اعداد حک شده روی طلا

روی جواهرات طلا و نقره زمرد ، اعم از آنهایی که در داخل یا خارج از کشور ساخته شده‌اند، اعداد و کدهایی حک شده است که به اصطلاح آن ها را انگ می نامند و هرکدام معنای خاص خود را دارند و می توانند به ما بفهمانند که جواهر از چه فلزی گران‌بهایی ساخته شده، دارای چه عیاری است و ساخت کدام کشور یا حتی چه شرکتی است.

اعداد و کدهایی که عیار طلا را مشخص می کنند

کدی که نشان دهنده عیار طلاست به دو صورت مختلف نوشته می شود. صورت اول یک عدد به همراه حرف K (یا kt) است و صورت دوم (که بیشتر در جواهرات ساخت خارج استفاده می شود) یک عدد سه رقمی خالی است. برای مثال اگر روی جواهر کد 22k نوشته شده باشد، به این معناست که آن جواهر 22 عیار است و اگر روی جواهر طلایی عدد سه رقمی 750 حک شده باشد، به این معناست که آن جواهر، 18 عیار است.

در جدول زیر معنای کدهای رایج جواهرات طلا را برایتان آورده ایم. طبق این جدول و همانطور که مشاهده می‌کنید، یک جواهر 18 عیار که با کد 750 یا 18k شناخته می‌شود، حاوی 75 درصد طلاست و یا طلای 500 (12k) حاوی 50 درصد طلای خالص است.

نکته: اگر کد حک شده روی طلا (یا نقره) سه رقمی بود، یک کاما بعد از رقم دوم بگذارید تا درصد طلای به کار رفته در جواهر به دست آید. برای مثال اگر روی جواهری عدد 875 حک شده باشد یعنی آن جواهر حاوی 87.5 درصد طلاست.

زمرد یا همان emerald جزو سنگ‌های گران‌بهایی است که از سیلیکات آلومینیوم و بریلیوم تشکیل گردیده است. نام اصلی فارسی آن دوال یا دوبال می باشد. این گوهر گران بها از گونه ‌های بریل است و در سنگ‌های پگماتیت یافت گردد. این کلمه عربی ‌شده‌ی «اسماراگدوس» یونانی است که خود از واژه‌ای سانسکریت به معنی سبز برداشت شده‌است. نوع شفاف و طبیعی این گوهر یکی از چهار گوهر گران‌بها به حساب می‌آید و مشهورترین عضو خانواده بریل ها می‌باشد.

از نظر ترکیب شیمیایی و کانی ‌شناسی این سنگ از سیلیکات آلومینیوم و بریلیوم ساخته شده‌است که به همراه آکوامارین آبی، مورگانیت صورتی، هلیودور طلایی و بریل با رنگ سبز به خانواده بریل تعلق دارد. بریل خالص بدون رنگ می‌باشد اما اضافه شدن مقادیر ناچیزی کروم و وانادیوم به آن باعث ایجاد رنگ سبز می‌شود و با نام سنگ سبز شناخته میشود.

کد T روی طلا

طلاهای ساخت داخل دارای کد شناسایی هستند. برای مثال کد شناسایی T یعنی آن جواهر در تهران ساخته شده است. کد شناسایی E نیز به اصفهان و M به مشهد اختصاص دارد. همچنین در کنار این حروف اعداد دیگری نیز حک می شوند که نشان‌دهنده شماره کارخانه تولید کننده در سازمان استاندارد و اتحادیه کشوری است.

کد نشان‌دهنده رنگ طلا

در بعضی از جواهرات طلا، اعدادی روی طلا حک می شود که بیان‌گر رنگ طلاست. به عنوان مثال طلای سفید با حرف W، طلای زرد با حرف Y و طلای صورتی را با Pink یا P نشان می دهند. جهت آشنایی با این کدها، دو نمونه از آنها را برایتان مثال می زنیم: «YG18K» و «WG21K»

اعداد و کدهایی که عیار نقره را مشخص می کنند

برخلاف طلا، برای نقره فقط کد سه رقمی استفاده می شود که معنا و کارکرد آن دقیقا مطابق کدهای سه رقمی طلا است. البته اکثر این اعداد نسبت به کدهای طلا متفاوت هستند که در زیر کدهای رایج نقره را برایتان می آوریم.

