جاده توسکستانی

سفر به دل جنگل های هیرکانی و تجربه یکی از زیباترین جاده های کوهستانی ایران آرزوی بسیاری از طبیعت دوستان و علاقه مندان به سفرهای جاده ای است. جاده توسکستانی محوری کوهستانی و جنگلی است که استان گلستان را به استان سمنان متصل می کند و به ویژه در فصول پاییز و بهار با پدیده مه غلیظ و رنگ آمیزی درختان مناظری بی بدیل را پیش چشم مسافران قرار می دهد. این جاده که از شهر گرگان آغاز شده و تا ارتفاعات شاهکوه ادامه می یابد تنها یک مسیر ارتباطی نیست بلکه مقصدی برای لذت بردن از طبیعت بکر و هوای پاک جنگل های چند میلیون ساله است. در این مسیر دیدنی از میان درختان کهنسال آبشارها چشمه ها و چشم اندازهای مرتفع عبور خواهید کرد و تجربه ای فراموش نشدنی از سفر در دل طبیعت شمال ایران را به دست خواهید آورد. شناخت دقیق این محور مسیرهای دسترسی بهترین زمان سفر دیدنی های اطراف و نکات مهم قبل از آغاز سفر می تواند به برنامه ریزی بهتر و لذت بیشتر از این تجربه کمک کند.

جاده توسکستانی در شمال شرق ایران در استان گلستان واقع شده و به عنوان یکی از محورهای ارتباطی مهم و در عین حال توریستی شهر گرگان را به مناطق کوهستانی و سپس به استان سمنان و شهر شاهرود متصل می کند. این جاده از جنوب شهر گرگان آغاز شده و با عبور از مناطق جنگلی و کوهستانی به سمت ارتفاعات رشته کوه البرز شرقی پیش می رود. بخش ابتدایی این جاده از مناطق خوش آب و هوای حاشیه گرگان مانند پارک جنگلی ناهارخوران و منطقه شصت کلا عبور می کند و سپس با افزایش ارتفاع وارد جنگل های متراکم و در نهایت مناطق ییلاقی و کوهستانی می شود. موقعیت جغرافیایی خاص این محور آن را به پلی میان دشت و کوهستان و همچنین میان دو اقلیم متفاوت خزری و کویری تبدیل کرده است همین ویژگی باعث تنوع پوشش گیاهی و آب و هوایی در طول مسیر می شود.

دسترسی به جاده توسکستانی به طور عمده از دو مسیر اصلی یکی از سمت استان گلستان (گرگان) و دیگری از سمت استان سمنان (شاهرود) امکان پذیر است. مسیر از سمت گرگان که متداول تر و شناخته شده تر است از جنوب شهر آغاز می شود. این مسیر ابتدا از میان مناطق مسکونی و سپس پارک های جنگلی ناهارخوران و شصت کلا عبور کرده و به تدریج شیب دار و کوهستانی می شود. این بخش از جاده آسفالته و معمولاً در فصول گرم سال باز است. در طول این مسیر پیچ ها و خم های زیادی وجود دارد که رانندگی با احتیاط را ضروری می سازد. چشم اندازهای این مسیر در بخش های ابتدایی شامل جنگل های انبوه و در ارتفاعات بالاتر شامل مراتع و چشم اندازهای وسیع کوهستانی است.

مسیر دسترسی به جاده توسکستانی از سمت گرگان رایج ترین نقطه شروع برای سفر به این جاده زیباست. این مسیر از جنوب شهر گرگان و معمولاً از طریق بلوارهای ناهارخوران یا شصت کلا آغاز می شود. پس از عبور از مناطق پایین دست که هنوز حال و هوای شهری دارند جاده به تدریج وارد مناطق جنگلی شده و شیب پیدا می کند. ابتدای مسیر از میان درختان سر به فلک کشیده بلوط ممرز و انجیلی می گذرد و در طول مسیر امکان دسترسی به برخی مناطق تفریحی و چشمه ها وجود دارد. هرچه ارتفاع بیشتر می شود جنگل متراکم تر شده و هوا خنک تر می شود. این مسیر کاملاً آسفالته است اما به دلیل پیچ ها و سربالایی های تند نیازمند رانندگی با سرعت مطمئنه و احتیاط کامل است. در فصول سرد سال به ویژه زمستان این مسیر ممکن است به دلیل بارش برف و یخبندان مسدود شود.

