جمعیت و فرهنگ مردم کیش: راهنمای جامع بومیان، آداب و رسوم

جمعیت و فرهنگ مردم کیش
جزیره کیش، این نگین درخشان خلیج فارس، میزبان جامعه ای پویا و رنگارنگ است که در همزیستی بومیان و مهاجران، فرهنگی غنی و منحصر به فرد را به نمایش می گذارد. فراتر از سواحل مرجانی و مراکز خرید مدرن، در قلب این جزیره، داستان مردمی روایت می شود که ریشه های تاریخی و آداب و رسوم دیرینشان با زندگی پرجنب وجوش امروزی درهم آمیخته است و کیش را به یک ایران کوچک تبدیل کرده است.
بازدید از کیش تنها به معنای لذت بردن از تفریحات آبی یا گشت وگذار در بازارهای آن نیست؛ بلکه فرصتی است تا با ورود به دنیای کیشوندان، با هویت اصیل، آداب و رسوم، زبان، پوشش، و غذاهای محلی این جزیره آشنا شویم. این شناخت عمیق تر، تجربه ای غنی تر و به یادماندنی تر از سفر به کیش را به ارمغان می آورد و حتی برای کسانی که به دنبال سکونت در این سرزمین آرام و پرفرصت هستند، دیدگاهی واقع بینانه و جامع ایجاد می کند.
تاریخچه سکونت در کیش: بسترهای شکل گیری فرهنگ
سفر به کیش، به نوعی قدم گذاشتن در مسیر تاریخ پر فراز و نشیب آن نیز هست. از همان ابتدا، موقعیت جزیره کیش در خلیج فارس، آن را به نقطه ای استراتژیک برای دریانوردی و تجارت تبدیل کرده بود. این جزیره همواره میزبان فرهنگ های مختلفی بوده که هر یک ردی از خود برجای گذاشته اند و امروزه شاهد تنوع فرهنگی کیش هستیم.
اولین ساکنان و نام های کهن
اشارات تاریخی نشان می دهد که نام های متعددی بر این جزیره نهاده شده است. از «اراراکتا» که یونانیان باستان در توصیف کیش از آن استفاده می کردند تا «قیس» در دوران اسلامی، همگی نشان از قدمت بالای سکونت در این جزیره دارند. گزارش های نئارخوس، دریانورد یونانی در قرن چهارم پیش از میلاد، از آراکاتا، اولین توصیف شناخته شده از کیش در دوران باستان است. این موقعیت استراتژیک، جزیره را به ایستگاهی مهم برای تمدن های باستانی نظیر آشور و ایلام تبدیل کرده بود و زمینه را برای شکل گیری نخستین جوامع در آن فراهم آورد.
شکوفایی تجاری و ظهور قیاصره
دوران سلجوقیان نقطه عطفی در تاریخ کیش بود، زمانی که این جزیره به بزرگترین مرکز تجاری خلیج فارس تبدیل شد. در این دوره، خاندان قدرتمند قیاصره بر کیش حاکم شدند. آن ها که در ابتدا زندگی ساده ای داشتند، با بهره گیری از موقعیت جغرافیایی و حتی گاهی دزدی دریایی، توانستند پایه های اقتصادی حکومت خود را محکم کنند و کیش را به بندری پررونق و سرشار از مبادلات تجاری تبدیل نمایند. این دوران طلایی، کیش را در کانون توجه مورخان و جهانگردانی چون ابن بطوطه و سعدی قرار داد که در آثارشان از عظمت و رونق آن سخن گفته اند.
از سیطره بیگانگان تا بازگشت به آغوش ایران
تاریخ کیش شاهد دورانی از سیطره بیگانگان نیز بوده است. از سال ۹۱۲ تا ۱۰۳۱ هجری شمسی، پرتغالی ها بر کیش تسلط یافتند. اما مقاومت و اراده مردم جزیره و تلاش های بی وقفه مبارزانی چون امام قلی خان، سپهسالار شجاع شاه عباس صفوی، سرانجام در سال ۱۰۳۱ هجری شمسی به فتح خلیج فارس و بازگشت کیش به آغوش ایران انجامید. از آن پس، هویت ایرانی این جزیره بار دیگر تثبیت شد و کیش به یکی از مهم ترین جزایر ایران در خلیج فارس تبدیل گشت.
