و اهداف الهی قرار می گیرند و نه آنکه خود به معبودهایی جدید تبدیل شوند. این مسیر، تنها راهی است که می تواند انسان را از سرگیجه و پوچی دوران مدرن رهایی بخشد و به او آرامش و مقصد بخشد.

رهایی از اسارت تکنولوژی در گرو تغییر دیدگاه از «تکنولوژی هدف» به «تکنولوژی وسیله ای در خدمت اهداف الهی» است.

نتیجه گیری

کتاب «گزینش تکنولوژی از دریچه بینش توحیدی» اثر استاد اصغر طاهرزاده، راهنمایی روشنگر و عمیق برای مواجهه با یکی از پیچیده ترین چالش های عصر مدرن، یعنی جایگاه تکنولوژی در زندگی انسان است. این اثر فراتر از یک تحلیل سطحی، با ریشه یابی معضلات در غفلت از بینش توحیدی، چارچوبی فکری برای گزینش آگاهانه ابزارها و رهایی از اسارت ظواهر مادی ارائه می دهد.

محور اصلی کتاب، تأکید بر این حقیقت است که تکنولوژی، اگرچه ابزاری قدرتمند است، اما نباید به هدفی برای زندگی بدل شود. زمانی که تکنولوژی به معبودی جدید تبدیل می شود، انسان از حقیقت و غایت اصلی آفرینش خویش، یعنی بندگی خداوند و دستیابی به کمال مطلق، فاصله می گیرد. استاد طاهرزاده با بصیرتی کم نظیر، تفاوت میان زیبایی حقیقی و تجمل، عقل قدسی و عقل شیطانی، و مفهوم واقعی ترقی را آشکار می سازد و نشان می دهد که راه نجات از سرگیجه و پوچی جهان مدرن، تنها در بازگشت به محوریت توحید و کاربردی کردن این بینش در تمام ابعاد زندگی است.

نقش بی بدیل استاد طاهرزاده در تبیین اینگونه مسائل، به ویژه در شرایطی که جامعه اسلامی با نفوذ فرهنگ غرب و چالش های تکنولوژیک مواجه است، بسیار حیاتی است. این کتاب، صرفاً یک متن علمی نیست، بلکه دعوتی است به بیداری فکری، مسئولیت پذیری در انتخاب ها و هویت سازی بر اساس مبانی اصیل اسلامی. خواننده با مطالعه این اثر، به درک عمیق تری از رابطه دین، فرهنگ و تکنولوژی دست می یابد و برای مواجهه صحیح با این پدیده ها، ابزارهای فکری ارزشمندی کسب می کند.

در نهایت، این کتاب به عنوان یک راهنمای کاربردی، نه تنها به انسان کمک می کند تا از اسارت تکنولوژی رهایی یابد، بلکه او را به سمت یک زندگی هدفمند و معنوی سوق می دهد؛ زندگی ای که در آن، تکنولوژی در خدمت حکمت و فضیلت قرار می گیرد و به بستری برای تعالی انسان به سوی قرب الهی تبدیل می شود. مطالعه عمیق تر این کتاب، برای هر علاقه مندی که دغدغه مواجهه صحیح با پدیده های عصر مدرن از دیدگاه توحیدی را دارد، یک ضرورت انکارناپذیر است و می تواند تأثیر بسزایی در هویت سازی و جهت گیری فرهنگی جامعه داشته باشد.