دسترسی به جاده توسکستانی از سمت شاهرود گزینه ای برای مسافرانی است که از استان سمنان یا مناطق مرکزی ایران قصد سفر دارند. این مسیر از شمال شهر شاهرود و از طریق محور شاهرود به آزادشهر آغاز می شود و سپس به سمت منطقه کوهستانی شاهکوه و ادامه جاده توسکستانی پیش می رود. مسیر از سمت شاهرود بیشتر کوهستانی و ییلاقی است و از میان مناطق بازتر و کم درخت تر نسبت به سمت گرگان عبور می کند. این مسیر نیز آسفالته است اما ممکن است در بخش هایی کیفیت آسفالت به خوبی سمت گرگان نباشد. رانندگی در این مسیر نیز به دلیل ماهیت کوهستانی و پیچ وخم ها نیازمند دقت و آمادگی است. این مسیر دسترسی چشم اندازهای متفاوتی نسبت به سمت گرگان ارائه می دهد که بیشتر شامل مناطق ییلاقی و مراتع کوهستانی است.

انتخاب بهترین زمان برای سفر به جاده توسکستانی به هدف شما از سفر و علاقه مندی هایتان بستگی دارد. هر فصل در این جاده زیبایی های خاص خود را دارد و تجربه ای متفاوت را ارائه می دهد. با این حال برخی فصول محبوبیت بیشتری برای بازدید از این منطقه دارند. درک ویژگی های آب و هوایی و طبیعی هر فصل به شما کمک می کند تا زمان مناسب سفر خود را انتخاب کنید و آمادگی لازم را برای شرایط جوی داشته باشید. عواملی مانند میزان مه رنگ آمیزی درختان وضعیت جاده و میزان شلوغی در فصول مختلف متفاوت است.

سفر به توسکستانی در فصل بهار به خصوص از اواسط فروردین تا اواخر اردیبهشت تجربه ای دل انگیز و سرشار از طراوت است. در این فصل طبیعت پس از سرمای زمستان دوباره زنده می شود و جنگل به رنگ سبز روشن درمی آید. شکوفه های درختان و گل های وحشی در حاشیه جاده زیبایی خاصی به مسیر می بخشند. آبشارها و چشمه ها پرآب هستند و هوای معتدل و دلپذیر بهار پیاده روی و گشت و گذار در طبیعت را بسیار لذت بخش می کند. احتمال پدیده مه در این فصل نیز وجود دارد اما معمولاً به غلظت پاییز نیست. با این حال در روزهای بارانی یا پس از بارندگی جاده ممکن است لغزنده باشد.

فصل تابستان به ویژه ماه های تیر و مرداد برای کسانی که به دنبال هوای خنک تر نسبت به مناطق دشتی هستند زمان مناسبی برای سفر به توسکستانی است. در این فصل جنگل کاملاً سرسبز و انبوه است. هوای ارتفاعات توسکستانی در تابستان بسیار مطبوع و دلپذیر است به خصوص در مقایسه با گرمای شهرهای اطراف. این فصل برای کمپینگ در مناطق مرتفع تر و ییلاقی مناسب است. با این حال در روزهای تعطیل ممکن است جاده و مناطق دیدنی اطراف شلوغ باشند. پدیده مه در تابستان کمتر از فصول دیگر رخ می دهد اما در برخی روزها و به خصوص در ساعات اولیه صبح یا غروب امکان وقوع آن وجود دارد.

