تلسکوپ جیمز وب
-
علمی و پزشکی
کشف چشم‌نواز تلسکوپ جیمز وب: حلقه نگین‌دار کیهان/ عکس
تینا مزدکی: اختروش RX J1131-1231 در فاصله ۶ میلیارد سال نوری از زمین قرار دارد. میدان گرانشی قدرتمند کهکشانی بیضوی که در پیش‌زمینه تصویر قرار دارد، نور اختروش را همانند عدسی در اطراف خود منحرف کرده و هسته فعال کهکشانی بسیار درخشان (AGN) را نمایان کرده است. قوس درخشان و نمای زیبایی که ایجاد می‌کند، درنهایت باعث می‌شود تصویری شبیه سنگ‌های قیمتی روی انگشتر دیده شود. اختروش‌ها (کوازارها) از مقادیر زیادی گاز و غبار که در سیاهچاله عظیم مرکز کهکشان سقوط می‌کنند، انرژی می‌گیرند و باعث می‌شوند که با درخشندگی بسیار زیاد بتابند. بر اساس بیانیه ESA (آژانس فضایی اروپا)، اثری که گرانش روی نور می‌گذارد، گاهی به‌قدری شدید است که می‌تواند منجر به پدید آمدن تصاویری مجازی تحت عنوان سراب کیهانی شود؛ این پدیده به‌عنوان لنز گرانشی یا «عدسی گرانشی» نیز شناخته می‌شود و به اخترشناسان اجازه می‌دهد تا مناطق نزدیک به بخش سیاهچاله اختروش‌های دوردست را مطالعه کنند. به گفته مقامات ESA، اندازه‌گیری‌های گسیل پرتوایکس از اختروش‌ها می‌تواند نشانه‌ای از سرعت چرخش سیاهچاله مرکزی باشد و این ویژگی به محققان سرنخ‌های مهمی در مورد چگونگی رشد سیاه‌چاله‌ها در طول زمان می‌دهد. جیمز وب این بار کهکشان بیضی‌شکل را به‌صورت نقطه آبی کوچکی در مرکز حلقه نشان می‌دهد، کهکشانی …
-
علمی و پزشکی
تلسکوپ جیمز وب در فضا همبرگر پیدا کرد/ عکس
ستاره‌شناسان از «تلسکوپ فضایی جیمز وب» برای ترسیم کردن تصویری از مواد تشکیل‌دهنده سیاره در اطراف یک ستاره جوان استفاده کرده‌اند. این تصویر به یک برگر کهکشانی شبیه است. این پژوهش که توسط گروه موسوم به «عصر یخبندان» با استفاده از تلسکوپ فضایی جیمز وب انجام شد، اولین فهرست دقیق دوبعدی را از وجود یخ در یک قرص پیش‌سیاره‌ای ایجاد کرد. قرص پیش‌سیاره‌ای، یک نوع از ساختاری است که سیاره‌های منظومه شمسی ما حدود ۴.۵ میلیارد پیش از آن بیرون آمدند. «ارجان استورم»(Ardjan Sturm) دانشمند «دانشگاه لیدن» و پژوهشگر ارشد این پروژه گفت: نقشه‌برداری مستقیم از یخ در یک قرص تشکیل‌دهنده سیاره، ورودی مهمی را برای مدل‌سازی‌هایی فراهم می‌آورد که به درک بهتر شکل‌گیری زمین و سیاره‌های دیگر در منظومه شمسی و اطراف ستاره‌های دیگر کمک می‌کنند. با این مشاهدات، اکنون می‌توانیم اظهارات محکم‌تری را در مورد فیزیک و شیمی تشکیل شدن ستاره‌ها و سیاره‌ها بیان کنیم. یخ ممکن است یک کشف نجومی خیلی جالب به نظر نرسد اما دانشمندان به این یافته اهمیت می‌دهند زیرا وجود یخ در قرص‌های پیش‌سیاره‌ای، برای تولد سیاره‌ها و حتی دنباله‌دارها حیاتی است. یخ به دانه‌های گرد و غبار جامد در قرص‌های پیش‌سیاره‌ای امکان می‌دهد تا در کنار هم جمع شوند و قطعاتی از …
-
علمی و پزشکی
بزرگترین شاهکار تلسکوپ جیمز وب/ کشف دنیاهای ناشناخته
مطالعه‌ای جدید نشان می‌دهد این کهکشان‌های بسیار جوان حدود ۶۰۰ میلیون سال بعد از مِه‌بانگ (بیگ‌بنگ) ساختارهای پیچیده داشتند و خوشه‌هایی از ستاره پیرامون آنها در حال تشکیل بود. این مطالعه بخشی از همکاری بین‌المللی به نام تحقیق پیشرفته و عمیق برون‌کهکشانی تلسکوپ فضایی جیمز وب است که مشاهدات یک‌ماهه را از دو قسمت کوچک در فضا جمع‌آوری کرده است؛ یکی در صورت فلکی دب صغیر و دیگری در جهت خوشه کهکشانی خوشه. در این منطقه بیش از ۷۱۷ کهکشان جوان تازه کشف شد که از جهان در ابتدایی‌ترین روزهای آن پرده برمی‌دارد. کوین هینلین، استادیار رصدخانه استووارد آریزونا و یکی از نویسندگان ارشد این مطالعه جدید می‌گوید: اگر کل جهان را در نظر بگیریم و آن را در فیلم سینمایی ۲ ساعته فشرده کنیم، اکنون در حال مشاهده پنج دقیقه نخست این فیلم هستیم. وی در دویست و چهل ودومین نشست انجمن اخترشناسان آمریکا، افزود: این‌ها کهکشان‌هایی هستند که روند شکل‌دهی به عناصر و پیچیدگی دنیای امروز ما را آغاز کردند. بر اساس این خبر، یافته‌های جدید نشان می‌دهد نخستین کهکشان‌ها و ستاره‌ها چطور تشکیل شده‌اند و به این شکل فهرستی دقیق‌تر از عناصری به دست می‌دهد که امروز در جهان رصد می‌کنیم. هینلین و همکارانش تنها در این …