در رونمایی از کتاب محمدرضا زائری چه گذشت ؟

هجدهمین نشست مرکز نقد و بررسی کتابخانه شهر سنترال پارک با نقد و بررسی کتاب «مسافر سنت در هزاره سوم» به نقل از ایران تودی و روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی استان تهران. حجت الاسلام و المسلمین محمدرضا زائری نویسنده، منتقد و جمعی از کتابداران و دوستداران کتاب با همکاری کتابخانه عمومی پارک شهر تهران و کتابخانه روح الله رجایی زنده یاد و انتشارات آرما میزبان سجاد صفر هرندی بودند. به صورت زنده در فضای مجازی نیز پخش می شود.

در ابتدای این نشست، محمدرضا زائری به تاریخچه رسانه پرداخت و دیدن پشت صحنه زندگی شخصیت های مذهبی امروز را برای مخاطبان جالب دانست و گفت: زمانی عکسی از فضای داخلی وجود داشت. واتیکان در نشنال جئوگرافیک و می خواست داخل آشپزخانه واتیکان را نشان دهد و … چه جهنمی. این فضای نامرئی مخاطب را جذب می کند. کتاب «کفش های من» به همین دلیل جذاب بود و رهبر معظم انقلاب درباره این اثر فرمودند: «خوب است مردم زندگی درونی روحانیت را ببینند».

وی افزود: از اول انقلاب فکر می کردیم بد است روحانی را در سینماها به صورت عادی نمایش دهیم. اما بیان صحنه های رابطه روحانی با پسرش در فیلم «طلا و مس» واقعیت را به خوبی بیان می کرد. ما از اول انقلاب نماینده مشکلات مردم از همه اقشار بودیم، اما تنها نماینده روحانی به عنوان مسئول بودیم. در سریال در بازنمایی مشکلات اقشار مختلف مردم از اقشار مختلف جامعه اما معنوی نیست.

زائری با تاکید بر اینکه باید معنویت را در متن زندگی مردم نشان دهیم، گفت: در دهه های اخیر دو اتفاق افتاده است. قبلاً فضای روابط اجتماعی محدود بود و روحانی سال ها نمی توانست به بیرون از محله برود. آخوند قبل از آن با بیل به زمین می زد و بعد نماز ظهر را با دیگران می خواند. از طرفی در گذشته شبکه های مجازی وجود نداشت و گاهی دین مورد هجمه دشمنان قرار می گرفت. دوستان گاهی فکر می کنند که آمریکا باید برای انقلاب با ما همکاری کند! این طبیعی است، اما متاسفانه ما به دنیا آمده ایم و اشتباه می کنیم. چون دزد دزدی می کند و دشمن دشمن است! می خواستم با تماشاگرانی که از چپ به راست به من نگاه می کنند یا با هنرمند تئاتر روی صحنه که نگران حضور من در سالن بود دیالوگ داشته باشم که بگویم ما از هم دور نیستیم.

وی یادآور شد: البته معتقد نیستم همه مشکلات ما ناشی از مدیریت غلط در جامعه متدین است و البته عوامل مختلفی در مشکلات ما تاثیر دارد. به عنوان مثال امروز حجاب را به صورت تک عاملی مطرح می کنیم که اشتباه است. من دریچه خودم را در این کتاب باز کرده ام و البته اگر جایی تحلیل عاملی را پیشنهاد داده باشم اشتباه است.

در بخشی دیگر از این نشست، صفر هرندی، منتقد این اثر گفت: نوشته های زائری همیشه مایه الهام او بوده و با مطالعه این کتاب به دهه 70 بازگشته است. این عنوان؛ اما در تدوین و پیشبرد مسئله دین در ایران مدرن و پس از انقلاب از دو مشکل رنج می برد. اولاً، نوشته های او تاریخی نیستند و دارای یک فرض تاریخی ضمنی هستند که تحلیل و تصویر کلی را تضعیف می کند. از سوی دیگر، این تصویر بی‌دلیل غیرجهانی است و صرف‌نظر از تمام جهانی که در آن هستیم و ما و کشورهایی با تجربه‌های مشابه و متفاوت در طول تاریخ دو سه قرن اخیر، ایران و فقط ایران را هدف گرفته است. بنابراین، این امر در نزد زائر به صورت تاریک یا خاص وجود دارد که باز هم تصویری مخدوش از وضعیت و اسباب دین ایجاد می کند.

سپس فرمود: مشکل و مشکل ما در دین مربوط به خرابی نظام و انحرافات منتسب به دین نیست; اگرچه این موضوع از نظر زائری بزرگنمایی و بزرگنمایی شده است و در منظر تاریخی این اقدامات نادرست ممکن است یک لحظه تاریخی باشد، اما اگر این یک وضعیت آخرالزمانی تلقی شود، موضوع را درک خواهیم کرد. ناهمسان. البته در صمیمیت و دلسوزی او تردیدی ندارم، اما تصور می‌کنم به دلیل مشکلات موجود در گستره و صورت‌بندی آن، برداشت او از مشکل نمی‌تواند منجر به اتخاذ راهبردی مناسب برای مقابله با آن شود.

صفر هرندی همچنین گفت: عنوان کتاب بین شخصیت مذهبی شما و مردم فاصله می اندازد; انگار از جامعه معمولی ایران فاصله می گیرید که اینطور نیست، حتی غیر مذهبی ها و مذهبی ها هم تعلقات مذهبی دارند. بنابراین برداشت من از کتاب این است که در این مرحله بیش از حد ارزش گذاری شده است. دینی که به صحنه نمی آید اشکال ندارد، به عبارت دیگر دینی که به میدان نمی آید، در پنجره مقدس نشسته و به گل تبدیل نمی شود، اشکال ندارد. اینکه بزرگان دینی با موضوع سیاست روبه رو هستند نیز نشان می دهد که آنها نیز مورد حمله قرار گرفته اند.

بخش پایانی این نشست به پرسش و پاسخ شرکت کنندگان اختصاص دارد.

انتهای پیام