کیش نوین: منطقه آزاد و انقلاب جمعیتی
تحولات مدرن در دوران پهلوی، و سپس انتخاب کیش به عنوان نخستین منطقه آزاد اقتصادی ایران در سال ۱۳۷۲، نقطه آغازین «انقلاب جمعیتی» در این جزیره بود. این توسعه ها، زمینه ساز جذب سرمایه گذاران، کارآفرینان و مهاجران بسیاری از سراسر ایران و حتی کشورهای دیگر شد. با ایجاد زیرساخت های نوین، فرودگاه بین المللی و امکانات رفاهی، کیش از یک جزیره با اقتصاد سنتی، به قطب گردشگری و تجاری مدرن تبدیل گشت. این رویدادها نه تنها چهره اقتصادی کیش را دگرگون کرد، بلکه تنوع جمعیتی بی نظیری را به ارمغان آورد که امروزه هویت جمعیت و فرهنگ مردم کیش را شکل می دهد.
جمعیت کیش: تابلوی رنگارنگ از بومیان و مهاجران
جمعیت کیش را می توان تابلویی زیبا و رنگارنگ از فرهنگ ها و اقوام مختلف دانست. این جزیره با وجود مساحت نسبتاً کوچک خود، میزبان طیف وسیعی از انسان ها با پیشینه ها و آرزوهای گوناگون است. این ترکیب جمعیتی، کیش را به نمادی از همزیستی فرهنگی در ایران تبدیل کرده است.
آمار جمعیتی و توزیع فعلی
بر اساس آخرین سرشماری رسمی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵، جمعیت جزیره کیش حدود ۳۹,۸۵۳ نفر بوده است. البته، با توجه به نرخ رشد بالای مهاجرت و توسعه روزافزون، تخمین زده می شود که این آمار در حال حاضر افزایش قابل توجهی داشته باشد. این جمعیت در مناطق شهری و روستایی کیش، به ویژه روستای تاریخی سفین، توزیع شده اند. رشد جمعیت در کیش عمدتاً ناشی از فرصت های شغلی و اقتصادی در منطقه آزاد است که افراد را به سوی این جزیره جذب می کند.
بومیان اصیل کیش: نگهبانان میراث
در میان این تنوع، بومیان اصیل کیش، به ویژه ساکنان روستای سفین، نقش مهمی در حفظ و انتقال میراث فرهنگی جزیره ایفا می کنند. روستای سفین، که به نوعی قلب تپنده فرهنگ بومی کیش به شمار می رود، قدیمی ترین سکونتگاه در جزیره است. نژاد بومیان کیش ترکیبی از اعراب و فارس هاست و اغلب آن ها پیرو مذهب اهل سنت هستند. زبان رایج در میان بومیان، فارسی و عربی است.
شغل های سنتی مردم بومی کیش، همچون صید و صیادی، دامداری، دریانوردی و کشاورزی (به ویژه کشت نخل خرما)، ریشه های عمیقی در تاریخ این سرزمین دارند. در گذشته، صید مروارید نیز یکی از منابع اصلی درآمد بومیان بود که با رونق یافتن منطقه آزاد و صنعت گردشگری، این مشاغل نیز دستخوش تغییر و تحول شده اند، اما هنوز هم جایگاه ویژه ای در زندگی آن ها دارند.
