قطره اشکی برای متین – ایران تودی

ما آدم های عجیبی هستیم، نه تنها در زندگی اجتماعی ما امواج تبعیض وجود دارد، بلکه برای حمایت از مظلوم هم هست. قائل ما خواهیم بود. سقوط هواپیمای اوکراینی بسیار دردناک بود و طبیعی بود که رسانه ها برای جلوگیری از تکرار چنین حادثه ای در تاریخ بشر، مدت ها در این باره بنویسند. سر بریدن دخترش توسط رمینا گیلانی توسط پدرش نیز بسیار تکان دهنده بود و طبیعی بود که واکنش ها نسبت به آن بسیار شدید بود و مدت ها در مطبوعات، شبکه های حقوقی، تخصصی و اجتماعی مطرح می شد.

اما در آن هفته رویداد دیگری در بابل رخ داد. متین ساری کودک یتیم 5 ساله ای که مورد حمله سگ هار قرار گرفته بود در غیاب پدر و مادرش در بیمارستان جان باخت. این خبر به مذاق رسانه ها خوش نیامد و تنها چند رسانه محدود یا داخلی به آن پرداختند. کشتار کودکان توسط سگ های ولگرد در ایران امری عادی است و پیش از این در گلپایگان، کرمان، زابل، رفسنجان و بسیاری از شهرهای دیگر نیز چنین اتفاقاتی رخ داده است اما توجه چندانی به رسانه ها نشده است. اما خبر تجمع سگ ها در تبریز در راس همه خبرگزاری های داخلی و خارجی قرار گرفت و هفته ها کشور درگیر آن بود. این تناقض در کشوری که خود را حامی مستضعفان می داند بسیار ناراحت کننده است.

این را با حمله اخیر چند کایوت (شغال و سگ) به پارک استنلی ونکوور مقایسه کنید. اگرچه کسی در این حادثه کشته نشد، اما پارک بسته شد و دستور کشتن 35 کایوت مشکوک صادر شد و هر گونه تغذیه مشمول جریمه ها و مجازات های سنگینی بود. چرا با زندگی انسان اینقدر ناعادلانه رفتار می کنیم؟ در کشوری که مجلس طرح سخت تری را برای کنترل حیوانات خانگی پیشنهاد کرده است، به دلیل تبلیغات گسترده چندین شبکه ماهواره ای و تبلیغ بسیاری از افراد مشهور، طبیعت و خیابان های آن توسط اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) پر از گونه های مهاجم شده است. بسیار تهاجمی و مضر برای محیط زیست در گروه موجودات. سگ ها و گله های ولگرد بسیاری از حیوانات در حال انقراض را می کشند و در کنار تصادفات جاده ای، بیشتر پلنگ های آسیایی را می کشند. ردپای یک جونده در حال انقراض و جدید برای ایران به تازگی در هورالعظیم پس از کشته شدن توسط سگ ولگرد کشف شد!

پر شدن طبیعت و شهرهای ما از سگ های ولگرد ربطی به دامداری و حقوق حیوانات ندارد. این موج یا مد در درجه اول مربوط به چشم است و نوعی مبارزه منفی با حکومت است تا عده ای مخالفت خود را با پلیدی سگ نشان دهند. اما این رویارویی جاهلانه فقط قربانیانی مانند متین بی دفاع در حاشیه شهرها می کند. هر روز صدها کودک و بزرگسال آسیب پذیر مورد حمله سگ های ولگرد، آزار و گاز گرفتن آنها قرار می گیرند و یا صدها هزار کودک ما در معرض بیماری های مختلف به ویژه توکسوپلاسما انگلی وحشتناک قرار می گیرند.

تحقیقات جدید نشان می‌دهد که انگل‌های گربه (توکسوپلاسما) باعث ایجاد انواع بیماری‌های خطرناک از پایین تا اسکیزوفرنی و حتی تصادفات رانندگی شدید می‌شوند. در کشوری که سخت ترین قوانین را برای مبارزه با کاهش جمعیت تصویب کرده است، یکی از مهم ترین تهدیدات باروری و سقط جنین در پارک های آن به قدری گسترده است که دیگر جایی برای نشستن مردم در پارک ها وجود ندارد. هر دو گونه کلاغ و کبوتر جایگزین جانوران پرندگان شهری شده اند.

برخی افراد بر این باورند که در پس این کار سخت برای سگ و گربه، منافع اقتصادی پنهانی وجود دارد. ردپای این مزایا را می توان در صدها صفحه اینستاگرامی که مدام از داخل و خارج برای تغذیه و درمان این حیوانات پول جمع آوری می کنند و یا در رشد نجومی فروشگاه های حیوانات خانگی که به تدریج جای کتابفروشی ها و حتی سوپرمارکت ها را می گیرند، مشاهده کرد.

در دنیای امروز مبارزه با حیوانات ولگرد بسیار متفاوت است. در آمریکا، استرالیا، اتحادیه اروپا، انگلستان و حتی دبی، غذا دادن به حیوانات آزاد و ولگرد، غذا دادن به حیوانات اهلی یا وحشی اکیدا ممنوع است و متخلفان با جریمه های سنگین و حتی زندان مواجه می شوند. دلیل آن در مناطق شهری کاملاً واضح است: هیچ حیوان خانگی بدون نظارت انسان در خیابان یا پارک مجاز نیست. نگهداری حیوان در خانه نیز مشمول قوانینی است که باید سلامت حیوان و صاحب آن را رعایت کنید و هزینه و بیمه مناسب را بپردازید. حتی صاحب سگ هم برای حفظ سلامت مردم مجبور است مدفوع سگش را جمع کند و اجازه ندارد بدون قلاده سفر کند.

دانشمندان به خوبی می دانند که تغذیه حیوانات رها شده باعث تغییر رفتار و تولید مثل می شود. وابستگی حیوانات به غذای انسان باعث می شود در صورت عدم کنترل دقیق این فرآیند، به انسان حمله کنند. جمع شدن برای غذا باعث تشکیل گله ها و رفتار گله سگ ها مانند گرگ می شود. سگ هایی با حس بویایی قوی و ترس در کودکان و بزرگسالان به آسیب پذیرترین افراد جامعه حمله می کنند. آنها با گرگ ها جفت می شوند تا یک موجود دو کشتی به نام گرگ-سگ را ایجاد کنند که تهدیدی جدی برای انسان و دام است.

اگر رسانه ها با نوازنده خوزستانی شکار شده توسط سگ در شاهین شهر برخورد می کردند و آموزش او را متوقف می کردند، شاید متین امروز زنده بود. مشکل اینجاست که متن متعلق به قشری از جامعه نیست که حساسیت شبکه های اجتماعی و رسانه های داخل و خارج از کشور را تحریک می کند. مرگ او آنقدر ناراحت کننده است که حتی روزنامه نگاران محلی و رسانه ملی نیز علاقه ای به ترور او ندارند. شاید مانند بسیاری از کارشناسان، نخبگان و مسئولان از حملات وحشیانه برخی از حامیان و فعالان سرشناس سگ و گربه هراس داشته باشند. این گروه به قدری ظالم و خشن هستند که از تهدید، تهمت، فحاشی و قلدری ابایی ندارند.

* استاد دانشگاه تهران

235235