شگفت‌انگیزترین سلاح‌های باستانی کشف شده تا به امروز / عکس

غزال زیاری: شمشیرهای باستانی، خنجرهایی که استادانه ساخته شده‌اند و حتی توپ‌های ابتدایی؛ در طول سال‌های اخیر تعدادی سلاح باستانی جذاب کشف شده که راوی داستان‌هایی خشونت‌بار از زندگی گذشتگان‌ است. این اکتشافات صدها هزار سال خشونت را در تاریخ بشر روایت می‌کنند؛ از عصر یخبندان تا قرون وسطی.

در ادامه با تعدادی از جذاب‌ترین و جالب‌ترین این سلاح‌های باستانی آشنا خواهیم شد.

۱-چوب پرتاب متعلق به عصر یخبندان

اولین موردی که در تور سلاح‌ها به آن بر می‌خوریم، متعلق به عصر یخبندان است؛ دوره‌ای که در آن گونه منقرض شده انسان هایدلبرگی از ابزارهای خاصی برای شکار استفاده می‌کرده. این چوب پرتاب که حدود ۶۵ سانتی‌متر طول دارد، در آلمان یافت شد و احتمالا قدمت آن به ۳۰۰ هزار سال قبل بر می‌گردد و طبق گفته کارشناسان دانشگاه توبینگن، از آن برای زخمی کردن یا کشتن طعمه‌های کوچکی مثل خرگوش، قو و اردک استفاده می‌شده.

انسان‌های هایدلبرگی همچنین از نیزه‌های بلند نیز برای شکار استفاده می‌کردند. اکثر سلاح‌های چوبی مدتهاست که از بین رفته‌اند ولی در سایت شونینگن در آلمان، نمونه‌هایی استثنایی از این سلاح‌های باستانی نگهداری می‌شوند.

۲- شمشیر بسیار قدیمی

آنچه تا پیش از این تصور می‌شد که یک شمشیر قرون وسطایی است، در واقع یکی از قدیمی‌ترین شمشیرهایی است که تا به امروز کشف شده.

این سلاح ساده، چندی پیش توسط ویتوریا دال آرملینا، دانشجوی باستان‌شناسی در صومعه سن لازارو دلی آرمنی کشف شد. در آن زمان به نظر می‌رسید که این سلاح تنها چند صد سال قدمت دارد ولی خود دال آرملینا متوجه شد که این شمشیر بیشتر شبیه به سلاحی متعلق به عصر برنز است تا یک شاهکار دوره قرون وسطی. او و همکارانش بعد از بررسی دقیق‌تر شمشیر دریافتند که متعلق به اوایل عصر برنز و حدود ۵هزار سال پیش است و از آلیاژ مس و آرسنیک ساخته شده. این شمشیر متعلق به منطقه آناتولی و شرق ترکیه فعلی است؛ جایی که شمشیر برای اولین بار درآنجا ساخته شد.

۳- یک دسته شمشیر زیبا

بهار امسال وقتی فردی به نام رومان نوواک در جستجوی قارچ در جمهوری چک، در دل طبیعت مشغول گشت و گذار بود، به چیزی به مراتب مهم‌تر از قارچ برخورد: یک تکه فلز که از خاک بیرون زده بود. آقای نوواک آن را از خاک بیرون کشید و متوجه شد که تیغه یک شمشیر است. او شروع به کندن زمین کرد و نه تنها به یک شمشیر رسید بلکه یک تبر برنزی هم پیدا کرد.

دسته شمشیر با کنده‌کاری‌های دایره‌ای و هلالی شکل ظریفی تزئین شده بود. باستان‌شناسان موزه سیلزی بعد از بررسی این آثار، آنها را متعلق به عصر برنز، یعنی حدود ۳۳۰۰ سال پیش تشخیص دادند. البته هنوز مشخص نیست که چرا شمشیر در میانه جنگل بوده؛ هرچند که شاید باران‌های اخیر آنقدر خاک‌های اطراف را شسته که این شمشیر برای اولین بار بعد از هزاران سال به نزدیک سطح زمین رسیده. حالا و با کشف این شمشیر، باستان‌شناسان در نظر دارند تا مناطق اطراف را بیشتر مورد بررسی و مطالعه قرار دهند.

۴- کشف یک قبر عجیب

حدود ۲۵۰۰ سال پیش در منطقه‌ای که امروزه سیبری نامیده می‌شود، یک مرد، دو زن و یک بچه در یک قبر به خاک سپرده شده بودند. در کنار آنها در قبر، یک گنجینه بزرگ شامل خنجرهای برنزی، چاقو و تبر دیده می‌شد.

این بخشی از فرهنگ تمدن تاگار بود که در عصر برنز بین قرن‌های ۸ تا ۱ قبل از میلاد مسیح در سیبری زندگی می‌کردند. سلاح‌ها معمولا در کنار مرد و زن جوان‌تر قرار داده می‌شد و چندان غیرعادی نبود که زنان تاگار هم با سلاح دفن شوند. البته زنان این قوم معمولا تیر و کمان داشتند و به ندرت تبری در قبر آنها یافت می‌شد. مرد و زنی که در این قبر یافت شدند، احتمالا در هنگام مرگ ۳۰ تا ۴۰ سال سن داشتند. جسد زنی حدودا ۶۰ ساله زیر پای آنها به حالت حلقه زده قرار گرفته بود. باستان‌شناسان در گوشه و کنار قبر استخوان‌های یک نوزاد که کمتر از یک ماه سن داشت را نیز یافتند.

