راه های جلوگیری از بیدزدگی فرش دستباف

تا حالا برایتان پیش آمده که فرشتان دچار بید خوردگی یا بیدزدگی شده باشد؟  بید حشره ای است که به راحتی میتواند فرش دستباف ، فرش گران بهای شما را بدون آنکه متوجه شوید به نابودی کامل بکشاند بطوری که تا آخر عمر حسرت نابودی آنرا بخورید. یکی از مهمترین و شایع ترین آسیب های فرش های دستی به شمار میرود که بدلیل عدم بی توجهی صاحبان این فرش ها ، سالانه فرش های دستباف زیادی دچار بیدخوردگی میشوند که متاسفانه  به علت همین معضل بیدفرش بعضی از فرش های دستباف دیگر قابل ترمیم نیستند و هیچ ارزش و کارایی نخواهند داشت. شاید الان برایتان سوال پیش بیاید که مگر بیدخوردگی فرش های دستباف به صورت کامل قابل ترمیم نیست؟جواب این سوال هم مثبت است و هم منفی .

خب! اگر کمی داشته باشد و بید قسمت های کمی از آن را درگیر کرده باشد حق با شما است و به راحتی میتوان آنرا ترمیم کرد طوری که فرش دقیقا عین روز اولش شود. اما اگر کاراز کار گذشته باشد و نسبتا تمام فرش درگیر بیدخوردگی شده باشد باز هم میتوان آنرا ترمیم کرد اما رفو آن به قدری سخت است که شاید  هزینه رفو آن اصلا برای صاحب فرش مقرون به صرفه نباشد. همچنین به دلیل اینکه ترمیم، زمان زیادی می برد برای رفوگر هم از لحاظ زمانی مقرون به صرفه نمی باشد.

بیخوردگی فرش

کلا فرش های دستباف فرش هایی بسیار ارزشمند هستند که مزیت ها و خواص درمانی فراوانی دارند وتا کنون همگی آنها به اثبات رسیده است. پس حیف است که با یک سهل انگاری و بی توجهی ، فرش دستبافت شما به خاطر این حشره مزاحم از بین برود و به نابودی کامل کشیده شود. پس اگر شما هم جزو آن دسته از افرادی هستید که فرش دستباف دارید به شما پیشنهاد میکنم حتما چند دقیقه ای وقت بگزارید و این مقاله  را تا انتها مطالعه کنید چون مطمئنم  پس از خواندن این مقاله اطلاعات کاربردی زیادی به دست خواهید آورد.

بیدفرش چیست: (معرفی کامل)

بیدهم نوعی حشره است که  مثل بقیه حشرات میتواند صدمات و خساراتی را برای انسان به بار آورد.اساسا یکی مهمترین خسارتی که بید  برای انسان ایجاد میکند حمله بید ها به فرش است. البته این نکته قابل ذکر است که بید در هر نوع فرشی ایجاد خسارت نمیکند. مثلا حشره بید به هیچ عنوان در۱- فرش های ماشینی و ۲- فرش های دستبافت با الیاف ابریشم طبیعی و مرغوب ایجاد بیدخوردگی نمیکند.

چرا بیدخوردگی تنها در فرش های دستبافت پشمی رخ میدهد

فرش های دستباف هم مانند فرش های ماشینی از الیاف متعددی تشکیل میشوند که یک نوع از این الیاف فرش های دستباف ،  الیاف پشم است.که در مقاله ای جداگانه به صورت کامل در مورد انواع الیاف فرش های دستباف و مزیت آنها توضیح خواهیم داد.         اصولا تغذیه بید ها از پروتئین کراتین موجود در الیاف پشم فرش های دستبافت است و این پروتئین تنها در این الیاف یافت میشوند. در صورتی که این پروتئین در الیاف مصنوعی فرش های ماشینی مثل: آکیریلیک ، پلی استرو … به هیچ عنوان وجود ندارد پس طبیعی است که حشره بید آنها را مورد تهاجم قرار نخواهد داد.

نحوه شخصی بید فرش چگونه است :

تشخیص بید فرش به دلیل کوچکی سایز آنها شاید یک خورده مشکل باشد به طوری که خودتان به راحتی میتوانید آنرا تشخیص دهید . اگر بخواهیم از لحاظ مورفولوژی آنهارا برسی کنیم بید فرش ظاهری پروانه مانند دارند و بشتر به رنگ زرد دیده میشوند.