کدهای رایج نقره: 800, 830, 875, 925, 960, 999

از بین این کدها، کد 925 رایج ترین کد است. این کد به این معناست که جواهر نقره از نقره استرلینگ –که پرکاربردترین آلیاژ نقره است- ساخته شده و حاوی 92.5 درصد نقره خالص است. همچنین بد نیست بدانید که کد 999 به معنای نقره خالص است که البته جواهری با این کد پیدا نخواهید کرد، زیرا نقره خالص بسیار نرم و شکننده است و نمی توان از آن جواهری ساخت.

نکته: نقره استرلینگ با کد S925 نیز نوشته می شود.

نحوه تشخیص طلای ایرانی از خارجی با کد روی طلا

کدهای اختصاصی حک شده روی طلا بر اساس شهر ساخته شده و شماره واحد تولیدی تعیین می‌شوند؛ مثلا کد یک انگشتر طلا زنانه تولید شده در شهر مشهد با حرف M (حرف اول مشهد به انگلیسی) مشخص می‌شود؛ به این ترتیب اگر روی یک مصنوع طلا کد M494 درج شده باشد، ترجمه آن به این صورت است:

“طلای تولید شهر مشهد با شماره واحد تولید ۴۴۹”

علاوه بر شهر مشهد، کد روی طلای ساخته شده در شهر تهران (T) و اصفهان (E) است.

آیا نبود کد روی طلا نشانه تقلبی بودن آن است؟

لزوما خیر. در کل هر طلا و جواهری باید شماره شناسایی داشته باشد؛ در غیر اینصورت خرید و فروش آن غیرقانونی است. هدف از درج کد شناسایی روی مصنوعات طلا و جواهر و به رسمیت نشناختن طلا و جواهراتی که فاقد این کد هستند، جلوگیری از تقلب‌های برخی سازندگان و فروشندگان طلا و بالا بردن سطح امنیت و اعتماد در معادلات خرید و فروش طلا مابین طرفین است.

با این همه نبود کد روی زیورآلات همیشه هم نشانه طلا نبودن آن‌ها نیست؛ زیرا این احتمال وجود دارد طلا از همان اول کد نشده یا کد آن با گذشت زمان از بین رفته باشد؛ از طرف دیگر وجود کدهای حک شده روی طلا هم تضمینی بر اصالت طلا و جواهرات نیست! چون شما هیچ وقت نمی‌توانید ۱۰۰% از این موضوع مطمئن شوید که زیورآلات مورد نظرتان از طلای اصل و خالص ساخته شده‌اند؛ حتی اگر کد روی آن‌ها حک شده باشد.

علاوه بر این‌ها، ممکن است عیار حک شده روی طلا بیشتر از عیار واقعی آن باشد؛ چون طبق قانون سازندگان این اجازه را دارند حدودا تا ۰٫۵ قیراط در نمایش عیار تغییر و جابجایی داشته باشند؛ به عنوان مثال ممکن است کد روی طلا ۱۸k باشد، اما عیار واقعی طلا ۱۷٫۵ یا ۱۷٫۶ باشد؛ در واقع به دلیل اینکه مابه‌التفاوت بین رقم عیار استاندارد و عیارِ حقیقی قطعه طلا، بسیار کم و کوچک است، آن را بر اساس استانداردهای بین المللی در نظر می‌گیرند.

با توجه به آنچه تا به اینجا گفتیم، تنها راهی که می‌تواند خیال شما را ۱۰۰% از اصالت طلای مورد نظرتان راحت کند این است که طلا و جواهرات خود را از یک فروشگاه معتبر و خوش سابقه همچون جواهری حقانی خریداری کنید؛ یا اینکه می‌توانید طلا و جواهرات خریداری شده خود را نزد شعبه حضوری حقانی بیاورید تا کارشناسان ما عیار و اصالت حقیقی طلا را برای شما ارزیابی کنند.