مهاجران و پدیده کیشوندی: تجلی ایران کوچک
جذابیت های کیش، به ویژه فرصت های شغلی، تحصیل و کیفیت بالای زندگی، باعث شده تا این جزیره به مقصدی ایده آل برای مهاجران از سراسر ایران تبدیل شود. این مهاجرت، تنوع بی نظیری از اقوام و فرهنگ ها را به کیش آورده است؛ از آذری ها گرفته تا لرها، کردها، و اقوام مختلف جنوب ایران، همگی در کنار یکدیگر زندگی می کنند و به همین دلیل کیش به ایران کوچک شهرت یافته است.
یکی از مهمترین پدیده ها برای ساکنان جزیره کیش که به دنبال اقامت طولانی مدت هستند، بحث «کارت کیشوندی» است. کارت کیشوندی چیست؟ این کارت، سندی است که به افراد مقیم جزیره کیش (پس از حداقل ۶ ماه اقامت) اعطا می شود و مزایای بسیاری را برای دارندگان آن فراهم می آورد. این مزایا شامل تخفیفات در خدمات، استفاده از امکانات رفاهی و تسهیلات اداری و خدماتی می شود. انواع کارت کیشوندی، شامل کارت سبز (مخصوص متولدین کیش)، کارت آبی (مخصوص خانواده های مقیم)، کارت زرد (برای افراد تنها)، کارت سفید (برای بازرگانان داخلی) و کارت صورتی (برای تجار خارجی) است. این کارت ها نه تنها تسهیلات زندگی را افزایش می دهند، بلکه حس تعلق و هویت به این جامعه پویا را تقویت می کنند.
گردشگران: جمعیت شناور و پویایی مضاعف
علاوه بر ساکنان ثابت، کیش سالانه میزبان میلیون ها گردشگر از داخل و خارج از کشور است که به دنبال تفریح، خرید و تجربه زیبایی های این جزیره هستند. این جمعیت شناور، پویایی مضاعفی به بافت فرهنگی و اقتصادی جزیره می بخشد. همزیستی مسالمت آمیز میان بومیان، مهاجران و گردشگران، یکی از ویژگی های بارز جامعه کیش است که آن را به الگویی از تساهل و همدلی تبدیل کرده است.
کیش، به راستی ایران کوچک نام گرفته، جایی که تنوع فرهنگی و انسانی ایران زمین، در کنار جاذبه های طبیعی و اقتصادی، تابلویی بی نظیر از همزیستی و همدلی را به نمایش می گذارد.
فرهنگ مردم کیش: گنجینه ای از آداب، رسوم و زندگی روزمره
فرهنگ بومی کیش، گنجینه ای ارزشمند از آداب و رسوم، باورها، جشن ها، و سبک زندگی است که ریشه های عمیق در تاریخ و اقلیم این سرزمین دارد. کاوش در این فرهنگ، تجربه ای جذاب و آموزنده از هویت مردمان خونگرم جنوب ایران را ارائه می دهد.
آداب و رسوم و باورهای خاص
در کیش، مانند بسیاری از نقاط جنوبی ایران، برخی مراسمات کیش و باورهای خاص وجود دارد که از نسل ها پیش به ارث رسیده اند و نشان دهنده پیوند عمیق مردم با طبیعت و اعتقاداتشان است.
مراسم زار و اهل هوا
از جمله این مراسم که جنبه ای مردم شناختی دارد، «مراسم زار و اهل هوا» است. این مراسم که ریشه های آن به اتیوپی (حبشه) و شرق آفریقا بازمی گردد، بر اساس باور به وجود بادهای اهریمنی است که می توانند وارد جسم انسان شده و موجب بیماری شوند. افرادی که گرفتار این بادها می شوند، به اهل هوا معروفند و برای رهایی از بیماری، به مراسم زار پناه می برند. در این مراسم، فرد بیمار با کمک بابا زار یا مامان زار که رهبران آیینی هستند، و با استفاده از موسیقی خاص (مانند طبل ها) و رقص های آیینی، تلاش می کند تا باد اهریمنی را از جسم خود خارج کند. این مراسم، می تواند چند روز به طول انجامد و نگاهی احترام آمیز به آن، پنجره ای به سوی باورهای عمیق بومیان می گشاید.
