فرهنگ و هنر

یک تعرض به محوطه ساسانی

رئیس شورای باستان شناسی منطقه «قلعه امامقلی میرآباد قدیم» ریگان از حمله شرکت گاز استان کرمان و احداث جاده در این محوطه ساسانی خبر داد و تاکید کرد: وزارت راه و شرکت گاز باعث شده است. خسارت جبران ناپذیری به این میراث ملی وارد شده و باید تاوان آن را پرداخت.

به گزارش ایران تودی، محوطه قدیمی قلعه میرآباد در شرق روستای میرآباد امامقلی شهرستان ریگان و بخش ناصریه منطقه گنبکی استان کرمان قرار دارد. باستان شناسان این منطقه را به وسعت تقریبی 12 هکتار به دوران ساسانی و اسلامی نسبت داده اند.

به گفته شهرام زارع، رئیس شورای باستان شناسی قلعه قدیم، این محوطه شامل تپه های متعددی بود که بلندترین آنها از سطح زمین های مجاور حدود 3 تا 3.5 متر ارتفاع داشت.

در سال 1397 ثبت این منطقه تهیه شد و در نهایت در سال 1399 در فهرست آثار ملی به شماره 33062 به ثبت رسید. با این حال، قبل از آن، این منطقه بارها مورد حمله قرار گرفت.

زارع – رئیس شورای باستان شناسی محوطه «قلعه امامقلی میرآباد قدیم» ریگان می گوید: با وجود اهمیت فراوان، متأسفانه در اثر عبور از ریگان، این محوطه آسیب جدی دید و بخش های مهمی از بین رفت. جاده آسفالته فهرج در اوایل دهه 1370. شرکت گاز استان کرمان تحت کنترل شرکت ملی گاز ایران در سال های اخیر آسیب های جبران ناپذیری به بخش هایی از این میراث ملی وارد کرده است.

وی هر چند این آسیب ناگهانی را غیرقابل جبران می داند، اما تصریح می کند: از وزارت راه و شرکت ملی گاز انتظار می رود در چارچوب تحقیقات امدادی- باستان شناسی و اقدامات حفاظتی خسارت وارده را به نحو مقتضی و مناسب جبران کنند. با توجه به تحقیقات و حفاظت از این اثر ملی

به گفته این باستان شناس، از جمله بقایای مهم این محوطه چهار بنای طاقدار یا آتشکده است که برای بررسی سیر تحول معماری مذهبی دوره ساسانی حائز اهمیت است. این بنا شامل یک فضای مربع مرکزی و یک راهروی پیرامونی است و فضاهای معماری زیادی در اطراف آن وجود دارد.

وی با اشاره به دیگر یافته های این منطقه می گوید: این مجموعه دارای بنای بزرگی است که احتمالاً قلعه یا کاروانسرا بوده و هنوز کاربری آن مشخص نیست. همچنین در این محوطه یک مجموعه معماری دو ستونی وجود دارد که تمام مصالح ساختمانی آن خشت و لایه لایه است و بیشتر آنها رها شده و در زیر خاک مدفون شده اند.

زارع اخیراً طرحی را برای شناسایی محل قلعه قدیمی میرآباد امامگلی تکمیل و محدوده آن را پیشنهاد کرده است. وی می‌گوید: برای ریسک‌زدایی و حمایت‌های قانونی و همچنین پیگیری برخی سوالات پژوهشی، پیشنهاد پهنه‌بندی و محرمانگی ارائه شده و 19 حلقه چاه آزمایشی ایجاد و محدودیت‌هایی در نظر گرفته شده است. مساحت تعیین شده است که البته باید پس از تهیه گزارش ها و نقشه های مربوطه انجام شود.

رئیس شورای باستان شناسی قلعه قدیم می گوید: این مجموعه تاریخی یکی از گنجینه های فرهنگی ناشناخته ای است که با فعالیت باستان شناسان و خوشبختانه جمعیت منطقه، شورا و مردم در سال های اخیر شناسایی و ارائه شده است. روستاییان روستای میرآباد می خواهند آن را به عنوان یک میراث حفظ کنند چرا که آنها حال و آینده هستند.

وی ادامه می دهد: مسئولان و مسئولان منطقه نیز به مسائل میراث فرهنگی علاقه مند هستند و در عین حال هنوز شناخت عمیقی از لزوم برخورد با لزوم توجه و استفاده از ارزش های میراث فرهنگی وجود ندارد. مشکلات منطقه

حمله به قلمرو ساسانیان

تخریب تصادفی یا عمدی تنها مشکل این سایت ساسانی نیست. زارع می گوید: به دلیل بحران های زیست محیطی، مشکلات زیادی در مناطق خشکی مانند ریگان به وجود آمده است و توسعه آینده این مناطق بدون شناخت و مدیریت منابع جدید فرهنگی غیرممکن است. مشکلات ناشی از بحران آب به اقتصاد تک مولد و معیشت سنتی زراعت محور آسیب جدی وارد کرده است و باید برای آینده تدابیری اندیشیده شود.

این باستان شناس می گوید: شهرهای واقع در حاشیه کویر متأسفانه از هر نظر متروکه هستند، با وجود غنای فرهنگی و وجود آثار تاریخی متعدد، هیچ اقدام مهمی برای مدیریت منابع فرهنگی در این مناطق صورت نگرفته است.

با مجوز پژوهشکده میراث فرهنگی و گردشگری و با همکاری اداره کل میراث فرهنگی، به گفته شهرام زارع، برنامه میدانی فرضیه های باستان شناسی به منظور تعیین حریم قلعه قدیمی میرآباد امامقلی و پیشنهاد آن. محدوده، گردشگری و هنرهای دستی استان کرمان، نمایندگی میراث در ریگان، فرمانداری ریگان، بخشدار گنبکی و روستای میرآباد امامگلی روستایی شدند.

انتهای پیام