چگونه بفهمیم که فرشمان دچار بید خوردگی شده است:

برای اینکه بفهمید آیا فرشتان دچار بیدخوردگی یا بید زدگی شده است چند راه وجود دارد که به راحتی میتوانید خودتان به آن پی ببرید. هنگامی که فرش دستبافت شما دچار بیدخودگی میشود کاملا بیخبر هستید و  زمانی که شما شک میکنید فرشتان دچار بید خوردگی شده  از یکسری از روش ها و علامت هایی که در فرش ظاهر میشود به طور کامل میتوانید بفهمید فرشتان را بید خورده است  یا خیر  و بر این اساس میتوانید بهترین اقدام را انجام دهید.

۱# – بید فرش دقیقا ازپشت فرش شروع به نفوذ به درون فرش دستبافت میکند و آسیب را از پشت فرش آغاز مکند و شروع به خوردن گره های موجود در بافت فرش میکند به طوری که شما اگر پشت فرش را برسی کنید متوجه خواهید شد در بعضی از قسمت ها بافت فرش خورده شده است.

البته توجه کنید زمانی که شروع به برسی پشت فرش میکنید  دقت کنید که تمام قسمت هارا باید با دقت فراوان برسی و مشاهده کنید . به این دلیل که حشره بید فرش به هیچ عنوان به صورت منظم شروع به خوردن الیاف فرش نمیکند بلکه این کارا به صورت کاملا اتفاقی انجام میدهید.

۲# – پس از اینکه بید فرش از پشت نفوذ کرد در اثر خوردن گره های پشتی بافت فرش   ، لارو حشره بید به درون فرش نفوذ کرده و در انتهای الیاف قالی مستقر میشود (در حقیقت لاور  حشره هیچ گاه در سطح پرزهای قالی دستبافت قرار نخواهد گرفت ) و این بار شروع به خوردن الیاف رویی فرش میکند.( طوری که الیاف و پرز های ناحیه خورده شده سست شده وبه راحتی کنده میشوند) و این عمل را تا زمانی تکرار میکند که بافت و نقشه آن ناحیه  کلا از بین میرود.

گاهی اوقات این الیاف این قدر سست میشوند که در اثر جارو کردن ،این پرز ها به راحتی کنده میشوند. به شما پبشنهاد میکنم هر از گاهی فرش دستبافتان رااز پشت و رو به صورت کامل برسی کنید تا اگر به این نشانه ها بر خورد کردید هرچه سریع تر جهت تعمیر آن اقدام کنید.

پس از اینکه متوجه شدیم فرش دستبافتمان دچار بیدخوردگی شده است چه اقداماتی باید انجام دهیم:

پس از اینکه فرش دستبافت تان را برسی کردید و با توجه به عکس هایی که در بالا قرار دادیم متوجه شدید که فرشتان دچار بید خوردگی شده است باید این موارد را انجام دهید:

۱- اگر بید خوردگی فرشتان بسیار کم و ناچیز بود ( در حد دو یا ۳ ناحیه در فرش در ابعاد بسیار کوچک)  برای جلوگیری از پیشرفت بید ها ، خسارات و صدمات بیشتر سریعا  آنرا به یک رفوگر متخصص جهت  تعممیر و رفو بسپارید.

۲-اگر بیدخودگی فرشتان در ابعاد بسیار زیادی بود.۳ کار باید انجام دهید(به ترتیب):

1. ابتدا باید تمام فرش را سم پاشی کنید ( در ادامه همین مقاله در مورد انتخاب نوع سم بیشتر توضیح خواهیم داد)
2. سپس فرش دستبافتتان را به یک قالیشویی معتبر که در این زمینه تخصص دارد بسپارید.
3. در این مرحله فرش را جهت رفو و تعمیر به یک رفوگر کاربلد تحویل دهید.

علت بیدخوردگی فرش های دستبافت چیست:

این مورد دقیقا مهمترین قسمتی است که تمامی صاحبین فرش های دستبافت باید به آن توجه کنند. اما میپردازیم به عوامل ایجاد کننده بید فرش:

۱– رطوبت:

دوستان! کلا رطوبت نه تنها برای فرش های دستبافت بلکه دشمن و نابود کننده هرنوع فرشی است و اگر به آن توجهی نکنید به راحتی میتواند فرشتان را در مدت زمان کوتاهی به نابودی کامل بکشاند.  رطوبت یکی از عواملی است که شرایط را نه تنها برای بید بلکه برای دیگر حشرات آسیب رسان فرش  نیز فراهم میکند. و علاوه بر اینکه رطوبت یک عامل مهم در رشد دیگر حشرات بشمارمیرود ، خود نیز برتخریب تدریجی الیاف فرش  و همچنین ریشه های فرش بسیار اثر گزار است مثلا رطوبت میتواند باعث پوسیدگی الیاف و ریشه های فرش های دستبافت و ماشینی شما شود. اصولا رطوبت یک عامل آسیب رسان فرش است که درمقاله جداگانه راجب عوامل آسیب رسان فرش های بیشتر توضیح خواهیم داد.