مراسم گرگاعو
«مراسم گرگاعو» جشن کودکانه ای است که در مناسبت های خاص مذهبی مانند ولادت امام حسن (ع) و امام زمان (عج) برگزار می شود. در این روزها، کودکان در گروه های کوچک، با لباس های رنگارنگ و آوازخوانی به درب خانه ها می روند و از صاحبان خانه، شیرینی و خوراکی دریافت می کنند. این مراسم، یادآور سنت های شیرین و پرنشاط کودکی در فرهنگ جنوبی است.
حفظ درخت لور (انجیر معابد)
درخت لور کیش (انجیر معابد) از درختان مقدس و باارزش برای بومیان کیش است. باورهای خاصی در مورد این درخت وجود دارد، از جمله اینکه هرس آن باید با تبر و نه با اره صورت گیرد. این باور ریشه دار، بر اساس این اعتقاد است که اره زدن به درخت لور به آن آسیب جدی می رساند و باعث خشکی آن می شود. جالب اینجاست که کارشناسان محیط زیست نیز تایید می کنند که هرس نادرست می تواند به این درختان کهنسال آسیب برساند، که نشان دهنده حکمت نهفته در باورهای بومی است.
جشن ها و اعیاد
اعیاد مذهبی و ملی، بخش جدایی ناپذیری از فرهنگ مردم کیش است که با شور و حرارت خاصی برگزار می شوند.
عیدین (عید فطر و عید قربان)
«عیدین»، شامل عید فطر و عید قربان، جایگاه ویژه ای در میان بومیان کیش دارد. این اعیاد، به اندازه نوروز باستانی ایرانیان، مهم و ارزشمند شمرده می شوند. مردم با پوشیدن لباس های نو، دید و بازدید از یکدیگر، برپایی مهمانی های مفصل و نماز عید، این روزها را جشن می گیرند. مردان به صورت دسته جمعی در مساجد یا فضاهای باز نماز عید را به جا می آورند، در حالی که زنان نماز خود را به صورت فرادا در منزل می خوانند.
نوروز
همچون سایر ایرانیان، عید نوروز نیز در کیش با مراسم مشترک ملی و البته رنگ و بوی خاص جنوبی برگزار می شود. خانه تکانی، دید و بازدید، و آرزوهای سالی نو و پربرکت، در این جزیره نیز با شور و اشتیاق دنبال می شود.
پوشاک سنتی: هویت بصری کیشوندان
پوشاک محلی کیش، نمادی از هویت فرهنگی و سازگاری با اقلیم گرم و مرطوب جزیره است. این لباس ها، نه تنها پوششی برای بدن، بلکه بخشی از روایت زندگی مردم کیش هستند.
- پوشاک مردان: شامل دشداشه (لباس بلند و گشاد)، عبا، دستار (عمامه)، عرقچین (کلاه زیر عمامه) و غتره (چفیه) است. این پوشش ها اغلب از پارچه های خنک و رنگ روشن تهیه می شوند تا با آب و هوای منطقه سازگار باشند.
- پوشاک زنان: شامل ملفع (لباس بلند و گشاد از حریر یا ابریشم)، بطوطه یا برقع (پوشیه)، شلوار بندری (شلوارهای گلدوزی شده)، کندوره و اورنی (نوعی روسری) است. رنگ های شاد و زنده و طرح های پر نقش و نگار، ویژگی بارز پوشاک زنان کیش است که زیبایی خاصی به آن ها می بخشد.
آشپزی کیش: سفره ای با طعم دریا و ادویه های جنوبی
غذاهای سنتی کیش، بازتابی از منابع طبیعی غنی جزیره، به ویژه دریا، و تأثیر فرهنگ های همسایه است. سفره کیش، مملو از طعم های بی نظیر ماهی، میگو و ادویه های خاص جنوبی است.
