فرهنگ و هنر

از «دوری از مطالعه» در مجلس تا کج‌روی فرهنگی

محمد اسماعیل حاجی آلیان ، که معتقد است کتاب ها و ارزش کتابخوانی از نظر فرهنگی تخریب شده است ، می گوید: “این برای مردم عادی بدتر است”.

در مصاحبه با ایران تودی ، این رمان نویس که برای بخش رمان “نامه خودمختار” در بخش داستان بزرگسالان هجدهمین جشنواره قلم طلایی انتخاب شده بود ، درباره وضعیت داستان نویسی در سالهای اخیر گفت: در این رابطه باید به دو نکته توجه داشت. اول از همه ، آیا کیفیت داستان ایرانی کیفیت دارد یا خیر؟ باید بگویم داستان ایرانی در طول سالها بسیار پیشرفت کرده است و از نظر کیفیت داستانهای بسیار خوبی متفاوت هستند و با ایده ها و روشهای مختلفی نوشته شده اند. نکته دیگر این است که آیا داستان ایرانی به خوبی برای مخاطبان شناخته شده است؟ من باید بگویم نه. عوامل زیادی وجود دارد که مخاطب ایرانی را با داستان ایرانی ناآشنا می کند.

وی سپس با بررسی عواملی که باعث ناآشنایی وی با داستان ایرانی شده است ، گفت: اولین عامل این است که شکل فعلی داستان ایرانی خیلی قدیمی نیست. از گذشته ما ادبیات باستانی ، روشنگری ، عرفانی و داستانی داشتیم ، اشعار شاعران بیشتر روایت می شدند و شاعران در جمع آوری اشعار خود از روایات استفاده می کردند و در حقیقت داستان ها می گویند که نمونه مشهور نظمی گنجوی است.

حاجی آلیان گفت: روایت یکی از عناصر اساسی ادبیات ایران از گذشته تا به امروز است. دهه 90 فرا رسیده است ، زیبایی و جذابیت داستان ده ساله از سال به سال در حال پیشرفت و رشد است. با این حال ، اولین عاملی که تأثیر منفی بر کاربرد آن می گذارد این است که یک هنر غربی است و ما آن را از ترجمه دریافت کردیم ، کار ترجمه همیشه از جایگاه ویژه ای برخوردار است.البته ترجمه ها بسیار مفید و کاربردی بوده اند ، زیرا ما ادبیات مدرن را از ترجمه داریم. همیشه در ذهن ایرانیان بوده است و اکنون بیشتر به آن توجه می شود.

وی افزود: نگرش ناشران ، فعالان فرهنگی و حتی نویسندگان نسبت به كنترل انتشار این مسئله را تشدید می كند ، بدین معنی كه همه داستانهای ایرانی سانسور می شوند و چیزی برای گفتن ، دلسرد كردن مخاطب ایرانی و گفتن داستان ایرانی باقی نمی ماند. وقتی می گویند چیزی باقی نمانده است ، پس چیزی نیست ، بیایید بیگانگان را بخوانیم که همه چیز را به راحتی می گویند.

این نویسنده همچنین در مورد تأثیر عدم کپی رایت در استفاده نکردن از ادبیات ایران گفت: “ناشران کتابهایی منتشر می کنند که در 10 کشور و مردم دیگر محبوب هستند ، زیرا هنوز قوانین حق چاپ را تصویب نکرده ایم و هیچ محدودیتی در ترجمه و انتشار آثار خارجی نداریم.” آنها می خواهند این کتاب را بخوانند تا بدانند که چقدر محبوب است. از طرف دیگر ، داستان ایرانی بسیار ضعیف ترجمه شده است ، در حالی که دیگران در مورد داستان ایرانی بسیار اندکی می دانند. البته آثار خوب ترجمه شده با استقبال خوبی روبرو شده اند ، اما به طور کلی داستان ایرانی در خارج از کشور چندان شناخته شده نیست. با توجه به عوامل مختلفی در جامعه ایران ، از جمله مشکلات چاپ ، مشکلات کاغذ و بوروکراسی و عدم علاقه شرکت های انتشارات به یک کتاب ، داستان ایرانی در سطح موردنیاز برای مخاطبان ارائه نمی شود. البته اکنون این موضوع آنقدر بر قیمت کاغذ تأثیر گذاشته است که حتی انتشارات بزرگ تصمیم گرفته اند که داستانهای ایرانی را منتشر نکنند.

محمد اسماعیل حاجی آلیان همچنین با انتقاد از فاصله مردم از این کتاب اظهار داشت: یکی از بزرگترین مشکلات این است که این کتاب مدت طولانی است که از سبد خانواده ها خارج شده است. این برمی گردد به سیاستهای گوناگونی که در زمینه فرهنگ اعمال شده یا مورد خطاب قرار گرفته است ، درست یا نادرست ، و نتیجه این است که مدت هاست که این کتاب از سبد خانوار خارج شده است. اخیراً از اعضای کمیسیون فرهنگ مجلس درباره آخرین کتابی که خوانده اند و آخرین فیلمی که دیدند سؤال شد. وقتی یک “شکاف جدی بین آموزش” در یک کمیسیون فرهنگ پارلمانی وجود دارد که بستگی به کلیه سیاستهای فرهنگی دارد ، برای عموم مردم چیز بدتر است. بزرگترین عامل این است که کتاب و کتابخوانی ارزش و جایگاه خود را از دست داده اند ، ما در فساد فرهنگی قرار گرفتیم. اگر می خواهیم در هر شرایطی این وضعیت را بهبود بخشیم یا تغییر دهیم ، اول از همه باید تلاش کنیم که کتاب را به خانواده برگردانیم و آن را با محیط خانواده معرفی کنیم ، کتاب را بخوانیم و به جای آن اختصاص دهیم.

نویسنده “خودمختار” نیز درباره این کتاب اظهار داشت: “خودمختار” یک رمان زندگی نامه درباره زندگی یک شخصیت است که در خانواده و جامعه اتفاق می افتد ، و با آنچه اتفاق می افتد در فراز و نشیب ها تعیین می شود. این شخصیت از یک خانواده بزرگ و نجیب است که به فتحعلی شاه بازگشت. این رویارویی با تغییر هویت در طول جنگ ایران و ایران. این رمان با شروع جنگ آغاز می شود و علما جهاد را اعلام می کنند. یکی از برادران این شخصیت سردار است و نامه ای به پدرش می نویسد و می گوید شرمنده است که در خانه بنشیند و یک برادر داشته باشد که صاحب سرزمین ایران باشد. پدر با وجود برادرش مخالف است زیرا او می خواهد كه وی تحصیلات خود را دریافت كند ، اما توسط اسماعیل ، كوچكترین فرزند خانواده مجبور به جنگ می شود. این سرآغاز تغییر شخصیت اسماعیل ، یکی از فرماندهان بزرگ سپاه است …

انتهای پیام