انسان در فضا چگونه پیر می‌شود؟
حقایق نجومی ۸۷؛
فضا همزمان که مرز‌های فیزیکی را به چالش می‌کشد، ممکن است کلیدی برای درک بهتر زمان و پیری در دنیای انسان‌ها باشد.
به گزارش خبرگزاری آنا، پیری یک فرایند طبیعی و غیرقابل‌اجتناب در زندگی انسان است. اما آیا این فرایند در فضا، جایی که نیروی گرانش تقریباً وجود ندارد و انسان در معرض تشعشعات کیهانی است، به همان شکل رخ می‌دهد؟
پاسخ این سؤال، چالشی است که دانشمندان و علاقه‌مندان به علوم فضایی را مجذوب خود کرده است. تحقیقات نشان می‌دهد که زندگی در فضا، تأثیرات پیچیده و گاه متناقضی بر بدن انسان دارد.
در محیط فضا، به دلیل نبود نیروی گرانش، تغییرات متعددی در بدن انسان رخ می‌دهد. استخوان‌ها و ماهیچه‌ها به دلیل عدم استفاده، تحلیل می‌روند. این تغییرات مشابه فرآیند‌های پیری بر زمین است، اما در فضا با سرعت بیشتری اتفاق می‌افتد. همچنین، سیستم قلبی-عروقی به دلیل توزیع غیرمعمول خون، فشار بیشتری را تجربه می‌کند. این شرایط می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند افزایش خطر بیماری‌های قلبی شود که یکی از ویژگی‌های طبیعی پیری روی زمین است.
اما ماجرا به اینجا ختم نمی‌شود. تحقیقات بر روی دوقلو‌های فضانورد، اسکات و مارک کلی (Scott and Mark Kelly)، نشان داد که تلومر‌ها (Telomeres)، بخش‌های محافظ انتهای کروموزوم‌ها، در فضا بلندتر می‌شوند. این پدیده ممکن است نشان‌دهنده نوعی توقف یا حتی معکوس شدن پیری باشد. با این حال، پس از بازگشت اسکات به زمین، تلومر‌های او به سرعت به حالت عادی بازگشتند و حتی در برخی موارد کوتاه‌تر شدند.
یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های اقامت طولانی‌مدت در فضا، قرار گرفتن در معرض تشعشعات کیهانی است. این تشعشعات می‌توانند به DNA آسیب برسانند و خطر ابتلا به سرطان، مشکلات عصبی و بیماری‌های مرتبط با پیری را افزایش دهند. در عین حال، نبود اتمسفر و میدان مغناطیسی زمین در فضا، انسان را در برابر این تشعشعات آسیب‌پذیرتر می‌کند.
محیط محدود، انزوا و دوری از زمین می‌تواند بر سلامت روان انسان تأثیر بگذارد. استرس مزمن و تغییر در ریتم شبانه‌روزی نیز ممکن است فرآیند‌های پیری را تسریع کند.
هرچند زندگی در فضا چالش‌هایی را به همراه دارد، اما فرصتی منحصر به فرد برای مطالعه فرایند پیری نیز محسوب می‌شود. اگر بتوانیم عوامل شتاب‌دهنده پیری در فضا را شناسایی و کنترل کنیم، ممکن است روش‌های جدیدی برای مقابله با پیری بر روی زمین نیز پیدا کنیم.