از جمله معروف ترین غذاهای محلی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سمک مشوی: ماهی کبابی شده به روش سنتی.
- قلیه ماهی: خورشتی تند و خوش طعم که با ماهی و سبزیجات معطر تهیه می شود.
- هریسه: نوعی حلیم که با گندم و گوشت ماهی تهیه می شود.
- مضروبه: نوعی ماهی سرخ شده.
- مرگوگ (مرقوق): یک غذای شبیه به آبگوشت که با گوشت، سبزیجات و نان پخته می شود.
- محمر (برنج شکری): برنجی شیرین که با خرما و ماهی تهیه می شود.
- مچبوس (مکبوس): پلو مخلوط با گوشت یا مرغ یا ماهی و ادویه های معطر.
تأکید بر نقش ماهی و میگو در رژیم غذایی و استفاده از ادویه های عربی، طعمی منحصربه فرد به غذاهای کیش می بخشد. توصیه می شود هنگام سفر به کیش، حتماً این غذاهای لذیذ را در رستوران های محلی امتحان کنید تا طعم اصیل جنوب را تجربه کنید.
صنایع دستی: تجلی خلاقیت بومی
هنرهای دستی مردم بومی کیش، آینه ای از خلاقیت و مهارت آن هاست که از مواد اولیه موجود در طبیعت جزیره الهام گرفته شده است.
- سفالگری با گل مارون: در عمق خاک کیش، گلی مرغوب به نام «مارون» یافت می شود که رنگی منحصربه فرد دارد. کوزه ها و ظروف سفالی ساخته شده از این گل، زیبایی خاصی دارند.
- زیورآلات صدفی: با توجه به نزدیکی به دریا، صدف ها و گوش ماهی های رنگارنگ به دست هنرمندان کیش به زیورآلات و اشیای تزئینی زیبا تبدیل می شوند.
- بافت چادرشب: چادرشب های کیش معمولاً با زمینه قرمز و طرح های سنتی بافته می شوند و از صنایع دستی کاربردی این منطقه به شمار می روند.
- حصیربافی: از نوارهای برگ نخل خرما، حصیرهای زیبا و کاربردی مانند سبد، زیرانداز و کیف بافته می شود.
- شیریکی پیچ (گلیم سوزنی): این گلیم های سوزنی، به عنوان زیراندازهای سنتی، با طرح های خاص و رنگ های زنده، نمادی از هنر بافندگی کیش هستند.
- گلابتون دوزی: هنر سوزن دوزی با نخ های طلایی و نقره ای (زری) بر روی پارچه های مختلف، یکی دیگر از هنرهای اصیل و چشم نواز کیش است که اغلب برای تزئین لباس ها و رومیزی ها به کار می رود.
مراسم ازدواج و سوگواری
مراسم ازدواج و سوگواری در کیش، با سادگی و اصالت خاص خود، نمود دیگری از فرهنگ مردم کیش است.
ازدواج: مراسم ازدواج بومیان کیش معمولاً به دور از تجملات و با حضور بزرگان فامیل آغاز می شود. پس از خواستگاری و توافق اولیه، مراسم بله برون برگزار می گردد. سپس، سه روز و سه شب جشن و رقص و شادی برپا می شود. در شب سوم، مراسم عقد برگزار شده و عروس و داماد به اتاقی مخصوص به نام «فرشه» یا «حجله» هدایت می شوند. پس از هفت روز، تزیینات حجله جمع آوری می شود و در شب هشتم، زنان پس از پذیرایی در خانه پدر عروس، عروس را به خانه داماد می برند و مراسم با صرف شام به پایان می رسد.