پاییز را می توان پادشاه فصول برای سفر به جاده توسکستانی نامید. از اواسط مهر تا اواسط آبان جنگل به یک تابلوی نقاشی از رنگ های زرد نارنجی قرمز و قهوه ای تبدیل می شود. ترکیب رنگ های پاییزی درختان با پدیده مه غلیظ که به کرات در این فصل رخ می دهد مناظری رویایی و فراموش نشدنی خلق می کند. هوای پاییز در توسکستانی خنک و گاهی سرد است و نیاز به لباس گرم وجود دارد. این فصل شلوغ ترین زمان برای بازدید از جاده توسکستانی است و گردشگران زیادی برای عکاسی و لذت بردن از زیبایی های پاییزی به این منطقه سفر می کنند. رانندگی در مه غلیظ نیازمند دقت و احتیاط فوق العاده است.

سفر به توسکستانی در فصل زمستان چالش های خاص خود را دارد اما برای علاقه مندان به مناظر برفی و سکوت طبیعت زمستانی می تواند جذاب باشد. در این فصل بخش های زیادی از جاده به خصوص در ارتفاعات بالا ممکن است به دلیل بارش سنگین برف و یخبندان مسدود شود. رانندگی در مسیرهای باز نیز نیازمند زنجیر چرخ خودروی مناسب و مهارت کافی است. طبیعت در زمستان در سکوتی عمیق فرو می رود و جنگل با پوششی از برف سفیدپوش می شود که زیبایی خاصی دارد. هوای زمستان بسیار سرد است و سفر در این فصل آمادگی کامل از نظر تجهیزات و پوشاک را می طلبد. قبل از سفر در زمستان حتماً از باز بودن جاده و شرایط آب و هوایی اطلاع کسب کنید.

در طول جاده توسکستانی و در نزدیکی آن جاذبه های طبیعی و دیدنی متعددی وجود دارد که سفر شما را کامل تر می کنند. علاوه بر زیبایی خود جاده و جنگل های اطراف می توان به نقاط خاصی اشاره کرد که ارزش توقف و بازدید دارند. این دیدنی ها شامل چشمه ها آبشارها مناطق مرتفع با چشم اندازهای وسیع و حتی برخی سازه های طبیعی یا انسانی در طول مسیر است. گشت و گذار در این نقاط دیدنی فرصت بیشتری برای لذت بردن از طبیعت منطقه فراهم می کند و ابعاد دیگری از زیبایی های توسکستانی را نشان می دهد.

جاده توسکستانی به دلیل موقعیت جغرافیایی و اقلیمی خاص خود ویژگی های منحصربه فردی دارد که آن را از بسیاری از جاده های جنگلی دیگر متمایز می کند. برجسته ترین ویژگی این جاده پدیده مه غلیظ و دائمی آن است که به خصوص در فصول پاییز و بهار بخش های زیادی از مسیر را در بر می گیرد. این مه ناشی از برخورد رطوبت دریای خزر با دامنه های شمالی البرز و صعود هوای مرطوب به ارتفاعات است. عبور از میان جنگل های کهنسال هیرکانی با درختان بلند و پوشش گیاهی متنوع یکی دیگر از ویژگی های بارز این جاده است. مسیر پرپیچ وخم و کوهستانی آن نیز خود بخشی از جذابیت سفر است که نیازمند رانندگی با دقت و لذت بردن از مسیر است. توسکستانی به دلیل همین ویژگی ها مقصدی محبوب برای عکاسان و طبیعت گردان محسوب می شود.

برای اقامت در منطقه جاده توسکستانی گزینه های متنوعی وجود دارد که بسته به سبک سفر و بودجه شما متفاوت است. یکی از متداول ترین روش های اقامت در این منطقه به خصوص برای طبیعت گردان و ماجراجویان کمپینگ است. در بخش هایی از جاده که فضای مناسب وجود دارد و ممنوعیتی اعلام نشده است امکان برپایی چادر فراهم است هرچند باید نکات ایمنی و ملاحظات محیط زیستی را رعایت کرد. همچنین در روستاهای اطراف جاده توسکستانی مانند روستای توسکستان یا روستاهای بالاتر اقامتگاه های بوم گردی و خانه های روستایی وجود دارند که تجربه اقامت در محیطی محلی و صمیمی را فراهم می کنند. برای کسانی که ترجیح می دهند در هتل اقامت کنند شهر گرگان که در نزدیکی ابتدای جاده قرار دارد گزینه های متنوعی از هتل ها و مهمان پذیرها را ارائه می دهد.