۲–عدم نوردهی(تاریکی) و هوادهی مناسب:

این مورد بیشتر مخصوص کسانی است که به هر علتی از فرش دستبافتشان  استفاده ای ندارند و آنرا در مکانی نگهداری میکنند. اما اینکه این مکان چه ویژیگی هایی باید داشته باشد مهم است.حدالمقدور بهتر است قالی دستبافت را در مکان هایی که نور مناسبی دارد  و در  آن محیط ، هوا ردوبدل می شود نگهداری کنید.

توجه : سعی کنید به صورت کلی هرازچند گاهی قالی را در محیط باز پهن کنید و آنرا به صورت کامل در معرض نورخورشید و هوای آزاد  قرار دهید. توجه: پهن کردن طولانی مدت فرش دستباف در مقابل خورشید میتواند به الیاف آن آسیب جدی وارد کند.

۳–دما:

دما هم یک عامل دیگر است که  نه تنها در جهت رشد  بیدها بلکه در رشد  قارچ ها و حشرات موذی که میتوانند برای قالی دستبافت گرانبهای ما آسیب رسان باشند تاثیر گزار است. ۳ موردی که گفته شد از عوامل اصلی بیدخوردگی فرش هستند، اما ۲ عوامل دیگری نیز تاثیر گزارند که ما به اسم عوامل فرعی آنها را بیان میکنیم.

۴–عدم تمیزی به موقع فرش های دستبافت:

سعی کنید کلا همیشه به فرش های دستبافتتان نسبت به فرش های دیگر بیشتر توجه کنید و آنهارا همیشه به موقع تمیز کنید و یا آنهارا شستوشو دهید. مرتب تمیز کردن و جارو کشیدن فرش های دستبافت یک حسن بسیار عالی دارد و آن این است که اگر بنا به هر دلیلی تخم حشره بید در لابه لای الیاف فرش مخفی شده بود با تمیز کردن و جارو کشیدن میتوانید سریعا آنرا پاکسازی کنید. حتی باید این کار هرچند از گاهی  از پشت فرش انجام دهید چون همان طور که گفتیم تخم بید از پشت فرش ابتدا وارد میشود و در انتهای پرز های قالی مخفی میشوند.

۵–عدم استفاده نکردن از نفتالین:

مورد دیگر که میتواند موجب بیدخوردگی فرش های دستبافت شود این است که از مواد ضد بید مانند نفتالین استقاده نکنید.استفاده از این مواد در هنگامی که میخواهید قالی دستبافت را در مکانی انبار  و یا نگهداری کنید و مواد شبیه به آن که در ادامه همین مقاله در مورد نحوه استفاده از آن بیشتر توضیح خواهیم داد تا در صدبالایی میتواند از بیدخوردگی فرش جلوگیری نماید.

چه راهکارهایی برای جلوگیری و پیشگیری از بیدخوردگی فرش وجود دارد:

راهکارهایی که میتوان گفت دقیقا عکس موارد بالا است  یعنی اینکه فرش  درمعرض رطوبت قرار نگیرد ، درر مکانی که قصد دارید فرش را نگهداری کنید سعی کنید مکانی باشد با تهویه و نور مناسب .  و همچنین دمای بالا هم شرایط را برای بید فرش مهیا میکند و اینکه فرش را به موقع تمیز کنید و به فرشتان برسید. و استفاده از مواد ضدبیدی مانند نفتالین.

معرفی ضد بید های مناسب :

یک مورد بسیار مهم که نقش به سزایی در پیشگیری از بیدخوردگی فرش دارند استفاده از مواد ضد بید است که شامل موارد زیادی هستند که در زمان های مختلف معمولا از آنها به عنوان یک عامل پیشگیری کننده استفاده میکردند. موادی مثل : بنزن ، کافور ، توتون ، تنباکو و نفتالین که در این بین بهترین و پرکاربردی ترین ماده جهت پیشگیری از بیدخوردگی فرش  استفاده از نفتالین است.