سوگواری: مراسم سوگواری نیز با سادگی و همدلی برگزار می شود. هنگام فوت یک بومی، تمام بستگان و نزدیکان در منزل مرحوم گرد هم می آیند و پس از تدفین، مراسم روز اول به پایان می رسد. سپس به مدت سه روز، بستگان به قرآن خوانی و فاتحه خوانی می پردازند و در پایان، غذایی شامل گوشت و برنج پخته و برای ثواب در میان ساکنان جزیره کیش توزیع می شود. نکته متمایز این است که مراسم هفتم، چهلم و سالگرد در کیش برگزار نمی شود، بلکه یاد و خاطره درگذشتگان در اعیاد فطر و قربان با فاتحه خوانی گرامی داشته می شود.
زندگی در کیش: سبک زندگی در منطقه آزاد
برای بسیاری، زندگی در کیش یک رویاست، جزیره ای که نه تنها مقصدی برای تعطیلات، بلکه خانه ای برای آغاز فصلی جدید از زندگی است. اما این سبک زندگی، مانند هر جای دیگری، مزایا و معایب خاص خود را دارد که شناخت آن ها برای علاقمندان به سکونت در کیش ضروری است.
شرایط اقلیمی و تأثیر آن بر زندگی
کیش دارای آب و هوای نیمه استوایی، گرم و مرطوب است. این جزیره تنها دو فصل اصلی دارد: فصل گرم و فصل معتدل. فصل گرم از اواخر فروردین آغاز شده و تا اواخر آبان ماه ادامه می یابد که میانگین دما می تواند به بیش از ۴۲ درجه سانتی گراد نیز برسد. فصل معتدل از پایان آبان ماه تا اوایل فروردین است که دما بین ۲۵ تا ۳۵ درجه سانتی گراد متغیر است و بهترین زمان برای سفر و لذت بردن از آب و هوای کیش محسوب می شود. یکی از ویژگی های منحصربه فرد کیش، هوای پاک و درصد بالای اکسیژن آن است که برای افرادی با مشکلات تنفسی، مزایای بسیاری دارد.
فرصت ها و چالش های اقتصادی
به دلیل ماهیت منطقه آزاد اقتصادی و صنعت پررونق گردشگری، بازار کار در کیش بسیار پویاست. مشاغل خدماتی، تجاری، و هتلداری از رایج ترین فرصت های شغلی در این جزیره هستند. این فرصت ها، بسیاری را به مهاجرت به کیش ترغیب می کنند. با این حال، یکی از چالش های اصلی زندگی در کیش، هزینه های بالای زندگی است. اگرچه درآمدها نیز می توانند مناسب باشند، اما هزینه های مسکن، مواد غذایی و مایحتاج روزمره به مراتب از شهرهای سرزمین اصلی بالاتر است که نیازمند مدیریت مالی دقیق است.
قوانین و فرهنگ رانندگی در کیش
یکی از برجسته ترین ویژگی های کیش، نظم، پاکیزگی و احترام به قوانین است، به ویژه در حوزه رانندگی. در کیش، بوق زدن بی دلیل، سرعت غیرمجاز و عدم رعایت حق تقدم به ندرت دیده می شود. فرهنگ رانندگی در این جزیره مثال زدنی است و حتی در غیاب پلیس و چراغ های راهنمایی فراوان، رانندگان به خوبی قوانین را رعایت می کنند.
وسایل حمل و نقل عمومی شامل تاکسی های سفید و زرد (معمولاً تاکسی های سفید تلفنی و دربستی، و تاکسی های زرد خطی) و مینی بوس هاست که با دو خط مجزا در سطح جزیره فعالیت می کنند. همچنین، امکان اجاره خودروهای بدون راننده از شرکت های رنت کار برای گردشگران و ساکنان وجود دارد. ورود خودروی شخصی به جزیره نیز تحت قوانین خاصی امکان پذیر است که باید پیش از سفر اطلاعات لازم را کسب کرد.
مزایای سکونت در کیش
مزایای زندگی در کیش فراوان است و همین دلایل بسیاری را به ماندن در این جزیره ترغیب می کند:
- امنیت بسیار بالا و آرامش اجتماعی: کیش یکی از امن ترین نقاط ایران محسوب می شود و آرامش اجتماعی در آن زبانزد است.