انواع کدهای روی طلا سفید و زرد

علاوه بر آنچه تحت عنوان کد روی طلای ایرانی به شما معرفی شد، کدهای حک شده روی طلا دارای انواع و اقسام دیگری نیز هستند که در ادامه با آن‌ها آشنا خواهید شد:

کد عیار طلا: عدد + K

یکی از مهم‌ترین کدهایی که روی طلا حک می‌شود، عیار است. عیار نشان دهنده میزان خلوص طلای مصرفی در مصنوعات طلا است؛ مثلا در یک گردنبند طلا زنانه که با طلای ۲۴ عیار ساخته شده‌، ۹۹٫۹۹% از طلای خالص استفاده شده است.

به طور کلی کدهای عیار طلا شامل موارد زیر هستند:

• طلای ۲۴ عیار (۲۴K): طلای کاملا خالص بدون هیچ فلز و آلیاژ اضافه.
• طلای ۱۸ عیار (۱۸K): از ۱۸ واحد طلای خالص و ۶ واحد سایر فلزات (اکثرا مس) ساخته شده و درصد خلوص آن ۷۵% است.
• طلای ۱۴ عیار (۱۴K): از ۱۴ واحد طلای خالص و ۱۰ واحد سایر فلزات (اکثرا مس) ساخته شده و درصد خلوص آن ۵۸٫۳% است.
• طلای ۱۲ عیار (۱۲K): از ۱۲ واحد طلای خالص و ۱۲ واحد سایر فلزات (اکثرا مس) ساخته شده و درصد خلوص آن ۵۰% است.
• طلای ۱۰ عیار (۱۰K): از ۱۰ واحد طلای خالص و ۱۴ واحد سایر فلزات (اکثرا مس) ساخته شده و درصد خلوص آن ۴۱٫۷% است. طلای ۱۰ عیار، کم‌عیارترین طلا است و سایر زیورآلاتی که با درصد طلای کمتر از این مقدار ساخته می‌شوند، در دسته مصنوعات طلا قرار نمی‌گیرند.

نکته قابل توجه این است برخلاف اینکه در کشور آمریکا اکثر طلا و جواهرات با عیار ۱۴ به فروش می‌رسند، تنها عیار رایج و پذیرفته شده در ایران، طلای ۱۸ عیار است و فروش طلای کمتر از این عیار (۱۸) غیرقانونی است.

فرم دیگری از کد عیار طلا

فرمول دیگر برای درج کد روی طلا، عدد کامل بدون حرف انگلیسی K است؛ مثلا برای نشان دادن طلای ۱۸ عیار، علاوه بر کد ۱۸K از عدد ۷۵۰ (به دلیل خلوص ۷۵% طلا) هم استفاده می‌شود.

این فرم از کد عیار طلا معمولا روی طلاهای اروپایی درج می‌شود:

• ۷۵۰: طلای ۱۸ عیار؛ این کد روی طلا نشان می‌دهد که در ساخت مصنوع مورد نظر از ۷۵% طلای خالص استفاده شده است.
• ۵۸۵: طلای ۱۴ عیار؛ این کد روی طلا نشان می‌دهد که در ساخت مصنوع مورد نظر از ۵۸٫۵% طلای خالص استفاده شده است.
• ۴۱۷: طلای ۱۰ عیار؛ این کد روی طلا نشان می‌دهد که در ساخت مصنوع مورد نظر از ۴۱٫۷% طلای خالص استفاده شده است.

معانی سایر کدهای اختصاری

علاوه بر کدهای حک شده روی طلا که درباره درصد خلوص طلای به کار رفته اطلاعاتی را در اختیار خریداران و فروشندگان قرار می‌دهند، برخی کدها نیز به شکل حروف اختصاری در کنار کد عیار روی طلا درج شده و اطلاعات بیشتری را درباره شیوه ساخت طلا ارائه می‌دهند؛ به عنوان نمونه حروف اختصاری GP یا HGP (حرف G به معنی Gold و حرف P به معنی Plated-plate یا همان روکش) به این معنی است که مصنوع مورد نظر به طور خالص از طلا ساخته نشده؛ بلکه صرفا “روکش طلا” دارد.

کد روی طلای سفید، زرد و رز گلد

گاهی اوقات حروفی تحت عنوان کد روی طلا حک می‌شوند که رنگ طلا را نشان می‌دهند:

• کد W یعنی طلای سفید
• کد Y یعنی طلای زرد
• کد P یعنی طلای صورتی یا رزگلد