۵- سلاح‌های استخوانی

پیدا شدن یک چاقو با دسته‌ای از استخوان در جزیره Man در نزدیکی انگلیس حکایت از خلاقیت مردمان باستان در ساخت سلاح داشت. اولین نمونه از این چاقو در دهه ۱۹۷۰ یافت شده بود و دسته استخوانی آن امسال مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. این دسته استخوانی چاقو در قبری یافت شده بود که در آن استخوان‌های سوزانده شده چهار فرد که دست کم یکی از آنها نوجوان و یکی دیگر کودک بود، دیده می‌شد. باستان‌شناسان در کنار این استخوان‌های نیمه‌سوخته که در دو کوزه جمع‌آوری شده بودند، تعدادی مهره‌های استخوانی و یک دسته چاقوی استخوانی یافتند که احتمالا از استخوان گاو یا اسب ساخته شده بود.

تیغه چاقو از بین رفته بود ولی ابعاد دسته چاقو نشانگر این است که احتمالا ابعاد آن به اندازه یک چاقوی مدرن رومیزی بوده است.

احتمالا مجموعه وسایل دیگری که در این اکتشاف به دست آمد، از این چاقو جذاب‌تر بوده: استخوان‌های کارشده‌ مستطیلی به طول ۳۰ میلیمتر با گوشه‌هایی گرد که تا پیش از این هرگز چنین استخوان‌های مستطیل شکلی رویت نشده بود و مشخص نیست که چه کاربردی داشته‌اند.

بیشتر بخوانید:

۶- خنجر رومی با تزئینات فراوان

تمیز کردن و بازسازی این خنجر رومی نه ماه به طول انجامید تا مشخص شود که چه شی فلزی بی نظیری است.

این خنجر رومی با تزئینات خیره‌کننده‌اش حدودا ۳۵ سانتی‌متر طول دارد و در قبر یک سرباز رومی در هالترن در محل پایگاه نظامی رومی کشف شد و متعلق به سال ۲۷ قبل از میلاد تا ۱۴ بعد از میلاد مسیح است. این خنجر یکی از معدود سلاح‌های کشف شده در این قبرستان است.

تیغه خنجر از جنس آهن است و دسته آن با نقره منبت‌کاری شده است. غلاف شمشیر هم غلاف مجللی بود که با چوب و شیشه قرمز، لعاب، نقره و نیلو (مخلوطی سیاه از جنس گوگرد، مس، نقره و سرب) تزئین شده بود. رومی‌ها معمولا سلاح‌هایشان را با اجساد دفن نمی‌کردند و به گفته باستان‌شناسان، مشاهده این خنجر در قبر کمی رمزآلود است.

۷- شمشیری برای زندگی بعد از مرگ

زمانی که باستان‌شناسان قبر ۱۱۰۰ ساله یک جنگجوی وایکینگ در نروژ را باز کردند، از یافتن یک خنجر در آن حیرت زده نشدند: وایکینگ‌ها عموما با سلاح‌هایشان دفن می‌شدند ولی آنچه باعث تعجب باستان‌شناسان شد این بود که شمشیر در سمت چپ این جنگجو قرار داشت. چرا که در اکثریت مواقع شمشیر یک وایکینگ در سمت راست او در قبر قرار داده می‌شد.

در حالت عادی، یک جنگجوی راست دست، شمشیرش را در سمت چپ لباس جنگش نصب می‌کند تا به راحتی بتواند آن را بیرون بکشد. اما واقعیت این است که دفن جنگجویان وایکینگ با شمشیر در سمت راستشان گویای این است که آنها به “آئینه پس از مرگ” اعتقاد دارند. یعنی همه چیز در دنیای بعدی برعکس می‌شود.

پس احتمالا جنگجویی که اخیرا قبرش در نروژ کشف شده، چپ‌دست بوده که شمشیرش را در سمت راستش دفن کرده‌اند تا برای زندگی پس از مرگ آماده باشد.

۸- شمشیری در دریاچه

در قرن شانزدهم، جسد یک جنگجوی قرون وسطایی در ته دریاچه‌ای در لیتوانی قرار گرفته. در اواخر سال ۲۰۲۰ بقایای این جسد همراه با سلاح‌های سرباز در این دریاچه یافت شد. مشخص نیست که چرا این سرباز داخل دریاچه افتاده. رسوبات به‌صورت کاملا طبیعی روی بدن او بودند و او در عمق نه متری زیر سطح آب دفن شده بود. نزدیک بقایای جسد او دو چاقو با دسته‌های چوبی و یک شمشیر آهنی یافت شد که به‌طرز حیرت‌آوری سالم مانده بودند.

۹- توپ قدیمی و اولیه

آنچه در پارک ملی کرکای کرواسی یافت شد، در نگاه اول شبیه یک قمقمه یا کلمن سنگین به نظر می‌رسید. اما در واقع سلاحی بود که به قرن هفدهم یا هجدهم میلادی بر می‌گردد.

این ابزار یک ماچکولا است؛ نوعی خمپاره که در هنگام محاصره یک قلعه از آن استفاده می‌شده. این سلاح برنزی در نزدیکی قلعه Nečven ، یک خرابه باستان‌شناسی که قدمت آن به قرن چهاردهم میلادی بر می‌گردد، یافت شد. ماچکولا در داخل یکی از دیوارهای قلعه پیدا شد و احتمالا ارزشی تشریفاتی و دفاعی داشته.

طبق سنت‌های آن دوران، در برخی مواقع با شلیک یک ماچکولا، جشن‌های فستیوال زمستانی اعلام می‌شد و یا پیروزی در یک مسابقه سوارکاری سنتی که هر ساله در سینج در کرواسی برگزار می‌شد، اعلام می‌گردید.

منبع: livescience

۵۸۵۸