قبل از هرگونه سفر به جاده توسکستانی لازم است نکات مهمی را مد نظر قرار دهید تا سفری ایمن و دلپذیر داشته باشید. اولین و مهم ترین نکته بررسی وضعیت آب و هوا و شرایط جاده است به خصوص در فصول سرد سال که احتمال بارش برف و یخبندان وجود دارد. اطمینان از سلامت فنی خودرو به خصوص ترمزها و لاستیک ها بسیار حیاتی است زیرا مسیر شیب دار و پرپیچ وخم است. همراه داشتن زنجیر چرخ در فصول پاییز و زمستان توصیه می شود. به دلیل احتمال وقوع مه غلیظ رانندگی با سرعت پایین و روشن کردن چراغ ها ضروری است. همچنین همراه داشتن لباس گرم حتی در فصول گرم سال آب آشامیدنی کافی مواد غذایی و لوازم کمک های اولیه اهمیت دارد. به طبیعت احترام بگذارید زباله های خود را جمع آوری کنید و از روشن کردن آتش در جنگل خودداری کنید.

در اطراف جاده توسکستانی و در فاصله نزدیکی از آن مکان های دیدنی دیگری نیز وجود دارند که می توانید بازدید از آن ها را در برنامه سفر خود بگنجانید. شهر گرگان با جاذبه های تاریخی مانند برج گنبد قابوس (در فاصله کمی دورتر) پارک های جنگلی ناهارخوران و النگدره که در ابتدای مسیر توسکستانی قرار دارند گزینه های خوبی برای بازدید هستند. همچنین روستاهای ییلاقی در ارتفاعات بالاتر از توسکستان مانند روستای زیارت می توانند مقاصد جذابی باشند. بسته به زمان و علاقه می توانید سفر خود را به بازدید از دیگر مناطق دیدنی استان گلستان مانند آبشار کبودوال یا پارک ملی گلستان نیز گسترش دهید. این مناطق اطراف تنوعی به سفر شما می بخشند و امکان آشنایی بیشتر با طبیعت و فرهنگ منطقه را فراهم می کنند.

فاصله جاده توسکستانی تا گرگان چقدر است؟

ابتدای جاده توسکستانی در فاصله بسیار کمی از شهر گرگان در واقع در جنوب شهر و پس از پارک های جنگلی ناهارخوران و شصت کلا قرار دارد. مسیر اصلی آن از حدود ۷ کیلومتری جنوب گرگان آغاز می شود.

وضعیت جاده توسکستانی چگونه است؟

بخش اصلی جاده توسکستانی آسفالته است اما به دلیل کوهستانی و پرپیچ وخم بودن نیازمند رانندگی با احتیاط است. در فصول سرد سال ممکن است به دلیل برف و یخبندان به خصوص در ارتفاعات مسدود شود.

آیا جاده توسکستانی در تمام فصول سال باز است؟

خیر جاده توسکستانی به خصوص در فصل زمستان و پس از بارش برف سنگین ممکن است در بخش هایی به ویژه در ارتفاعات بالا مسدود شود. در فصول دیگر معمولاً باز است.

آیا امکان کمپ زدن در جاده توسکستانی وجود دارد؟

بله در برخی نقاط مناسب در طول مسیر یا در مناطق ییلاقی بالاتر امکان کمپینگ وجود دارد اما باید مکان های مجاز را انتخاب کرده و نکات ایمنی و محیط زیستی را کاملاً رعایت کنید.

بهترین نوع خودرو برای سفر به جاده توسکستانی چیست؟

برای سفر در فصول گرم سال بیشتر خودروها مناسب هستند اما به دلیل شیب دار بودن مسیر خودروهای با موتور قوی تر راحت تر هستند. در فصول سرد و برفی خودروهای دو دیفرانسیل یا همراه داشتن زنجیر چرخ ضروری است.