جنگ در اوکراین فرسایشی می شود
خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان،استقرار ثبات در عراق، نابودی بخش عمده ای از گروه های تروریستی تکفیری در سوریه و چشم انداز برقراری آتش بس در یمن، کاهش رونق بازار تسلیحات را در پی داشت و پیش بینی می شد که برای پایان دادن به رکود این بازار، جنگ جدیدی ایجاد شود. در این روند، قرعه به نام اوکراین که دارای شرایط مساعدتری بود، افتاد. وعده حمایت های ناتو از زلنسکی و تحریک روسیه با ابزار های اطلاعاتی،رسانه ای و سیاسی،حمله این کشور به اوکراین را رقم زد،اتفاقی که مطلوب کمپانیهای تولید و فروش تسلیحاتی غرب بود.
در پی جنگ اوکراین، فروش تسلیحات نظامی آمریکا و همچنین کشورهای غربی به شدت افزایش یافت و امروز بسیاری از کارشناسان معتقدند که یکی از اهداف این جنگ در کنار تضعیف روسیه، زمینه سازی برای رونق یافتن بازار تسلیحات بود..
در روزهای اخیر هفت کشور صنعتی جهان در نشست لیتوانی(۲۲ تیر) به ارسال ۱.۵ میلیارد دلار کمک نظامی به اوکراین متعهد شدند.این مبلغ در قالب باصطلاح کمکهای نظامی به شرکت های بزرگ سازنده سلاح پرداخت می شود تا برای تداوم جنگ اوکراین،تسلیحات غربی به این کشور صادر کنند. متعاقب این تصمیم آلمان، اعلام کرد بهزودی ۷۰۰ میلیون یورو اسلحه، شامل تانک، موشکهای پاتریوت و خودروهای زرهی به اوکراین تحویل میدهد. فرانسه هم از ارسال موشکهای دوربرد «سکالپ» به اوکراین خبر داد. ائتلافی شامل ۱۱ کشور از جمله دانمارک و هلند نیز اعلام کردند آموزش خلبان های اوکراینی بر جنگندههای اف-۱۶ را آغاز میکنند.همچنین دولت نروژ تصریح کرد طی سال جاری میلادی پهپادهای بسیار کوچک، سامانههای دفاع هوایی و مواد غذایی برای سربازان به اوکراین ارسال میکند. آمریکا بزرگترین فروشنده سلاح به اوکراین نیز بخش عمده ای از این ۱.۵ میلیارد دلار را برای فروش سلاح به اوکراین دریافت خواهد کرد. شرکت های تولید کننده سلاح در آمریکا،تا پایان سال ۲۰۲۲، حدود ۲۰ میلیارد دلار برای تسلیح اوکراین فروش داشتند که این مبلغ حدود دو برابر مبلغی است که آمریکا در سال ۲۰۲۱ به ۱۲ مقصد دیگر از جمله افغانستان (۴.۱ میلیارد دلار)، اراضی اشغالی (۳.۳ میلیارد دلار) و مصر (۱.۳ میلیارد دلار) اختصاص داد.
پیروان لیبرال دموکراسی که خود را حامی صلح و حقوق بشر می دانند، نام فروش سلاح به اوکراین را کمک و انجام تعهدات امنیتی نامیده اند در حالی که تداوم جنگ،نتیجه ای جز ناامنی و ویرانی و کشتار انسانها نداشته است. «هانا هومستد»، تحلیلگر سیاست در مرکز سیاست بینالملل که بر تأثیر تجارت تسلیحات آمریکا در سراسر جهان تمرکز دارد، میگوید: « برخی از تسلیحات ارائه شده به قدری پیچیده هستند که ارتش اوکراین در نحوه استفاده از آنها آموزش ندیده است.»
آمارها نشان می دهد که پس از آغاز جنگ اوکراین، ارزش بازار شرکت تسلیحاتی شرکت «ریتون تکنولوژی» از ۱۲۸ میلیارد دلار در ابتدای سال ۲۰۲۲ به ۱۵۵ میلیارد دلار رسید.شرکت تسلیحاتی «لاکهید مارتین» سال ۲۰۲۲ را با ارزش ۹۸ میلیارد دلاری آغاز کرد و تا پایان سال، این رقم به ۱۲۷ میلیارد دلار رسید که برای خود یک رکورد بود. «لاکهید مارتین»، شرکتی است که موشکهای «همیارس» را تولید میکند. شرکت «نورثروپ گرومن» نیز سال ۲۰۲۲ را با ۶۱ میلیارد دلار آغاز کرد و با ۸۴ میلیارد دلار به پایان رساند.
شاید به همین دلیل است که برای کاهش وابستگی به تسلیحات آمریکا،از اواخر فوریه ۲۰۲۲، کشورهای اتحادیه اروپا متعهد شدند که زرادخانههای خود را تا صدها میلیارد دلار افزایش دهند و آلمان به تنهایی قصد دارد ارتش خود را به میزان ۱۰۰ میلیارد دلار در سال مدرنسازی کند. در این رابطه شرکت آلمانی«راین متال» تولیدکننده اسلحه، بالاترین درآمد خود را در ماه میگذشته به ثبت رساند و شاهد افزایش ۲۷ درصدی سود و افزایش ۵۵ درصدی سهام در یک سال بود.
روسیه تا قبل از جنگ اوکراین دومین صادر کننده سلاح بود اما رکود نسبی صنایع دفاعی وکاهش چشمگیر فروش تسلیحات مسکو، به اعضای ناتو اجازه داد تا سهم روسیه را در بازار اسلحه،تصاحب کنند.به همین دلیل فرانسه سعی دارد تا جایگزین روسیه به عنوان تامین کننده اصلی تسلیحات کشورهای جهان از جمله هند شود. اگرچه آمریکا نیز بازار پرسود واردات هند را هدف قرار داده است.
جنگ اوکراین، کُشنده، مخرب و پرهزینه است اما سود سرشاری برای کمپانی های تسلیحاتی غرب دارد و به همین دلیل پیشبینی می شود این جنگ ویرانگر، تا زمانی که که فروش تسلیحات به اوکراین امکان داشته باشد،ادامه یابد. زلنسکی مصمم است روسیه را شکست دهد و سرزمینهای تحت کنترل مسکو از جمله کریمه را پس بگیرد و این دقیقا همان چیزی است که فروشندگاه اسلحه می خواهند. روسیه نیز با توجه به هزینه های سنگین انسانی،مالی و حیثیتی حاضر نخواهد شد بدون حفظ ۲۰% از خاک اوکراین که در اختیار اوست،دست از جنگ بکشد.
امروز تبدیل جنگ اوکراین به یک جنگ فرسایشی و طولانی مدت در برنامه کشورهای فروشنده سلاح قرار گرفته و به همین دلیل، طرح قابل توجهی از سوی کشورهای غربی برای مذاکرات صلح بین روسیه و اوکراین ارائه نخواهد شد. لذا نباید منتظر گفتگوهای صلح برای پایان جنگ اوکراین بود و همانگونه که رهبر معظم انقلاب اسلامی گفتند: « منافع کمپانیهای تولید و فروش تسلیحاتی غرب، در ادامه جنگ در اوکراین نهفته است.»