- فرصت های شغلی و اقتصادی: به دلیل منطقه آزاد بودن و جذب سرمایه، فرصت های شغلی خوبی برای افراد با تخصص های مختلف وجود دارد.
- دسترسی به مراکز خرید متنوع: وجود مراکز خرید مدرن و عرضه کالاها (گاهی با قیمت های مناسب تر به دلیل معافیت های گمرکی) از دیگر مزایاست.
- زیرساخت های مدرن و امکانات رفاهی: کیش دارای زیرساخت های شهری پیشرفته، بیمارستان، مدارس و دانشگاه های بین المللی است.
- هوای پاک و طبیعت زیبا: برخورداری از آب و هوای تمیز و سواحل مرجانی و زیبا، کیفیت زندگی را ارتقاء می بخشد.
معایب سکونت در کیش
در کنار مزایا، معایب زندگی در کیش نیز وجود دارد که باید در نظر گرفته شود:
- هزینه بالای کلی زندگی: مسکن و مایحتاج روزمره گران تر از سرزمین اصلی است.
- گرمای شدید و رطوبت بالا در تابستان: این شرایط آب و هوایی ممکن است برای برخی افراد آزاردهنده باشد.
- دوری از خانواده و دوستان: برای مهاجران، فاصله از سرزمین اصلی و عزیزانشان می تواند چالش برانگیز باشد.
- محدودیت های تفریحی خاص: با وجود تفریحات متنوع، برخی محدودیت ها در مقایسه با شهرهای بزرگ ممکن است وجود داشته باشد.
امکانات آموزشی و رفاهی
سازمان منطقه آزاد کیش به منظور ارتقاء سطح علمی و آموزشی، سرمایه گذاری زیادی در ایجاد فضاهای آموزشی جدید، به ویژه در دوره های فنی و حرفه ای، انجام داده است. این جزیره دارای مدارس با کیفیت است که به راحتی در دسترس مردم محلی قرار دارند. همچنین، شعبه های بین المللی دانشگاه های معتبری مانند صنعتی شریف، دانشگاه تهران و امیرکبیر در کیش فعالیت می کنند که دوره های کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا را در رشته های مختلف با همکاری دانشگاه های بین المللی برگزار می کنند. امکانات درمانی و بهداشتی نیز در کیش رو به توسعه است تا نیازهای ساکنان و گردشگران را برطرف سازد.
نتیجه گیری
کیش، فراتر از یک مقصد گردشگری لوکس، جزیره ای است با گذشته ای کهن و مردمی با فرهنگ غنی و متنوع. این سرزمین، تابلویی زنده از هویت ایرانی است که در آن بومیان اصیل با آداب و رسوم ریشه دار خود، در کنار مهاجرانی از سراسر ایران، زندگی پرجنب وجوش و مسالمت آمیزی را تجربه می کنند. از مراسم زار و اهل هوا که ریشه هایی کهن دارند تا جشن های گرگاعو و اعیاد با شکوه عیدین، همه و همه نمادی از عمق فرهنگی این جزیره اند.
پوشاک سنتی رنگارنگ، غذاهای دریایی لذیذ با ادویه های خاص، و صنایع دستی خلاقانه، هر یک بخشی از این پازل فرهنگی هستند که با زندگی مدرن در منطقه آزاد کیش، همزیستی جالبی را پدید آورده اند. جمعیت و فرهنگ مردم کیش به راستی گنجینه ای است که انتظار کشف شدن را می کشد. دعوت از شما برای کشف این جنبه های فرهنگی در کنار لذت بردن از جاذبه های گردشگری، تجربه ای متفاوت و عمیق تر را رقم خواهد زد. کیش نه تنها مقصدی برای تفریح، بلکه خانه ای برای جامعه ای پویا، مهمان نواز و پر از داستان های ناگفته است که هر بازدیدکننده ای را شیفته خود می کند.